نابودی سه هزار هکتار جنگل هیرکانی با ساخت سد شفارود
ساخت سد شفارود با وجود مخالفت کارشناسان حوزه آب، منابع طبیعی و محیط زیست همچنان ادامه دارد.
ساخت سد شفارود با وجود مخالفت کارشناسان حوزه آب، منابع طبیعی و محیط زیست همچنان ادامه دارد.
به گزارش "لاهیگ" به نقل از "همشهری"، كارشناسان ضمن انتقاد از سدسازی در بكرترین جنگل‌های كشور می‌گویند كه ساخت سد در منطقه‌ای كه میزان بارندگی آن 2 هزار میلی‌متر است، چه توجیهی می‌تواند داشته باشد؛ به‌ویژه آن‌كه بیش از 3 هزار هكتار از رویشگاه‌های بی‌جایگزین هیركانی را به ورطه نابودی می‌كشاند؟!
پیشینه
سد شفارود كه در 6 كیلومتری جنوب غربی رضوانشهر و ۶۵ كیلومتری رشت روی رودخانه شفارود درحال ساخت است، با استناد به تفاهمنامه مورخ 1388.02.06 رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست، وزیر نیرو و وزیر جهاد كشاورزی در دستور كار قرار گرفت. بر اساس همین تفاهمنامه، شركت سهامی آب منطقه‌ای گیلان ملزم به تهیه طرح احیای منطقه برای جبران خسارت وارده به اراضی مذكور (عرصه‌هایی كه تخریب می‌شود) شده است.
درنظر گرفتن مكان مناسب برای اسكان مجدد و تعیین شغل مناسب برای ساكنان منطقه با توجه به مشاغل قبلی از دیگر ملاحظاتی است كه در احداث این سد درنظر گرفته شده است. علاوه بر این، هرگونه توسعه اراضی كشاورزی و تغییر كاربری اراضی جنگلی در حریم مخزن و پایاب سد ممنوع است.
نابودی باغ‌ها و شالیكاری‌ها
دكتر هادی كیادلیری (رئیس دانشكده كشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات) پیش از این در گفت‌وگو با "همشهری" اعلام كرد كه با ساخت سد شفارود 100 هكتار از جنگل‌های هیركانی بازمانده از دور سوم زمین‌شناسی قلع و قمع و 219 هكتار از اراضی منطقه برای احداث دریاچه، كانال‌ها، پایاب‌ها و جاده دسترسی تخریب می‌شود.
اما مهندس فاطمه ظفرنژاد (پژوهشگر آب و توسعه پایدار) درپی بازدید از منطقه و مطالعات میدانی اعلام كرده كه وسعت دریاچه سد و حریم آن ٣٤٨٦ هكتار است و در واقع با ساخت سد ٣٣٦٤ هكتار جنگل هیركان نابود می‌شود و ٦٥ هكتار عرصه‌های مسكونی، ١٢ هكتار باغ، 1.5 هكتار شالیكاری و ٣٠ هكتار رودخانه و حریم آن قربانی این سد می‌شود. با وجود این، ساخت این سد همچنان ادامه دارد.
اعتراض ها ادامه دارد
در آخرین اعتراضات، شماری از تشكل‌های مردم‌نهاد محیط زیست، انجمن‌های تخصصی گردشگری و دوستداران محیط زیست با صدور بیانیه‌ای نسبت به ادامه ساخت سد شفارود در جنگل‌های هیركانی هشدار داده‌اند.
در بخش‌هایی از این بیانیه آمده است: "بلندترین سد غلتکی ـ بتنی ایران درحالی در کمال شگفتی در پرباران‌ترین استان کشور درحال ساخت است که صدها هکتار از بهترین جنگل‌های باستانی هیرکانی را هدف قرار داده است؛ جنگل‌های بسیار باارزشی که از هیچ راهی نمی‌توان آن‌ها را احیاء نمود. متأسفانه از سال 1334 تا سال 1386 سالانه 3000 هکتار از جنگل‌های شمال کشور از بین رفته‌اند که ساخته شدن این سد نیز به سرعت بخشیدن به این فاجعه مؤثر است. از این‌روست که آتش گرفتن بخشی از این جنگل‌ها به مدت سه روز، بدون توجه مسئولان و به‌رغم مراجعه مردم به اداره‌های منابع طبیعی و محیط زیست، می‌تواند نمایانگر بخشی از پیامدهای شوم ساخت این سد باشد.
