چایهايی كه باز هم سنواتی میشوند!
در روزهای اخیر با پیشنهاد قیمت خرید چای برای سال آینده و بیتدبیریهایی كه بعضاً در قیمت پیشنهادی دیده میشود، بهنظر میرسد باز هم مسائل چای و چایكاری نهتنها حل نشود، بلكه معضلات جدیدی درخصوص این محصول بهوجود آید.
چای ایرانی موضوعی است كه در سالیان اخیر جریانات بسیاری بر آن گذشته است. از گرانی سم و نهادههای كشاورزی گرفته تا فرسوده بودن باغها و خرده مالكی و قیمتهای نامناسب خرید و از ناتوانی در پرداخت و تأمین هزینه و سنواتی شدن چای گرفته تا ضرر كشاورزان و تبدیل زمینهای چایكاری به ویلای متمولان و ...، اما هر كدام از مسائل مبتلابه این محصول كلیدی شمال كشور، بهخصوص در استان گیلان عللی دارد كه در صورت توجه به آن میتوان بهموقع برای یافتن راهكار و اجرای آن برای جلوگیری از تكرار مكررات برنامهریزی كرد.
به گزارش "لاهیگ" به نقل از "اقتصاد ایران آنلاین"، در روزهای اخیر با پیشنهاد قیمت خرید چای برای سال آینده و بیتدبیریهایی كه بعضاً در قیمت پیشنهادی دیده میشود، بهنظر میرسد باز هم مسائل چای و چایكاری نهتنها حل نشود، بلكه معضلات جدیدی درخصوص این محصول بهوجود آید.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی در اینخصوص معتقد است كه اگر مشكلات چای بهموقع و زمان مناسب حل شوند، تبدیل به بحران نمیشوند، ضمن آنكه چایكاران به شغل خود ادامه داده و كشت چای در شمال همچنان پابرجا میماند.
مهرداد بائوج لاهوتی در این زمینه میگوید: از چایكاری كه سرمایه در گردش كافی ندارد و دخل و خرجش با هم نمیخواند، نمیتوان توقع معجزه داشت.
وی میافزاید: قیمتهای خرید تضمینی نیز اغلب تحمیلی است و سنخیتی با هزینههای كشاورز چایكار ندارد. از طرفی همین قیمتهای تحمیلی وقتی بهموقع پرداخت نمیشود و كشاورز دستش خالی میماند، باعث میشود چایكار با سرمایه در گردش صفر مواجه شود. در این شرایط یا مجبور است وام بگیرد و به كار خود ادامه دهد، یا اینكه قید چای و چایكاری را بزند و به مشاغل دیگر روی آورد و بعد از مدتی در اثر فشارهای وارده مجبور شود زمینش را نیز بفروشد.
بائوج لاهوتی میگوید: مسائل چای یكی دو تا نیست و از طرفی نیز منحصر به امروز و دیروز نیست. برخی بیتدبیریهای گذشته و بیتوجهیها مشكلاتی ایجاد كرده كه امروز شاید حل آنها زمان بسیاری نیاز داشته باشد و شاید حل برخی دیگر تقریباً میسر نشود. بهعنوان نمونه، بحث تغییر كاربری اراضی چایكاری موضوعی است كه بسیار ناخوشایند است و تهدیدی جدی برای آینده این صنعت در كشور محسوب میشود و از همان مسائلی كه غیرقابل حل است، زیرا در زمینی كه ویلا بهجای چای در آن سبز شده، دیگر نمیتوان چای كاشت و داشت و برداشت كرد.
وی تصریح میكند كه برخی تصمیمهایی كه درخصوص این محصول گرفته میشود غیركارشناسی است و بدون توجه به مسائل مختلف و شاید برای رفع تكلیف اتخاذ میشود كه عوارض این تصمیمهای اشتباه ممكن است بعدها آشكار شود.
به گفته نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی، در گذشته كه تشكیلاتی برای چای و سایر مشاغل كشاورزی وجود نداشت، چایكاران بنا به نیاز اقدام میكردند، اما امروز با روی كار آمدن تشكیلات مختلف و سازمانهای گوناگون، كشاورزان اغلب منتظر مسئولان هستند.
