پایگاه خبری تحلیلی لاهیگ با افتخار همراهی بیش از یک دهه در عرصه رسانه های مجازی در استان گیلان      
کد خبر: ۶۹۳
تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۳۸۷ - ۰۹:۲۶

اقتصاد چین و المپیک پر زرق و برق

گفت‌وگو با دکتر محمدحسین ادیب
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان به وجود سه چین در چین قائل است که "چین اول" چینی بدون بیمه، بازنشستگی و قانون کار در مناطق آزاد، "چین دوم" شهر پکن و "چین سوم" ۸۰ درصد مابقی با رویکرد کشاورزی است و زرق و برق المپیک ۲۰۰۸ چهره‌ای کاذب از گداخانه شرق آسیا به نمایش گذاشته است.
دکتر محمدحسین ادیب در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، اظهار داشت: شاخص برابری قدرت خرید نشان می‌دهد پول ملی یک کشور تا چه اندازه واقعی قیمت‌گذاری شده و ارزش تولید ناخالص ملی یک کشور در آمریکا چه میزان است؟ ارزش تولید ناخالص ملی چین با این شاخص، سه برابر ارزش تولید ناخالص ملی با نرخ رسمی یوآن است و این نشان می‌دهد، پول ملی چین یک سوم ارزش واقعی قیمت‌گذاری شده است.
وی، افزود: تعیین ارزش پول ملی یک کشور به یک سوم میزان واقعی باعث می‌شود تا واردات به آن کشور، غیراقتصادی و صادرات به شدت اقتصادی شود. رمز موفقیت چین، در همین نکته نهفته است.
وی، اضافه کرد: دستمزد کارگر در چین، سالیانه حدود یک میلیون تومان و در آمریکا ۴۵ میلیون تومان است. سطح پایین دستمزدها باعث هجوم سرمایه‌گذاران خارجی به چین شده است.
این استاد دانشگاه با بیان این‌که سه چین در چین وجود دارد و باید بین آن‌ها تمایز قائل شد، افزود: چین اول در مناطق آزاد (که زیرساختی مدرن، صنعتی و توسعه‌یافته دارد) واقع است. چین دوم یا همان چین پایتخت، پکن است که مسابقات المپیک در آن برگزار می‌شود. چین سوم نیز همان چین کشاورزی است که ۸۰ درصد چین را تشکیل می‌دهد.
ادیب، گفت: ۹۰ درصد صادرات چین از ۱۲ منطقه آزاد صنعتی این کشور که در کنار اقیانوس واقع شده و قوانین جمهوری چین در آن اجرا نمی‌شود صورت می‌گیرد. قوانین مناطق آزاد مجموعاً ۸ صفحه است.
وی، افزود: در مناطق آزاد چین، پرسنل کارخانه‌ها بازنشستگی ندارند و مشمول قانون کار نیز نیستند و کارفرما می‌تواند هر وقت که بخواهد بدون خسارت، کارگران را اخراج کند. هزینه ویزیت پزشک عمومی در چین ۴۰۰ تومان و پزشک متخصص ۷۲۰ تومان است.
این اقتصاددان با بیان این‌که شرکت جنرال موتورز که فروش آن در سال ۲۰۰۴ از تولید ناخالص ملی ۱۴۴ کشور بیشتر بوده است، طی ۱۵ سال اخیر ۱۵۰ میلیارد دلار هزینه بیمه درمانی و بازنشستگی پرداخت کرده است، افزود: این درحالی است که این شرکت طی مدت مذکور، تنها ۱۳ میلیارد دلار سود به صاحبان سهام پرداخت کرده و فقط در سه ماه گذشته ۱۵ میلیارد دلار زیان داده است.
وی با بیان این‌که پایین بودن هزینه درمان و فقدان نظام بازنشستگی، عامل اصلی رشد صنعتی چین نسبت به دیگر کشورها است، گفت: حقوق ماهانه در چین ۱۱۰ هزار تومان و قیمت هر کیلو گوشت ۵ هزار تومان است، لذا قیمت پروتئین با توجه به حقوق بسیار بالا است.
وی، افزود: چینی‌ها در گذشته به سختی می‌توانستند گوشت را در برنامه غذایی خود قرار دهند و با دو برابر شدن قیمت گوشت طی یک سال اخیر در چین و ثابت بودن دستمزد، گوشت نقش حداقلی در فرهنگ غذایی چینی‌ها دارد. درحالی که برنج در چین هر کیلو ۴۰۰ تومان و بسیار ارزان است و غذای اصلی مردم را تشکیل می‌دهد.
ادیب با اشاره به این‌که مناسبات مردسالاری در مواردی در چین همچنان قوام نیرومندی دارد، افزود: زنان از ارث محرومند و ارث فقط به اولاد پسر می‌رسد. در خیابان‌های چین دو چیز به سختی دیده می‌شود؛ پلیس و تخلف. در چهارراه‌ها نه پلیس وجود دارد و نه دوربین و به دقت قوانین رانندگی را رعایت می‌کنند.