سد شفارود که در شش کیلومتری جنوب غربی رضوانشهر و ۶۵ کیلومتری رشت روی رودخانه شفارود درحال ساخت است، حتی فاقد تأییدیه ارزیابی محیط زیستی، یعنی ابتدایی‌ترین مجوز برای شروع کار است؛ تأییدیه‌ای که پیشینه ساخت طرح‌های توسعه‌ای ناپایدار گواه‌اند که گرفتنش چندان سخت نیست و حتی داشتنش هم مجوزی برای اجرای چنین طرح ویران‌گری نمی‌تواند باشد. این سد روی گسل شالم ـ آستارا و همچنین شیب زیاد دامنه کوه واقع شده است و به همین دلیل دور از انتظار نیست اگر، گذشته از افزایش احتمال وقوع زمین لرزه، در آینده قربانیان انسانی هم داشته باشد؛ هرچند در همین مدت نیز جان کسانی را گرفته است و سبب جابه‌جایی مردمان سه روستا خواهد شد که آسیب‌هایی اجتماعی درپی دارد.
گفتنی است، با افزایش سرعت خشکسالی و بیابانی شدن کشور کهن‌سال‌مان ـ که هزاره‌ها با مدیریت حساب‌شده آب توانست سرپا بماند ـ و با وجود آن‌که ذخیره آب مخزن بیش از ۲۰۰ سد بزرگ در کشور تنها دو برابر ۱۴ سد موجود در سال 1357 است، همچنان سدسازی‌های غیراصولی ـ که یکی از عوامل مهم بروز چنین رویداد دهشتناکی است ـ با شتابی ویران‌گر در جریان است، تا آن‌جا که تخمین زده می‌شود تا ده سال آینده فلات مرکزی ایران خالی از سکنه خواهد شد که بیانگر سیاست فاجعه‌بار وزارت نیرو در حوزه آب است.
اکنون باید پرسید سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری که مدعی رد مجوز عملیات احداث این سد هستند، چرا علیه ادامه غیرقانونی آن شکایتی به دستگاه قضا نبرده‌اند؟! آیا همچون همیشه باید در این زمینه هم کنشگران مدنی و محیط زیستی را فراخوان داد؟! ما، انجمن‌ها و کنشگران حوزه محیط زیستی تأییدکننده بیانیه، خواهان اقدام عاجل سازمان‌های یادشده برای جلوگیری از ادامه ساخت سد شفارود هستیم.
