نائب رئیس انجمن برنج ایران خبر داد:
سود 6000 تومانی برنج شمال در جیب دلالان تهرانی
علی اکبریان به صراحت تأکید میکند که هیچیک از برنجهای وارداتی قابل مقایسه با برنجهای ایرانی نیستند، اما از آن طرف مسئولان دولتی در رسانهها میگویند آنقدر برنج وارد میکنیم تا قیمت برنج داخلی کاهش پیدا کند.
نائب رئیس انجمن برنج ایران با انتقاد از قیمت بسیار پایین خرید تضمینی برنج که نصف قیمت بازار هم نیست، از سود ۶۰۰۰ تومانی دلالان با فروش هر کیلو برنج شمال در تهران خبر داد و گفت: برنج وارداتی هند و پاکستان قطعاً آلوده به سم آرسنیک است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، برآوردهای صورتگرفته انجمن برنج ایران نشان میدهد که میزان برداشت برنج در سال جاری بیش از 2 میلیون و 200 هزار تن خواهد بود. بنابراین بر اساس سرانه مصرف 36 کیلوگرم برای هر نفر و جمعیت 75 میلیون نفری کشور، سالانه به 2 میلیون و 700 هزار تن برنج نیاز است که حتی اگر مصرف سرانه را 40 کیلوگرم هم درنظر بگیریم، میزان واردات بیش از 700 هزار تن نخواهد بود.
آنچه در سالهای اخیر برنجکاران از آن گلهمند بودند، واردات بیرویه برنج، بهخصوص در فصل برداشت است که چالشی را برای کشاورزان برنجکار کشور ایجاد کرده و آنها شکایت دارند از اینکه چرا برنجهای پاکستانی و هندی بازار را تسخیر کرده و برنجهای ایرانی آنگونه که باید قدر دانسته نمیشوند.
خبرنگار اقتصادی خبرگزاری تسنیم در اینباره با نائب رئیس انجمن برنج ایران به گفتوگو نشست. علی اکبریان در ابتدا با تقسیمبندی برنج تولیدی استانهای شمالی به دو دسته عمده کیفی و پرمحصول، برنج کیفی را شامل انواع طارم، صدری، دمسیاه و هاشمی و برنج پرمحصول را شامل انواع شیرودی، فجر، خزر، ندا و آمل 2 و 3 اعلام کرده و میگوید: امسال برنجها کمترین مصرف کود و سم را داشتهاند که آنهم بهدلیل مناسب بودن هوا بوده و حتی در برخی از مزارع سم هم استفاده نشده است.
وی با بیان اینکه در زمان کاشت برنج امسال، نشاکاری با دستگاه انجام شد و در فصل برداشت نیز از کمباینهای مخصوص دروگر شالی استفاده شد و حتی بیشتر کارخانجات شالیکوبی هم مدرن شدهاند، بنابراین ضریب شکستگی برنجهای برداشتی امسال به حداقل رسیده، در نتیجه افزایش تولید خواهیم داشت.
او به صراحت تأکید میکند که هیچیک از برنجهای وارداتی قابل مقایسه با برنجهای ایرانی نیستند، اما از آن طرف مسئولان دولتی در رسانهها میگویند آنقدر برنج وارد میکنیم تا قیمت برنج داخلی کاهش پیدا کند.
اکبریان در توضیح بیشتر این گفته اظهار میدارد: برنج ایرانی بر اساس سنت هر ساله در فصل برداشت حدود 20 درصد کاهش قیمت دارد (البته در برنج پرمحصول)، بر همین اساس واردات بیموقع برنج به برنج پرمحصول ضربه میزند و همانگونه که سال تولید ملی به کام کشاورزان ایرانی شیرین نشد، امسال نیز حداقل برای برنجکاران داخلی شیرین نبود.