این اقتصاددان با بیان این‌که ۹۲ درصد سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد چین (چین اول) به وسیله شرکت‌های چند ملیتی انجام شده است، افزود: در واقع مردم و یا دولت چین نیستند که کالا تولید می‌کنند؛ این شرکت‌های چند ملیتی هستند که به سبب ارزش پایین پول ملی چین، پایین بودن دستمزد و بیمه درمانی، فقدان سیستم بازنشستگی، عدم وجود قانون کار و آزادی اخراج کارگر بدون هیچ هزینه‌ای و انضباط اجتماعی بالای چین برای سرمایه‌گذاری به چین روی آورده‌اند.
ادیب، ادامه داد: حداقل سن ازدواج که حدود ۲۵ سال بود، طی ۵ سال اخیر به ۳۰ سال برای زنان و مردان افزایش یافته است و از هر زوج جدیدی که در چین ازدواج می‌کند، بر اساس آمار وزارت کار چین، ۶ زوج ترجیح می‌دهند که فرزندی نداشته باشند. در خیابان‌های چین به ندرت کودک زیر ۱۵ سال قابل مشاهده است.
وی با بیان این‌که مشکلات چین از ۲۵ سال دیگر آغاز می‌شود که تعداد بازنشستگان، دو برابر شاغلان خواهد بود، افزود: به سبب کاهش شدید زاد و ولد چین، طی ۲۵ سال آینده این کشور به سرزمین بازنشستگان تبدیل می‌شود و این آغاز افول و سقوط اقتصاد چین است.
ادیب، گفت: با وجود یک هزار و ۴۰۰ میلیون نفر جمعیت، تنها در چین ۳۰ میلیون اتومبیل وجود دارد و با لحاظ کردن جمعیت چین، تنها ۴ درصد چینی‌ها خودروی شخصی دارند و تعداد کارت اعتباری در چین تنها ۱۲ میلیون است که بیش از ۱۱ میلیون در ۱۲ منطقه آزاد صنعتی چین است.
وی، افزود: به عبارت دیگر، چین به استثنای مناطق ۱۲ گانه صنعتی هنوز وارد عصر پول الکترونیک نشده است. وسیله نقلیه ۹۶ درصد مردم چین دوچرخه و موتور است. چین به استثنای مناطق آزاد، اقتصادی کشاورزی دارد.
این استاد درس مسائل اقتصادی جهان سوم، گفت: مائو رهبر قبلی چین سال‌ها قبل به نیکسون گفته بود ما تنها توانستیم پکن را نوسازی کنیم. مسابقات المپیک در پکنی برگزار می‌شود که تفاوت چشمگیر با چین کشاورزی دارد.
وی، افزود: در پکن به محض این‌که از اتوبان‌های عریض چند متر فاصله گرفته شود، با کوچه‌هایی روبه‌رو می‌شویم که عرض آن، تنها مناسب عبور دوچرخه است و اتومبیل‌رو نیست و این وضعیت درخصوص ۹۰ درصد شهرهای بزرگ چین همچون شانگهای صادق است.
ادیب با اشاره به این‌که در یک سال گذشته پدیده‌ای متناقض در چین شکل گرفته است، گفت: رشد اقتصادی چین، ۲ درصد کاهش یافته، اما رشد تولیدات صنعتی و کارخانه‌ای آن از ۵/۱۴ درصد به ۱۶ درصد افزایش یافته است. علت افزایش رشد تولیدات صنعتی، سرمایه‌گذاری بیشتر شرکت‌ها در چین اول است و علت کاهش رشد اقتصادی چین، افزایش قیمت نفت و تأثیر آن بر اقتصاد کشاورزی چین سوم که ۸۰ درصد اقتصاد این کشور را تشکیل می‌دهد.
وی، افزود: صادرات چین در ۱۲ ماه گذشته، ۲۵۲ میلیارد دلار بیشتر از واردات آن بوده است، اما نظر به این‌که ۸۹ درصد صادرات چین به وسیله شرکت‌ها انجام می‌شود، سود صادرات به مردم چین یا دولت این کشور تعلق ندارد. این سود متعلق به شرکت‌ها است. لذا در کشور چین ارزش افزوده صادرات سرمایه‌گذاری نمی‌شود.
عضو هیأت علمی دانشگاه اصفهان، گفت: چین یک هزار و ۸۰۰ میلیارد دلار ذخائر ارزی دارد، اما مالکیت ۸۱ درصد آن متعلق به شرکت‌های چند ملیتی است و نه دولت و مردم چین! نکته جالب این‌که ذخائر یک هزار و ۸۰۰ میلیارد دلاری فوق در چین نگهداری نشده، بلکه عمده در بانک‌های نیویورک و لندن سپرده‌گذاری می‌شود.