نهادها و گروه‌های تأییدکننده: شورای هماهنگی سمن‌های شمال کشور، شبکه سمن‌های محیط زیست استان البرز، شبکه تخصصی میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان، دیده‌بان کوهستان انجمن کوه‌نوردان ایران، دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران، انجمن پایشگران محیط زیست ایران، انجمن علمی سیستم‌های سطوح آبگیر باران، انجمن طرفداران توسعه بندر انزلی، انجمن پایش سبز تنکابن، انجمن بوم‌بانان گیلان، انجمن زیست‌محیطی کاریزه (کردستان)، انجمن محیط‌بان (تهران)، انجمن پیشگامان خورشید استهبان، انجمن بوم‌بانان گیلان، انجمن متخصصین گردشگری آرتاویل (اردبیل)، انجمن توانمندی‌ها، خدمات و توسعه گردشگری ایران، انجمن مهرگان (شیراز)، انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان، انجمن طبیعت‌گران برنا، انجمن بوم‌شناسان آریایی (قم)، انجمن احیای سریع هامون پاک (چورا)، انجمن دروازه‌های سبز پارس (تهران)، انجمن زیست‌بومی پاک (شهرستان دره‌شهر استان ایلام)، انجمن مجازی و جنبش "هر ایرانی یک زیست‌بان"، انجمن اندیشه سبز زمین (کرج)، انجمن توسعه زیست‌بوم پاک، انجمن رهپویان مهر و مدارا (خوزستان)، انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو، انجمن درختکاران البرز، هیلو جنبش علفزار (کرمانشاه)، بنیاد درخت و کودک، خانه فرهنگ جاودان (شیراز)، مؤسسه آوای سبز داربن، مؤسسه مهرگان پرتو پژوه، مؤسسه پیشگامان نور البرز، مؤسسه حیات وحش میراث پارسیان، مؤسسه توسعه پایدار و محیط زیست، مؤسسه طنین طبیعت تیرگان، مؤسسه آوای طبیعت پایدار، مؤسسه یاوران سرزمین آریا (تهران)، مؤسسه پیشگامان محیط زیست کیاشهر، مؤسسه سرزمین ایده‌آل ما (گیلان)، مؤسسه سبزکاران بالان، مؤسسه گیلار تالاب‌های کاسپین، مؤسسه حامی محیط زیست شقایق‌های وحشی، مؤسسه علمی ـ فرهنگی آینده‌نگر، جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست، جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست (شاخه گیلان)، کانون عالی گسترش فضای سبز و حفظ محیط زیست ایران، کانون پژوهش و حفاظت از طبیعت پایدار، کانون آینده‌نگری ایران (اهواز)، کانون پارس فرهنگ الیگودرز، کانون سبز فارس، کانون پژوهش و شناسایی زاگرس، گروه سهم من از طبیعت یزد (سماط)، گروه حافظان محیط زیست آرونک (بهشهر)، گروه احیاء کنندگان تالاب بین‌المللی کمجان، گروه سبز ماسال، گروه کانون کوه (بازنشستگان)، گروه کوه‌پیمایی دلفک، کمپین حفاظت از باغ‌های شهر تهران، ستاد مردمی حمایت از باغ کشاورزی لاهیجان، هیأت کوهنوردی و صعودهای ورزشی لاهیجان، هیأت دوچرخه‌سواری لاهیجان، هیأت اتومبیلرانی و موتورسواری لاهیجان، هیأت کوهنوردی کارگران استان البرز، کارگروه محیط زیست هیأت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان البرز، تیم گردشگری و محیط زیست سیاهکل و دیلمان، چکاد دانشجویی نیکوکاری فرهنگی (اهواز)
کسان تأییدکننده: دکتر حسین آخانی (عضو هیأت علمی دانشکده علوم دانشگاه تهران)، دکتر سیدمختار هاشمی (سرپرست گروه کاری ویژه نجات‌بخشی چشمه بل)، دکتر مهدی کلاهی (پژوهشگر محیط زیست)، دکتر اکبر نجفی (دانشیار گروه جنگلداری دانشگاه تربیت مدرس)، دکتر الیاس خواجوی (خاک‌شناس و عضو انجمن علوم خاک)، دکتر کریم ثابت‌رفتار (عضو گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان)، دکتر سعید نادری (عضو گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان)، دکتر زهرا قلیچی‌پور (عضو