نائب رئیس انجمن برنج ایران معتقد است سود اصلی بازار برنج ایران را برنجکاران هندی و پاکستانی میبردند، چرا که برنجی که با دلار 1226 تومان وارد میشود، به قیمت هر کیلوگرم 1800 تا 2000 هزار تومان به فروش میرسد. اما از آنطرف برنج شیرودی ایران که از نظر مواد تشکیلدهنده و مغذی بودن بسیار عالی است و در دنیا همتا ندارد و پژوهشگران علوم تغذیه نیز آن را تأیید کردهاند، قیمت خرید تضمینی آن با 10 درصد افت، 2100 تومان از سوی دولت اعلام شده است.
اکبریان ادامه میدهد: شالیکاران ایرانی، برنج خود را با دلار 3 هزار تا 3200 تومان میکارند و درو میکنند و برای برداشت محصول روزانه تا 70 هزار تومان دستمزد به کارگر میپردازند، اما حداقل امتیازی هم که دولت میتوانست به کشاورز بدهد، همین خرید تضمینی بود که متأسفانه با این نرخ اعلام شده، کشاورزان فقط ضرر میکنند.
او با تصریح اینکه اکنون قیمت هر کیلوگرم برنج شیرودی در استانهای شمالی، 4200 تومان است، اضافه میکند: ولی دولت میخواهد آن را به قیمت 2100 تومان از کشاورز بخرد و جالب است که در اینجا داریم قیمت برنج شیرودی و فجر شمال را با بدترین نوع برنج وارداتی مقایسه میکنیم.
اکبریان میگوید: اگرچه بر اساس سرانه مصرف، واردات میزان برنج مورد نیاز اجتنابناپذیر است، اما باید توجه داشت چه نوع برنجی و در چه زمانی وارد شود؟ آیا بهنظر شما کشاورز برنجکار که در دمای 40 تا 45 درجه شمال و دمای بالای 50 درجه جنوب کشور، درحال برداشت برنج است، وقتی میشنود برنج خارجی درحال واردات است، خستگی به تنش نمیماند؟
به تأکید او، آنها که با ارز 1226 تومان برنج وارد میکنند، جلوی حمایت از کشاورز برنجکار ایرانی را میگیرند و نمیگذارند برنجکار ایرانی به جایگاه واقعی خود برسد.
وی در پاسخ به این پرسش که انجمن برنج ایران، قیمتی برای خرید تضمینی برنج پیشنهاد نکرده است؟ میگوید: قیمت خرید تضمینی را وزارت جهاد کشاورزی مکلف است بر اساس هزینههای متعارف استخراج و به کمیسیون اقتصادی دولت ارائه کند. متأسفانه پارسال و همچنین سالهای گذشته در حق کشاورزان برنجکار اجحاف شد.
نائب رئیس انجمن برنج ایران زمان آغاز خرید تضمینی برنج را از سال 1368 اعلام میکند و ادامه میدهد: در سال 1384 مجلس شورای اسلامی مصوبهای را به دولت ابلاغ کرد که بر اساس آن دولت مکلف شد قیمت خرید تضمینی برنج را هر سال افزایش دهد، طوری که مقدار افزایش آن از نرخ تورم سالانه اعلام شده از سوی بانک مرکزی، کمتر نباشد، اما متأسفانه در هیچیک از سالهای پس از 1384 تا کنون این مصوبه نهتنها اجرا نشد، بلکه در سال 1386 نسبت به سال 1385 هیچگونه افزایش قیمتی صورت نگرفت.
او در پاسخ به این پرسش که قیمت تمام شده هر کیلوگرم برنج پرمحصول در شمال چقدر است؟ اظهار میدارد: بر اساس تورم سالانه، قیمت خرید تضمینی برنج شیرودی اکنون باید بالای 4 هزار تا 4200 تومان باشد و خرید این نوع برنج از کشاورزان به قیمتی کمتر از 3900 تومان چیزی جز ضرر برای آنها ندارد. بنابراین دولت بهجای اینکه از محل پرداخت ارز مرجع به واردکنندگان برنج یارانه بدهد، آن یارانه و مابهالتفاوت را به کشاورز پرداخت کند.
