استان گیلان رتبه نخست مطالعه در ایران را دارد
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان در این رابطه گفت: این استان 118 ناشر دارد که در سال 550 عنوان تازههای کتاب را به چاپ میرسانند.
بر اساس آمارهای رسمی، فرهنگ کتابخوانی در گیلان بیش از استانهای دیگر ایران گسترش پیدا کرده است.
به گزارش خبرگزاری مهر، سرانه مطالعه در کشور به ازای هر نفر 76 دقیقه و این نسبت در گیلان 84 دقیقه، یعنی هشت دقیقه بیشتر از سرانه کشوری است.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان در این رابطه گفت: این استان 118 ناشر دارد که در سال 550 عنوان تازههای کتاب را به چاپ میرسانند.
محمد حسنپور با اشاره به اینکه سالانه افزون بر دو میلیون جلد کتاب در گیلان به چاپ میرسد، افزود: مردم این خطه از کشور پهناور ایران نه تنها کتابخوانند، بلکه کتابشناس هم هستند؛ یعنی مؤلف، ناشر و ... را میشناسند.
وی همچنین اظهار داشت: کتاب دریچهای است بهسوی جهان شگفتانگیز علم و معرفت و مطالعه راهی است بسیار ساده و عملی برای پرورش استعدادهای خداداد انسان و آموزش علوم و فنونی که بشر را در مسیر رشد و تکامل راهنمایی کند.
معاون فرهنگی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گیلان گفت: اگر بتوان مطالعه را در انسان بهصورت عادت درآورد، دیگر ارتباط او با جهان دانش و آگاهی سخت نخواهد بود و بدون هیچ زحمت و مرارتی خواهد توانست از راه مطالعه، درک و اندیشه خود را نسبت به جهان هستی رشد و تعالی بخشد.
وی با اشاره به اینکه تبدیل این علاقه به عادت باید از دوران طفولیت انسان شروع شود، افزود: مطالعه، گنجی است که نمیتوان آن را با زور به کودک تحمیل کرد، ولی باید او را در یافتن راهی که برایش نتایج مفید و ماندگار دارد، کمک کرد.
به هر ترتیب مطالعه بهتر، صرف وقت کمتر و برداشت مفیدتر، احتیاج به آگاهی از روشهای صحیح مطالعه دارد. با مطالعه صحیح بهتدریج، آمادگی انتخاب نکات و مطالب قابل استفاده در کتاب حاصل میآید.
یادگیری و یادآوری بهموقع، حاصل زیاد خواندن نیست، بلکه صحیحخوانی فرد را در یادآوری یاری میدهد. همچنین با روشهای صحیح مطالعه و فنون یادگیری میتوان قدرت حافظه را در سنین بالا افزایش داد.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر رشت "خانواده" را نخستین عامل مؤثر در ایجاد عادت به مطالعه در جامعه دانست و گفت: اگر پدر و مادری عادت به مطالعه داشته باشند، کودک نیز خیلی زود با کتاب آشنا میشود.
محمدحسن عاقلمنش با اشاره به اینکه بیسوادی پدر و مادر یکی از موانع مهم علاقهمندی کودک به مطالعه است، افزود: در کنار این عامل مهم، اشتغال بیش از حد والدین هم، فرصت مطالعه در منزل را میگیرد و آنان نمیتوانند الگوی مناسبی برای فرزندان خود در زمینه مطالعه داشته باشند.
وی تأکید کرد: "مدرسه" بعد از "خانواده" در ایجاد علاقه بین کودکان و نوجوانان نقش مهمی دارد. اگر دانشآموز در مدرسه با کتاب آشنا شد و لذت مطالعه، خودآموزی و افزایش معلومات عمومی را درک کرد و به مطالعه خو گرفت، در تمام دوران زندگی از کتاب دست نمیکشد.
رئیس کمیسیون فرهنگی و اجتماعی شورای اسلامی شهر رشت نقش رسانهها، بهویژه صدا و سیما را در اشاعه فرهنگ مطالعه بسیار مؤثر دانست و گفت: روزنامه، مجله، کتاب و ... در شکلگیری عقاید اجتماعی افراد نقش تعیینکننده دارند.
وی ادامه داد: مسئولان مربوطه باید در برنامهریزیهای خود به این مسأله مهم توجه کافی داشته باشند و از ابزارهای مزبور برای تشویق مردم به مطالعه استفاده کنند.
همچنین حمایت دولت از اهل قلم و اندیشه، مشارکت عمومی برای توسعه مراکز فرهنگی و فرهنگ مطالعه، برپایی نمایشگاه کتاب و جشنوارههای مطبوعات، بهکارگیری وسیع رسانههای گروهی برای تبلیغ در زمینه کتاب و مطالعه آن و استفاده از تجربه سایر کشورها در ترویج و تعلیم فرهنگ کتابخوانی از اقدامهای کارساز است که میتوان به آن تمسک جست.
مدیرکل نهاد کتابخانههای عمومی گیلان نیز گفت: اگر بخواهیم کتاب و کتابخوانی را در بین قشرهای جامعه گسترش دهیم، باید به این مسأله بهعنوان یک فرآیند درازمدت توجه کنیم و پرداختن به فعالیتهای مقطعی راه به جایی نخواهد برد.