هیأت علمی گروه محیط زیست دانشگاه حکیم سبزواری)، دکتر حمیدرضا درودیان (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی لاهیجان)، دکتر احمد افروزیان (عضو هیأت علمی گروه پژوهشی محیط زیست جهاد دانشگاهی یزد)، دکتر مهدیه جعفری (کارشناس منابع طبیعی)، دکتر شراره شرفه (کنشگر زیست‌بومی)، فریده اکباتانی (عضو مؤسس جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست شاخه اصفهان و کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه تهران)، اعظم الهامی‌راد (کارشناس ارشد محیط زیست)، علیرضا مهدوی (کارشناس ارشد محیط زیست و کنشگر زیست‌بومی)، محمدعلی الله‌قلی (کارشناس ارشد محیط زیست و کنشگر زیست‌بومی)، لیلی الله‌قلی (کارشناس ارشد محیط زیست)، لیلا مرگن (خبرنگار حوزه محیط زیست)، ایمان مهدی‌زاده (خبرنگار حوزه محیط زیست)، نسیم محمدی (خبرنگار حوزه محیط زیست)، مهرناز طاعتی (کارشناس محیط زیست)، بهروز مهدی‌زاده (خبرنگار حوزه محیط زیست)، رسول گلباخی (روزنامه‌نگار ـ آذربایجان غربی)، مهندس بهنام محمدی (کنشگر زیست‌بومی)، مهندس مزدک عبدی‌پور (کنشگر زیست‌بومی)، مهندس رضا علی اصل (راهنما و استاد طبیعت‌گردی)، مریم برجی (کنشگر زیست‌بومی)، حسن قدیانی (کنشگر زیست‌بومی)، نسرین ناورودی (کارشناس ارشد دیپلماسی و کنشگر زیست‌بومی)، مجتبی امانی (کنشگر زیست‌بومی)، پویا اشکانی (کارشناس آزمایشگاه و کنشگر زیست‌بومی)، مهندس گلمحمدی (کنشگر زیست‌بومی)، سیما بهادری (کنشگر زیست‌بومی)، عارف درویش (کنشگر میراث فرهنگی)، عظیم دائمی چوبر (بومی)، خسرو بخشی (بومی)، دکتر براتعلی حذار (بومی)، تالی جان، مهندس سینا سینایی، مصطفی ایراندوست (کارشناس ارشد مهندسی کشاورزی)، الهه آزادی (دانشجوی کارشناسی منابع طبیعی محیط زیست)، مسیح غفاری، امیر فاطمی، صحرا صادقی، مهندس منیژه گلچین، مهندس فرهاد کارگر، مجید ورزیده، معین صدیقی، سیدجعفر حسینی، امیرعلی حسینی بای (کارشناسی مهندسی منابع طبیعی و کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی)، زیبانده قهرمانی (کارشناس محیط زیست)، پروین ابراهیمی (فرهنگی)، مهندس نفیسه خوارزمی، فرزانه شروین (کارشناس خدمات اجتماعی)، مهندس نوید پارسا، هدا شریعتی (کارشناس ارشد نجوم)، فاطمه تیموری راد، ﻋیسی ﭘﺎﺭسی (ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ اﺭﺷﺪ ﺳﻢﺷﻨﺎسی)، مونا کعبیان (کارشناس ارشد معماری)، ابوالفضل نیک اقبال (کارشناس تکنولوژی معماری)، فریبا جهان‌دوست، سعید توکل، علیرضا محبت دوست (دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت پروژه)، مریم رمضانعلی‌پور (مهندس کشاورزی)، مریم بیات (دانشجوی کارشناسی جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی)، مارال وزیری (کارشناس علوم تربیتی)، مهندس بهزاد گفتاری.
سدی مغایر با معیارهای محیط زیست
عملیات اجرایی سد مخزنی شفارود با استفاده از تسهیلات بین‌المللی فاینانس خارجی از نیمه دوم سال 1392 آغاز شد. هرچند در سایت شركت سهامی آب منطقه‌ای گیلان آمده است: "با اجرای این طرح كه از آرزوهای دیرینه مردم و كشاورزان شالیكار غرب گیلان است، شرایط لازم جهت تأمین آب مطمئن برای بخش‌های كشاورزی، شرب، صنعت و محیط زیست فراهم می‌گردد"، اما صاحب‌نظران حوزه آب، منابع طبیعی و محیط زیست كشور با اعلام این‌كه ساخت سد شفارود هیچ توجیه علمی و فنی ندارد، ساخت این سد را مغایر با معیارهای محیط زیستی و فاجعه‌ای برای رویشگاه‌های هیركانی اعلام كرده‌اند.