اکبریان اعتقاد دارد: کشاورزانی که برنج پرمحصول میکارند، از دولت حمایت میخواهند و دولت هم باید از آنها حمایت کند. کشاورز هم وقتی ببیند قیمت خرید تضمینی برنج حق او را برآورده میکند، او نیز تولید را افزایش میدهد و در نتیجه واردات کم و درآمد نسبی کشاورز نیز افزایش مییابد.
به گفته نائب رئیس انجمن برنج ایران، مرسوم است قیمت خرید تضمینی هر محصول قبل از آغاز سال زراعی اعلام میشود تا کشاورز تکلیف خود را درباره انتخاب نوع واریته و میزان کشت بداند. با این حال نرخ خرید تضمینی برنج برای سال زراعی 1391 در فروردین ماه همین سال اعلام شد، درحالی که فروردین ماه زمان کشت نیست، بلکه شالیکاران بذر خود را در اسفند سال 1390 انتخاب کرده و کاشته بودند.
وی ادامه میدهد: قیمت خرید تضمینی برای برنج امسال در شهریور ماه پارسال اعلام شد و برای تعیین آن، نرخ تورم سالانه و همچنین دیگر هزینهها و دستمزدها لحاظ نشد. یعنی برنج پرمحصولی که در همین چند روز برداشت آن آغاز شده، قیمت خرید تضمینی آن یک سال قبل نرخگذاری شده است.
اکبریان اضافه میکند: معمول است در پایان بهمن ماه یا اوایل اسفند ماه هر سال نرخ خرید تضمینی برنج با درنظر گرفتن تمام جوانب، علیالخصوص نرخ تورم سالانه اعلام میشود تا کشاورز بتواند بهراحتی بذر مناسب خود را برای کاشت انتخاب کند. اگر دولت میخواهد در تولید برنج به خودکفایی برسد، چنانچه یک سال همان یارانهای را که به واردات برنج میدهد، به قیمت خرید تضمینی اضافه کند و به کشاورز بپردازد، نتیجه آن را که همان افزایش تولید است در شهریور ماه خواهد دید، به این شرط که در شهریور ماه دولت پای کار بیاید و برنج پرمحصول را با قیمت واقعی از کشاورز خریداری و پول آن را هم بهموقع پرداخت کند.
نائب رئیس انجمن برنج ایران در پاسخ به پرسشی درباره ساماندهای بازار خرید و فروش و عرضه برنج و جلوگیری از تسلط واسطهها بر بازار که با خرید و انبار کردن برنجها آن را به چند برابر قیمت به مصرفکننده میفروشند، میگوید: برای ساماندهی بازار توزیع، شرکتهایی در استان مازندارن با حضور کشاورزان، کارخانجات شالیکوبی، برنجفروشان و سازمان نظام مهندسی کشاورزی تشکیل شد، اما متأسفانه دوائر و سازمانهای دولتی استانهای مازندران، گیلان و یا گلستان که برای خرید برنج مراجعه میکنند، تقاضای خرید تقسیطی با پرداختهای 3 تا 4 ماه دارند. در نتیجه کشاورز مجبور است برنج تولیدی خود را به سلفخران بدهد تا بتواند کمبود نقدینگی خود را جبران کند.
اکبریان در پاسخ به این پرسش که متوسط قیمت انواع برنج در شمال چقدر است، اذعان میدارد: قیمت هر کیلوگرم برنج کیفی در مازندران 6500 تومان و هر کیلوگرم برنج پرمحصول 4200 تومان است.
