معاون وزیر جهاد كشاورزی رودررو با واردكنندگان برنج اعلام كرد:
خودكفایی در تولید برنج ممكن و به صلاح نیست!
در آیندهای نه چندان دور، ایرانیها طعم و بوی برنجی كه در كشور خودشان تولید میشود را فراموش خواهند كرد.
در آیندهای نه چندان دور، ایرانیها طعم و بوی برنجی كه در كشور خودشان تولید میشود را فراموش خواهند كرد. كم آبی، قیمت تمام شده بالا، واردات بیرویه و ضایعات بیش از حد دست به دست هم دادهاند تا تولید برنج كشور، روز به روز كمتر و كمتر شود تا حدی كه حتی نائب رئیس انجمن واردكنندگان برنج میگوید كه برنج ایرانی به خوراكی لوكس ثروتمندان تبدیل خواهد شد.
به گزارش "لاهیگ" به نقل از "تعادل"، وزارت جهاد كشاورزی هم اعلام كرده كه پس از تصویب و آغاز طرح انتزاع، قصد دارد تولید برنج را تنها محدود به دو استان مازندران و گیلان كند. باز هم بنا به مفاد این قانون، نیاز كشور به واردات برنج بهصورت مرتب سنجیده خواهد شد تا این قوت غالب ایرانیها، تنها به اندازه پوشش كسری تولید داخلی به كشور وارد شود. واردكنندگان برنج اما از این وضعیت راضی نیستند.
از سوی دیگر، رییس اسبق كمیسیون كشاورزی مجلس و مشاور كشاورزی كنونی سخنگوی دولت، میگوید كه رویای نیل به خودكفایی برنج و گندم در سالهای
دهه 80 خورشیدی، تنها به قیمت افت تولید سایر محصولات كشاورزی به تحقق نزدیك شده بود.
به هم خوردن توازن عرضه و تقاضا باعث شده كه رویای خودكفایی در تولید برنج در ایران، این روزها به كلی به دست فراموشی سپرده شود. كار به جایی رسیده كه وزارت كشاورزی هم مجبور به حمایت از برنجكاران بشود، هم به فكر بحران منابع آبی بیفتد و هم با واردكنندگان برنج در بیفتد.
برنج ایرانی، رقیب لوكس برنج وارداتی
به گزارش «تعادل»، نماینده واردكنندگان برنج، معاون وزیر جهاد كشاورزی و نمایندگانی از مجلس شورای اسلامی، در مناظرهیی در رادیو اقتصاد گرد هم آمده بودند تا به یك سوال محوری پاسخ بدهند: آیا امكان توسعه كشت برنج در كشور، به قصد خودكفایی در تولید آن وجود دارد یا نه؟
پاسخ این پرسش از نظر معاون وزیر جهاد كشاورزی كاملا روشن است. عباس كشاورز معتقد است كه خودكفایی در تولید برنج، نه عملی است و نه به مصلحت كشور است. كشاورز میگوید: «گزارشهای وزارت كشاورزی نشان میدهند كه كشت برنج كه قبلا در 16 استان كشور رواج داشت، فقط در 2 استان گیلان و مازندران است كه مزیت نسبی دارد و كشت آن در بقیه نقاط ایران، حاصلی جز هدر رفتن منابع آب كشور ندارد.»
نایبرییس انجمن واردكنندگان برنج، اما این طور فكر نمیكند. مرتضی شاهحسینی معتقد است كه برنج ایرانی قابلیت رقابت با برنج وارداتی را ندارد، چرا كه هزینه تولید آن بسیار بالاست. «در اسفند ماه سال 93، برنج ایرانی 30-20درصد گران شد و برنج وارداتی هندی 30-20درصد ارزان. بنابراین من معتقدم كه به هیچوجه نمیتوان این دو برنج را با هم مقایسه كرد. از طرف دیگر ما باید این را هم در نظر بگیریم كه در صورت ممنوعیت واردات، آیا اقشار ضعیفتر توان خرید برنج گران داخلی را خواهند داشت یا نه؟ اگر واردات 6-5 ماه تعطیل بشود، آیا بازار برنج كشور به ضرر این اقشار به هم نخواهد ریخت؟»
كشمكش از كجا شروع شد؟
بنا به قانون انتزاع، واردات برنج خارجی از آبانماه سال 93، یعنی چیزی در حدود 8ماه قبل ممنوع شده و كسبوكار واردكنندهها را به كسادی كشانده است. با این حال، عباس كشاورز، معاون وزیر كشاورزی معتقد است كه بازار برنج كشور به این زودیها نیازی به واردات برنج نخواهد داشت، چرا كه هم انبارها همچنان پرهستند و هم ثبت سفارشهای قبلی، مطابق قوانین گمركی، هنوز معتبرند. واردكنندگان برنج اما دستكم در 8ماه گذشته مجبور بودهاند دست به سینه، چشم انتظار زمانی باشند كه وزارت كشاورزی مجوز واردات مجدد را برای آنها صادر كند.
به گزارش «تعادل»؛ واردكنندهها معتقدند كه اگر امكان گسترش كشت برنج در كشور وجود نداشته باشد، طبیعتا نیاز به واردات آن بالا خواهد رفت. كشمكش میان وزارت كشاورزی و واردكنندهها اینجاست كه شروع میشود. كشاورز میگوید كه بنا به قانون انتزاع كه به موجب آن مسوولیت نظارت و پایش واردات محصولات كشاورزی از وزارت صنعت، معدن و تجارت گرفته و به وزارت كشاورزی محول شده، وزارت كشاورزی به صورت هفتهیی بازار را رصد میكند و نتیجه رصد بازار هم تا به امروز این بوده كه «فعلا» نیازی به واردات وجود ندارد. شاهحسینی، اما در مقابل معترض است كه واردكنندهها از بازار برنج كشور خارج شدهاند. او میگوید: «حتی اگر همین امروز هم وزارت كشاورزی واردات برنج را آزاد كند، مدت زمان زیادی طول خواهد كشید تا ما بتوانیم با طرفهای خارجیمان قرارداد جدید منعقد كنیم.» كشاورز مدعی است كه ایران همچنان قادر خواهد بود تا سقف 65درصد از نیاز داخلیاش به برنج را تولید كند. او پاسخی هم برای این انتقاد شاهحسینی در چنته دارد كه «با این وضعیت، نیاز كشور به واردات روز به روز بیشتر میشود.» كشاورز میگوید: «طبق برنامهریزیهای وزارت كشاورزی، حجم تولید برنج در 2 استان شمالی كشور، در یك افق 10ساله، از 1.7میلیون تن فعلی به 2.4میلیون تن خواهد رسید و این میزان پاسخگوی 65درصد نیاز جمعیت آن روز ایران خواهد بود.»
برنج ایرانی حال و روز خوبی ندارد وشواهد هم همه گواه آنند كه روزهای بهتری در راه نخواهند بود. عدم توازن عرضه و تقاضا، تنها یكی از سنگهای پیش پای تولید برنج ایرانی است و با این حال به تنهایی كافی است تا بازار چند میلیون تنی قوت غالب ایرانیهای را متاثر كند. باید دید چه كسی پیروز كشمكش میان وزارت كشاورزی و واردكنندگان برنج خواهد بود.