به گزارش "لاهیگ" به نقل از "همشهری"، كارشناسان ضمن انتقاد از سدسازی در بكرترین جنگل‌های كشور می‌گویند كه ساخت سد در منطقه‌ای كه میزان بارندگی آن 2 هزار میلی‌متر است، چه توجیهی می‌تواند داشته باشد؛ به‌ویژه آن‌كه بیش از 3 هزار هكتار از رویشگاه‌های بی‌جایگزین هیركانی را به ورطه نابودی می‌كشاند؟!
پیشینه
سد شفارود كه در 6 كیلومتری جنوب غربی رضوانشهر و ۶۵ كیلومتری رشت روی رودخانه شفارود درحال ساخت است، با استناد به تفاهمنامه مورخ 1388.02.06 رئیس وقت سازمان حفاظت محیط زیست، وزیر نیرو و وزیر جهاد كشاورزی در دستور كار قرار گرفت. بر اساس همین تفاهمنامه، شركت سهامی آب منطقه‌ای گیلان ملزم به تهیه طرح احیای منطقه برای جبران خسارت وارده به اراضی مذكور (عرصه‌هایی كه تخریب می‌شود) شده است.
درنظر گرفتن مكان مناسب برای اسكان مجدد و تعیین شغل مناسب برای ساكنان منطقه با توجه به مشاغل قبلی از دیگر ملاحظاتی است كه در احداث این سد درنظر گرفته شده است. علاوه بر این، هرگونه توسعه اراضی كشاورزی و تغییر كاربری اراضی جنگلی در حریم مخزن و پایاب سد ممنوع است.
نابودی باغ‌ها و شالیكاری‌ها
دكتر هادی كیادلیری (رئیس دانشكده كشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات) پیش از این در گفت‌وگو با "همشهری" اعلام كرد كه با ساخت سد شفارود 100 هكتار از جنگل‌های هیركانی بازمانده از دور سوم زمین‌شناسی قلع و قمع و 219 هكتار از اراضی منطقه برای احداث دریاچه، كانال‌ها، پایاب‌ها و جاده دسترسی تخریب می‌شود.
اما مهندس فاطمه ظفرنژاد (پژوهشگر آب و توسعه پایدار) درپی بازدید از منطقه و مطالعات میدانی اعلام كرده كه وسعت دریاچه سد و حریم آن ٣٤٨٦ هكتار است و در واقع با ساخت سد ٣٣٦٤ هكتار جنگل هیركان نابود می‌شود و ٦٥ هكتار عرصه‌های مسكونی، ١٢ هكتار باغ، 1.5 هكتار شالیكاری و ٣٠ هكتار رودخانه و حریم آن قربانی این سد می‌شود. با وجود این، ساخت این سد همچنان ادامه دارد.
اعتراض ها ادامه دارد
در آخرین اعتراضات، شماری از تشكل‌های مردم‌نهاد محیط زیست، انجمن‌های تخصصی گردشگری و دوستداران محیط زیست با صدور بیانیه‌ای نسبت به ادامه ساخت سد شفارود در جنگل‌های هیركانی هشدار داده‌اند.
در بخش‌هایی از این بیانیه آمده است: "بلندترین سد غلتکی ـ بتنی ایران درحالی در کمال شگفتی در پرباران‌ترین استان کشور درحال ساخت است که صدها هکتار از بهترین جنگل‌های باستانی هیرکانی را هدف قرار داده است؛ جنگل‌های بسیار باارزشی که از هیچ راهی نمی‌توان آن‌ها را احیاء نمود. متأسفانه از سال 1334 تا سال 1386 سالانه 3000 هکتار از جنگل‌های شمال کشور از بین رفته‌اند که ساخته شدن این سد نیز به سرعت بخشیدن به این فاجعه مؤثر است. از این‌روست که آتش گرفتن بخشی از این جنگل‌ها به مدت سه روز، بدون توجه مسئولان و به‌رغم مراجعه مردم به اداره‌های منابع طبیعی و محیط زیست، می‌تواند نمایانگر بخشی از پیامدهای شوم ساخت این سد باشد.