وی با انتقاد از اجحاف برخی برندهای مواد غذایی به مصرفکنندگان که به بستهبندی و عرضه برنج ایرانی در بازار میپردازند، تصریح میکند: با اینکه قیمت بهترین برنج در شمال هر کیلوگرم 6500 تومان است، اما همان برنج در تهران به قیمت 10 تا 12 هزار تومان در هر کیلوگرم به فروش میرسد.
اکبریان با اشاره به مسافران استانهای شمالی که در مبادی ورودی شهرهای شمالی در برخورد با وانتیهای فروشنده سیار برنج، از آنها خرید میکنند، توضیح میدهد که مسافران چون نوع برنج را نمیشناسد و آن فروشنده هم قابل ردیابی نیست، در نتیجه محصولی که عرضه میشود، رضایت خریدار را جلب نمیکند؛ در نهایت فروش آن برنج نامرغوب یا غیر یکدست به اسم برنج شمال، نوعی بدبینی برای خریدارن ایجاد میکند.
توصیه او به همه مسافران و کسانی که قصد خرید برنج از شهرهای شمالی کشور را دارند این است که از فروشندگان متعهد یا کارخانهداران و بنکداران معتبر و شناسنامهدار خریداری کنند تا در صورت تخلف بهراحتی قابل پیگیری و عودت باشد.
نائب رئیس انجمن برنج ایران درباره تولید برنج دانه بلند در ایران نیز میگوید: برای تهیه این نوع برنج، برنجها را در کارخانجات نیمپخت میکنند و پس از بستهبندی به بازار عرضه میکنند. این کار در خارج از کشور صورت میگیرد و چند کارخانه هم در داخل کشور این نوع فرآوری را آغاز کردهاند، اما از آنجا که با انجام این کار، عطر و طعم برنجهای کیفی از بین میرود، بنابراین برای تهیه برنج دانه بلند از نوع پرمحصول استفاده میکنند.
او با بیان اینکه تهیه برنج دانه بلند بیشتر با نوع برنجهای هندی سازگاری دارد، ادامه میدهد: سازمان حفظ نباتات ورود هرگونه شالی به کشور را ممنوع کرده است.
اکبریان در پاسخ به پرسشی درباره آلوده بودن برنجهای وارداتی تنها به گفتن این نکته بسنده میکند که چنانچه مقداری برنج هندی و یا پاکستانی در معرض حیوانات موذی قرار گیرد و حتی در انبارهای نامناسب و به مدت زمان طولانی نگهداری شود، آسیب نمیبیند، چرا که بهدلیل داشتن آرسنیک در برابر جانوران موذی و هرگونه فسادی مقاوماند.
وی ادامه میدهد: ضریب شکستگی برنجهای پرمحصول ایرانی نسبت به شالیهای هندی کمتر بوده و از هر 10 دانه، تنها یک برنج شکسته است.
به گفته نائب رئیس انجمن برنج ایران، چنانچه تسهیلات مناسب و ارزان قیمت در اختیار کارخانجات شالیکوبی قرار گیرد، تمامی شالیکوبیها آمادگی دارند تا تمام ماشینآلات خود را مدرن کنند و حتی بستهبندیهای برنج را نیز شکیل کنند؛ همچنان که کار بستهبندیهای زیبای برنج در استانهای شمالی آغاز شده است.
اکبریان از زبانزد بودن برنج ایران در سراسر دنیا خبر میدهد و با بیان اینکه کشورهای حاشیه خلیج فارس و اروپا، برنج اعلای ایرانی را مصرف میکنند و دولتیها میگویند برنج ایران به 60 کشور دنیا صادر میشود، اذعان میکند که همان واردکننده برنج هندی و پاکستانی هم بر سر سفرهاش برنج ایرانی میگذارد.
او در پایان با بیان اینکه از سال 1391 برنامه تولید محصول برنج به استان مازندران، تولید محصول چای به استان گیلان و تولید پنبه به استان گلستان واگذار شد، اما با این وجود دست مسئولان استانی در مسأله واردات برنج بسته است.