وی، افزود: بانک‌های نیویورک و لندن نیز این ذخائر را به مردم خود و دیگر کشورها وام می‌دهند. لذا ذخائر عظیم چین، سرریزی برای چین سوم یا چین کشاورزی ندارد.
ادیب، گفت: چینی‌ها مردمی فقیر هستند که در یک کشور ثروتمند زندگی می‌کنند و مسابقات المپیک تنها نشان می‌دهد که چین کشور ثروتمندی است.
استاد اقتصاد دانشگاه اصفهان در پاسخ به این سئوال که آیا ممکن است برگزاری المپیک در چین به بیدار شدن اژدهای خفته دو سال زودتر از موعد (۲۰۱۰) منجر شود، گفت: ۳۰۰ میلیون نفری که در چین اول زندگی می‌کنند، با رشد ۱۶ درصدی تولیدات صنعتی در این منطقه و ورود ۳۵۰ میلیارد دلار مازاد در حساب جاری این چین در ۱۲ ماه گذشته می‌توانستند، طی سه سال آینده به دستاوردهای رفاهی چشمگیری دست یابند، ولی با افزایش قیمت نفت و تغییر این معادلات، این پیش‌بینی امکان تحقق نمی‌یابد.
وی، افزود: اگر نفت در سطح بشکه‌ای ۴۰ دلار باقی مانده بود، احتمالاً تعداد خودروهای خصوصی در چین تا امروز از سطح ۸۰ میلیون عبور کرده بود، ولی عملاً صعود قیمت نفت به حدود ۱۲۰ دلار، الگوی مصرف در چین اول به خصوص در حوزه انرژی به شدت تحت تأثیر قرار داده است.
ادیب، ادامه داد: در چین از هر ۱۰ آپارتمان، فقط یکی کولر دارد و بقیه از پنکه استفاده می‌کنند. اما اگر نفت در سطح بشکه‌ای باقی مانده بود، شاید امروز بیش از ۵۰ درصد چینی‌ها از کولر استفاده می‌کردند.
وی، اضافه کرد: اگر نفت در آینده از بشکه‌ای ۱۵۰ دلار عبور کند، بسیاری از چینی‌ها از نظر اقتصادی حتی امکان نخواهند داشت که پنکه خود را روشن کنند.
ادیب، تأکید کرد: افزایش قیمت نفت شتاب مصرف برگرفته از رشد اقتصادی را کند نموده و چین را در حوزه مصرف به تنگی نفس مزمن مبتلا کرده است.
وی، گفت: مسابقات المپیک باعث سرازیر شدن سرمایه‌ها به چین دوم شد، اما افزایش قیمت نفت، چین سوم را در تنگنا قرار داده است و چین اول برگرفته رشد ۱۶ درصدی تولیدات می‌رود تا نماد اژدهایی باشد که از خواب بیدار می‌شود.
وی، افزود: مسابقات المپیک شرایط اقلیمی روانی مساعدی برای تبلیغ چین صنعتی اول شده است، اما در پروپاگاند تبلیغاتی برگرفته از مسابقات المپیک، چین سوم و موجودیت آن که ۸۰ درصد اقتصاد چین را شامل می‌شود، به فراموشی سپرده شده است.
این اقتصاددان، منطقه‌ای که بازی‌های المپیک در آن برگزار می‌شود را بخش بسیار کوچکی (کمتر از یک درصد شهر پکن) دانست و افزود: سرمایه‌گذاری‌های کلانی که برای مسابقات المپیک از طرف دولت صورت گرفته و زرق و برق ایجاد شده، در منطقه‌ای است که ارتباطی به بقیه چین ندارد.
وی با بیان این‌که چین سوم، گداخانه‌ای در شرق آسیا است، گفت: مسابقات المپیک باعث شده است تا به مردم ایران ذره‌بینی داده شود که با آن فقط بخش کوچکی از چین که پر از زرق و برقی کاذب دارد را ببینند.
ادیب با اشاره به شرایط فعلی چین و وضعیت آن در مقابل نفت ۱۲۰ دلاری و سقوط ارزش سهام در آن، گفت: ارزش سهام در چین طی سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۷، حدود ۷ برابر شد. اما در سال جاری ۴۰ درصد سقوط کرده که هشداردهنده است.
وی در جمع‌بندی سخنان خود تأکید کرد که علی‌رغم تبلیغات المپیکی، اژدهای خفته تا سه سال دیگر هم بیدار نخواهد شد.
این اقتصاددان با توجه به جلوه‌های جذابی که از چین دوم در رسانه‌های جهانی ارائه شده است، یادآور شد: نباید مردم و صنعتگران ما مبهوت پروپاگاندای تبلیغات چین (با هدف واردات بیشتر محصولات آن) شوند.
نظرات بینندگان