بائوج لاهوتی میافزاید: قیمتگذاریهای چای در كشور در طول سالیان گذشته هیچ وقت به نفع كشاورز چایكار نبوده است و این قشر همواره متضرر شدهاند، به گونهای كه قیمتگذاریهای غیراصولی باعث میشود وقتی محصول پس از گذر از هفت خوان رستم و معضلات بسیار چایكار بالاخره آماده عرضه به بازار شود، كشاورز ترجیح دهد آن را نفروشد كه نتیجه آن تبدیل زحمات چایكاران به چایهای سنواتی است كه تبدیل به مشكلی جدی در سالهای اخیر شده است.
وی با اشاره به برخی اقدامات نادرست گذشته درخصوص چای میگوید: زمانی گروهی گفتند اصلاً چای نكاریم، زمان دیگری گفتند چای را انبار كنیم تا مسئولان مجبور شوند قیمت مناسب پیشنهاد دهند كه نتیجه آن فاسد شدن صدها تن چای و تبدیل آنها به كود و كمپوست بود.
بائوج لاهوتی قیمتهای پیشنهادی كنونی را مناسب ندانسته و میگوید: با قیمتهایی كه اكنون پیشنهاد شده بهنظر میرسد در سال پیش روی زراعی نیز باید منتظر سنواتی شدن چای و زحمات كشاورزان چایكار باشیم.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی یادآور میشود درحالی كه اكنون باید به فكر تعطیلی 100 كارخانه چای خشك كنی، پرداخت مطالبات چایكاران، جلوگیری از تغییر كاربری زمینها و ... باشیم، عجله در اقدام برای برخی موضوعات باعث اتخاذ تصمیمهای نادرست میشود.
نائب رئیس اتحادیه چایكاران ایران نیز در این زمینه میگوید: مصرف چای سنواتی ـ چه برای داخل كشور و چه برای صادرات و مصرف سایر كشورها ـ مضر است و بر اساس مصوبه وزارت بهداشت، چای سنواتی قابل شرب نیست و باید تبدیل به كود شود.
پرویز شعبانی افزود: اینكه مسئولان سابق استان 60 هزار تن چای سنواتی را به قیمت ناچیز خریدند و 5 برابر قیمت به فروش رساندند، واقعاً برای سلامت جامعه و نیز آینده این محصول نگرانكننده است.
همچنین مدیر اجرایی سندیكای كارخانجات چای شمال چند روز قبل با انتقاد از مشورت نكردن با چایكاران و فعالان صنعت چای گفته است: سازمان چای پیشنهاد كرده است هر كیلوگرم برگ سبز چای درجه دو 950 تومان و درجه یك 2150 تومان از چایكاران خریداری شود. در سال جاری با نرخ خرید تضمینی برگ سبز چای بسیاری از كارخانههای فرآوری چای نتواستند چای خشك تولیدی را بفروشند، چرا كه بازار كشش لازم را نداشت. درحالی كه قیمتها كمتر از رقم پیشنهادی برای سال آینده بود.
مهدی صادقحسنی افزود: در سال جاری هر كیلوگرم برگ سبز چای درجه دو 650 و درجه یك 1200 تومان از چایكاران خریداری شد كه قیمت درجه دو 300 تومان و درجه یك 950 تومان افزایش داشت.
صادقحسنی گفت: هیچكس مخالفتی با افزایش قیمت خرید تضمینی برگ سبز چای ندارد، چرا كه چایكاران هم سالانه هزینههای تولیدشان افزایش مییابد، اما دولت اگر میخواهد كشاورزان با آسودگی خاطر بیشتری به تولید ادامه دهند و تولید آنها اقتصادی باشد، یارانه مستقیم به تولیدكنندگان بپردازد.
مدیر اجرایی سندیكای كارخانجات چای شمال تأكید كرد: اگر تدبیری برای اصلاح نرخ خرید تضمینی برگ سبز چای در سال زراعی آینده اندیشیده نشود، بازار كشش لازم برای فروش این محصول را نخواهد داشت و باید منتظر مشكلاتی مانند انبار شدن و ماندن چای خشك روی دست كارخانهها و تبدیل مجدد آن به چای سنواتی باشیم.