اسماعیل جانعلیپور افزود: کتاب و کتابخوانی نباید تنها راه برای پر کردن اوقات فراغت باشد و همواره باید سعی کرد که مطالعه بهصورت کیفی مدنظر قرار گیرد و این امر باید پایه و بنیان استوار هر برنامهریزی اصولی و آموزشی قلمداد شود.
وی اظهار داشت: بدون شک در فرآیند توسعه فرهنگی و سیاسی کشور کتاب و کتابخوانی دارای نقشی بزرگ و غیرقابل اغماض است. بنابراین همگان باید به این مهم توجهی ویژه داشته باشند.
وی همچنین وضعیت کتابخانههای عمومی استان را مثبت ارزیابی کرد و اظهار داشت: این بدین منظور نیست که وضعیت راضیکننده است، بلکه این وضعیت هنوز با مطالبات مقام معظم رهبری و چیزی که در شأن مردم فرهنگدوست گیلان باشد، فاصله دارد.
وی تحقق رشد فرهنگی گیلان را با حمایت جدی تمامی دلسوزان عرصه فرهنگی و مسئولان استان میسر دانست و گفت: سهم عظیم آثار مکتوب در شکلگیری فرهنگ جامعه بشری، امروز بیش از هر زمان دیگری مورد وثوق فرهنگسازان است.
جانعلیپور با اشاره به اینکه گیلان در حال حاضر 92 کتابخانه دارد که از این تعداد 20 باب مشارکتی است، ادامه داد: کتابخانهها 750 هزار جلد کتاب و افزون بر 86 هزار عضو دارد و مجموع مراجعهکنندگان در طول سال به این کتابخانهها یک میلیون و 600 هزار نفر است.
وی با بیان اینکه فضای کتابخانههای گیلان جوابگوی جمعیت سرانه این استان نیست، اظهار داشت: به ازای هر نفر در استان گیلان 0.32 درصد منابع موجود است و این درحالی است که این رقم در ایران به 3.5 درصد به ازای هر نفر میرسد که در چشمانداز 1404 این رقم به ازای هر فرد چهار کتاب است.
مدیرکل نهاد کتابخانههای عمومی گیلان گفت: فضای کتابخانهای استان در حال حاضر به ازای هر 100 نفر 1.5 مترمربع است که این رقم در جهان هشت مترمربع است و در چشمانداز 1404 باید به ازای هر 100 نفر هشت مترمربع فضای کتابخانهای در اختیار داشت.
به هر حال در دین مبین اسلام هیچگونه محدودیت زمانی، مکانی و مادی برای کسب علم و دانش لحاظ نشده و برای جویای علم و آگاهی، مقام والایی منظور شده است.
حدیث معروف "اطلبوا العلم من المهد الی اللحد" بارزترین نمونه این تأکید است. برای طالب علم، عامل علم و معلم ارزش فراوانی قائل است و در اینباره بیانات باارزشی از سوی معصومین علیه السلام ارائه شده است.
بدون شک همگامی هر ملتی با علوم و فنون جدید و حرکت علمی در این زمینه ضرورت کسب جایگاه شایسته در جهان امروزی است. ابزارهای مقدس برای دستیابی به این موقعیت وجود دارد که اساسیترین آنها فرهنگ مطالعه و کتابخوانی است؛ فرهنگی که به سربلندی یک ملت میانجامد و تعلل در ساخت مناسب و مستمر آن، صدمات جبرانناپذیری به توسعه فعلی و آتی جامعه وارد میسازد.
فرماندار رشت گفت: توسعه، تغییر و تحول وضعیت ابتدایی و تجلی تواناییها و استعدادهای نهفته در مسیر پیشرفت همهجانبه جامعه تلقی میشود.
سیدولیالله عظمتی افزود: توسعه بهدست انسان و برای انسان صورت میگیرد و به یقین، پایه این تغییر و تحول، تغییر در رفتار فردی و اجتماعی تکتک افراد جامعه بهسوی کسب دانش، مهارت و بینش سازگار با علم روز در جهت شناخت و بهعمل درآوردن روزافزون پدیدهها و ناشناختههای بشری است.
وی با اشاره به اینکه منشاء تحولات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی رشد آگاهیها و تواناییهای نیروی انسانی فعال جامعه است، اظهار داشت: توسعه پایدار بهعنوان یک توسعه بلند مدت که به پیشرفت کنونی در مقابل پیشرفت آینده ارجحیت نمیبخشد، سیاست بهرهگیری بهینه از منابع موجود برای تضمین توسعه مطلوب نسلهای آینده را توصیه میکند.
فرماندار رشت ادامه داد: امروزه باسواد کسی است که با درک مراحل توسعه جامعه خویش به انجام رفتارهای مناسب و تقویتکننده این مراحل اقدام و جامعه را بهسوی تحول فکری، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی رهنمون سازد.
به یقین بستر مناسب این رشد و توسعه "کتابخوانی" است. مطالعه تازهترین پیامها و مقالات موجود در مجلات، روزنامهها و کتب نقشی مهم در بهروز ماندن توان فکری و عملی اعضای جامعه ایفا میکند و برای تحقق توسعه پایدار بهعنوان یک رهیافت دوراندیشانه ضروری است.