سد شفارود که در شش کیلومتری جنوب غربی رضوانشهر و ۶۵ کیلومتری رشت روی رودخانه شفارود درحال ساخت است، حتی فاقد تأییدیه ارزیابی محیط زیستی، یعنی ابتدایی‌ترین مجوز برای شروع کار است؛ تأییدیه‌ای که پیشینه ساخت طرح‌های توسعه‌ای ناپایدار گواه‌اند که گرفتنش چندان سخت نیست و حتی داشتنش هم مجوزی برای اجرای چنین طرح ویران‌گری نمی‌تواند باشد. این سد روی گسل شالم ـ آستارا و همچنین شیب زیاد دامنه کوه واقع شده است و به همین دلیل دور از انتظار نیست اگر، گذشته از افزایش احتمال وقوع زمین لرزه، در آینده قربانیان انسانی هم داشته باشد؛ هرچند در همین مدت نیز جان کسانی را گرفته است و سبب جابه‌جایی مردمان سه روستا خواهد شد که آسیب‌هایی اجتماعی درپی دارد.
گفتنی است، با افزایش سرعت خشکسالی و بیابانی شدن کشور کهن‌سال‌مان ـ که هزاره‌ها با مدیریت حساب‌شده آب توانست سرپا بماند ـ و با وجود آن‌که ذخیره آب مخزن بیش از ۲۰۰ سد بزرگ در کشور تنها دو برابر ۱۴ سد موجود در سال 1357 است، همچنان سدسازی‌های غیراصولی ـ که یکی از عوامل مهم بروز چنین رویداد دهشتناکی است ـ با شتابی ویران‌گر در جریان است، تا آن‌جا که تخمین زده می‌شود تا ده سال آینده فلات مرکزی ایران خالی از سکنه خواهد شد که بیانگر سیاست فاجعه‌بار وزارت نیرو در حوزه آب است.
اکنون باید پرسید سازمان حفاظت محیط زیست و سازمان جنگل‌ها، مراتع و آبخیزداری که مدعی رد مجوز عملیات احداث این سد هستند، چرا علیه ادامه غیرقانونی آن شکایتی به دستگاه قضا نبرده‌اند؟! آیا همچون همیشه باید در این زمینه هم کنشگران مدنی و محیط زیستی را فراخوان داد؟! ما، انجمن‌ها و کنشگران حوزه محیط زیستی تأییدکننده بیانیه، خواهان اقدام عاجل سازمان‌های یادشده برای جلوگیری از ادامه ساخت سد شفارود هستیم.
نهادها و گروه‌های تأییدکننده: شورای هماهنگی سمن‌های شمال کشور، شبکه سمن‌های محیط زیست استان البرز، شبکه تخصصی میراث فرهنگی و گردشگری خوزستان، دیده‌بان کوهستان انجمن کوه‌نوردان ایران، دیده‌بان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران، انجمن پایشگران محیط زیست ایران، انجمن علمی سیستم‌های سطوح آبگیر باران، انجمن طرفداران توسعه بندر انزلی، انجمن پایش سبز تنکابن، انجمن بوم‌بانان گیلان، انجمن زیست‌محیطی کاریزه (کردستان)، انجمن محیط‌بان (تهران)، انجمن پیشگامان خورشید استهبان، انجمن بوم‌بانان گیلان، انجمن متخصصین گردشگری آرتاویل (اردبیل)، انجمن توانمندی‌ها، خدمات و توسعه گردشگری ایران، انجمن مهرگان (شیراز)، انجمن دوستداران میراث فرهنگی تاریانا خوزستان، انجمن طبیعت‌گران برنا، انجمن بوم‌شناسان آریایی (قم)، انجمن احیای سریع هامون پاک (چورا)، انجمن دروازه‌های سبز پارس (تهران)، انجمن زیست‌بومی پاک (شهرستان دره‌شهر استان ایلام)، انجمن مجازی و جنبش "هر ایرانی یک زیست‌بان"، انجمن اندیشه سبز زمین (کرج)، انجمن توسعه زیست‌بوم پاک، انجمن رهپویان مهر و مدارا (خوزستان)، انجمن دوستداران میراث فرهنگی هوتو، انجمن درختکاران البرز، هیلو جنبش علفزار (کرمانشاه)، بنیاد درخت و کودک، خانه فرهنگ جاودان (شیراز)، مؤسسه آوای سبز داربن، مؤسسه مهرگان پرتو پژوه، مؤسسه پیشگامان نور البرز، مؤسسه حیات وحش میراث پارسیان، مؤسسه توسعه پایدار و محیط زیست، مؤسسه طنین طبیعت تیرگان، مؤسسه آوای طبیعت پایدار، مؤسسه یاوران سرزمین آریا (تهران)، مؤسسه پیشگامان محیط زیست کیاشهر، مؤسسه سرزمین ایده‌آل ما (گیلان)، مؤسسه سبزکاران بالان، مؤسسه گیلار تالاب‌های کاسپین، مؤسسه حامی محیط زیست شقایق‌های وحشی، مؤسسه علمی ـ فرهنگی آینده‌نگر، جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست، جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست (شاخه گیلان)، کانون عالی گسترش فضای سبز و حفظ محیط زیست ایران، کانون پژوهش و حفاظت از طبیعت پایدار، کانون آینده‌نگری ایران (اهواز)، کانون پارس فرهنگ الیگودرز، کانون سبز فارس، کانون پژوهش و شناسایی زاگرس، گروه سهم من از طبیعت یزد (سماط)، گروه حافظان محیط زیست آرونک (بهشهر)، گروه احیاء کنندگان تالاب بین‌المللی کمجان، گروه سبز ماسال، گروه کانون کوه (بازنشستگان)، گروه کوه‌پیمایی دلفک، کمپین حفاظت از باغ‌های شهر تهران، ستاد مردمی حمایت از باغ کشاورزی لاهیجان، هیأت کوهنوردی و صعودهای ورزشی لاهیجان، هیأت دوچرخه‌سواری لاهیجان، هیأت اتومبیلرانی و موتورسواری لاهیجان، هیأت کوهنوردی کارگران استان البرز، کارگروه محیط زیست هیأت کوهنوردی و صعودهای ورزشی استان البرز، تیم گردشگری و محیط زیست سیاهکل و دیلمان، چکاد دانشجویی نیکوکاری فرهنگی (اهواز)
کسان تأییدکننده: دکتر حسین آخانی (عضو هیأت علمی دانشکده علوم دانشگاه تهران)، دکتر سیدمختار هاشمی (سرپرست گروه کاری ویژه نجات‌بخشی چشمه بل)، دکتر مهدی کلاهی (پژوهشگر محیط زیست)، دکتر اکبر نجفی (دانشیار گروه جنگلداری دانشگاه تربیت مدرس)، دکتر الیاس خواجوی (خاک‌شناس و عضو انجمن علوم خاک)، دکتر کریم ثابت‌رفتار (عضو گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان)، دکتر سعید نادری (عضو گروه محیط زیست دانشکده منابع طبیعی دانشگاه گیلان)، دکتر زهرا قلیچی‌پور (عضو هیأت علمی گروه محیط زیست دانشگاه حکیم سبزواری)، دکتر حمیدرضا درودیان (استادیار دانشگاه آزاد اسلامی لاهیجان)، دکتر احمد افروزیان (عضو هیأت علمی گروه پژوهشی محیط زیست جهاد دانشگاهی یزد)، دکتر مهدیه جعفری (کارشناس منابع طبیعی)، دکتر شراره شرفه (کنشگر زیست‌بومی)، فریده اکباتانی (عضو مؤسس جمعیت زنان مبارزه با آلودگی محیط زیست شاخه اصفهان و کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه تهران)، اعظم الهامی‌راد (کارشناس ارشد محیط زیست)، علیرضا مهدوی (کارشناس ارشد محیط زیست و کنشگر زیست‌بومی)، محمدعلی الله‌قلی (کارشناس ارشد محیط زیست و کنشگر زیست‌بومی)، لیلی الله‌قلی (کارشناس ارشد محیط زیست)، لیلا مرگن (خبرنگار حوزه محیط زیست)، ایمان مهدی‌زاده (خبرنگار حوزه محیط زیست)، نسیم محمدی (خبرنگار حوزه محیط زیست)، مهرناز طاعتی (کارشناس محیط زیست)، بهروز مهدی‌زاده (خبرنگار حوزه محیط زیست)، رسول گلباخی (روزنامه‌نگار ـ آذربایجان غربی)، مهندس بهنام محمدی (کنشگر زیست‌بومی)، مهندس مزدک عبدی‌پور (کنشگر زیست‌بومی)، مهندس رضا علی اصل (راهنما و استاد طبیعت‌گردی)، مریم برجی (کنشگر زیست‌بومی)، حسن قدیانی (کنشگر زیست‌بومی)، نسرین ناورودی (کارشناس ارشد دیپلماسی و کنشگر زیست‌بومی)، مجتبی امانی (کنشگر زیست‌بومی)، پویا اشکانی (کارشناس آزمایشگاه و کنشگر زیست‌بومی)، مهندس گلمحمدی (کنشگر زیست‌بومی)، سیما بهادری (کنشگر زیست‌بومی)، عارف درویش (کنشگر میراث فرهنگی)، عظیم دائمی چوبر (بومی)، خسرو بخشی (بومی)، دکتر براتعلی حذار (بومی)، تالی جان، مهندس سینا سینایی، مصطفی ایراندوست (کارشناس ارشد مهندسی کشاورزی)، الهه آزادی (دانشجوی کارشناسی منابع طبیعی محیط زیست)، مسیح غفاری، امیر فاطمی، صحرا صادقی، مهندس منیژه گلچین، مهندس فرهاد کارگر، مجید ورزیده، معین صدیقی، سیدجعفر حسینی، امیرعلی حسینی بای (کارشناسی مهندسی منابع طبیعی و کارشناسی ارشد مدیریت اجرایی)، زیبانده قهرمانی (کارشناس محیط زیست)، پروین ابراهیمی (فرهنگی)، مهندس نفیسه خوارزمی، فرزانه شروین (کارشناس خدمات اجتماعی)، مهندس نوید پارسا، هدا شریعتی (کارشناس ارشد نجوم)، فاطمه تیموری راد، ﻋیسی ﭘﺎﺭسی (ﻛﺎﺭﺷﻨﺎﺱ اﺭﺷﺪ ﺳﻢﺷﻨﺎسی)، مونا کعبیان (کارشناس ارشد معماری)، ابوالفضل نیک اقبال (کارشناس تکنولوژی معماری)، فریبا جهان‌دوست، سعید توکل، علیرضا محبت دوست (دانشجوی کارشناسی ارشد مدیریت پروژه)، مریم رمضانعلی‌پور (مهندس کشاورزی)، مریم بیات (دانشجوی کارشناسی جغرافیا و برنامه‌ریزی روستایی)، مارال وزیری (کارشناس علوم تربیتی)، مهندس بهزاد گفتاری.
سدی مغایر با معیارهای محیط زیست
عملیات اجرایی سد مخزنی شفارود با استفاده از تسهیلات بین‌المللی فاینانس خارجی از نیمه دوم سال 1392 آغاز شد. هرچند در سایت شركت سهامی آب منطقه‌ای گیلان آمده است: "با اجرای این طرح كه از آرزوهای دیرینه مردم و كشاورزان شالیكار غرب گیلان است، شرایط لازم جهت تأمین آب مطمئن برای بخش‌های كشاورزی، شرب، صنعت و محیط زیست فراهم می‌گردد"، اما صاحب‌نظران حوزه آب، منابع طبیعی و محیط زیست كشور با اعلام این‌كه ساخت سد شفارود هیچ توجیه علمی و فنی ندارد، ساخت این سد را مغایر با معیارهای محیط زیستی و فاجعه‌ای برای رویشگاه‌های هیركانی اعلام كرده‌اند.
نظرات بینندگان