قطب فندق کشور بی‌بهره از صنایع فرآوری و تبدیلی
محصول فندق با وجود 17 هزار هکتار سطح زیر کشت در استان گیلان همچون بسیاری دیگر از محصولات کشاورزی، از عرضه خام و فله‌‌ای رنج می‌برد.
استان گیلان با تولید 85 درصد فندق کشور متأسفانه از نبود صنایع فرآوری، تبدیلی و تکمیلی رنج می‌برد. از این‌رو مسئولان باید برای رفع این مشکل اساسی چاره‌اندیشی کنند.
به گزارش خبرگزاری مهر، محصول فندق با وجود 17 هزار هکتار سطح زیر کشت در استان گیلان همچون بسیاری دیگر از محصولات کشاورزی، از عرضه خام و فله‌‌ای رنج می‌برد.
نماینده مردم رودسر و املش در مجلس شورای اسلامی در این‌باره گفت: کشورهایی چون ترکیه با ایجاد صنایع تبدیلی، سالانه درآمدهای هنگفتی از فرآوری این محصول به‌دست می‌آورند.
محمدمهدی رهبری افزود: این کشور همچنین به دلیل گستردگی صنایع تبدیلی، توانایی تأمین همه فندق مورد نیاز خود را نداشته و از ایران هم فندق وارد و این محصول را پس از فرآوری به شکل محصولاتی از قبیل شکلات و شیرینی ـ آن‌هم به قیمتی چندین برابر ارزش فندق خام ـ به ایران صادر می‌کند.
وی اظهار داشت: نبود صنایع تبدیلی برای فرآوری محصول فندق باعث می‌شود کشاورزان محصول خود را به نازل‌ترین قیمت بفروشند که جفا در حق یک کشاورز است.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی بر ضرورت ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی مناسب برای فرآوری فندق تأکید کرد و گفت: در این صورت علاوه بر مصارف خشکباری همچون کشورهای اروپایی، از این محصول ارزشمند در محصولات آرایشی، بهداشتی و دارویی استفاده خواهد شد.
وی ادامه داد: با توجه به نقش بسیار مهم این صنعت در ایجاد ارزش افزوده، کاهش ضایعات، افزایش ماندگاری، توسعه صادرات، عرضه مناسب‌تر محصول و ایجاد اشتغال به‌عنوان یکی از حلقه‌های مهم زنجیره تولید در بخش کشاورزی محسوب می‌شود.
به هر ترتیب فندق یکی از اقلام عمده خشکبار است که امروزه تولید و مصرف این محصول به شکل‌های گوناگون، از قبیل خام، بو داده، ورقه، خمیر، بلغور و آرد به‌طور مستقیم یا به‌صورت فرآوری در صنایع روغن‌کشی، شیرینی و شکلات سازی سهم و جایگاه به‌سزایی یافته و در اقتصاد پاره‌ای از کشورهای جهان موفقیت ویژه‌ای را کسب کرده است.
با توجه به موقعیت تولید فندق در گیلان و امکانات توسعه این محصول به‌عنوان یکی از فعالیت‌های عمده و ارزآور کشاورزی، به‌نظر می‌رسد، بررسی روند تولید و تجارت جهانی محصول فندق برای دست‌اندرکاران کشاورزی و به‌ویژه برای صادرکنندگان خالی از فایده نباشد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در میان تولیدکنندگان فندق، کشور همسایه، یعنی ترکیه توانسته با تولید و عرضه انبوه فندق در بازارهای جهانی، علاوه بر کمک به ایجاد اشتغال و حداقل ثابت نگهداشتن نرخ اشتغال در این رشته از فعالیت، میلیون‌ها دلار ارز عاید کشور خود کند، به‌طوری که این کشور هم‌اکنون عمده‌ترین تولیدکننده فندق است و همچنین در صدر فهرست صادرکنندگان فندق در تجارت جهانی قرار دارد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان در این ارتباط گفت: کشور ایران به‌دلیل ویژگی‌های خاص طبیعی از نظر تنوع گونه بسیار غنی بوده، به‌طوری که در برخی از رویشگاه‌ها توده‌های منحصر به فردی مثل توده‌های جنگلی فندق استقرار یافته است.
اردشیر روحی ماسوله افزود: فندق درخت بومی اروپا، آسیای صغیر، قفقاز و ایران است که در برخی از مناطق نیمکره شمالی، از قبیل برخی از مناطق ایران و به‌ویژه شمال توسعه دارد و در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا از قبیل ترکیه در سطح وسیعی کشت و تولید می‌شود.
وی با بیان این‌که در ایران منطقه اشکورات رودسر هم از نظر سطح زیر کشت و هم از نظر میزان تولید "قطب فندق کشور" است، اظهار داشت: کشت و تولید این محصول در منطقه اشکورات دارای اثرات اقتصادی، اجتماعی مهم و قابل توجهی است که ایجاد اشتغال از طریق جذب نیروی کارگر، ایجاد و تولید درآمد برای خانوارهای روستایی و ... از مهمترین این اثرات است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان بر ضرورت توسعه صنایع فرآوری فندق در استان تأکید کرد و گفت: سرمایه‌گذاران و کارآفرینان متقاضی فعالیت در بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی، علاوه بر حمایت‌های سازمانی در زمینه مکان‌یابی استقرار واحدهای تولید می‌توانند از تسهیلات بانکی کم‌بهره نیز برخوردار شوند.
وی در ادامه با اشاره به این‌که گیلان استانی با استعداد کشاورزی و دامداری است، افزود: علاوه بر تولید محصولات کشاورزی، فرآوری و تبدیل محصولات می‌تواند پاسخگوی بخشی از نیازهای اقتصادی باشد.
به هر ترتیب، درخت فندق از نافع‌ترین گیاهان و میوه این درخت یکی از غنی‌ترین میوه‌های گیاهی بوده که تا به امروز شناخته شده و همین‌طور روغن فندق از بهترین، سالم‌ترین و مفیدترین روغن‌های گیاهی است.
فندق تنها میوه‌ای است که 20 اسید آمینه ضروری بدن را دارد و علاوه بر این، به‌دلیل داشتن فسفر زیاد، باعث تقویت جوهر مغز و از نظر ویتامین‌های گروه B و E که برای حفظ سلامتی مغز و خون‌سازی ضروری هستند، غنی است.
همچنین از تمامی قسمت‌های درخت فندق، اعم از میوه، برگ، گل، پوست، ساقه، تنه، ریشه و چوب در طب برای درمان بیماری‌ها و داروسازی، صنایع غذایی و شکلات سازی، رنگ سازی و نقاشی، صنایع دستی، مصرف سوخت و ... استفاده می‌کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان نیز گفت: امسال 50 هزار باغ‌دار گیلانی با برداشت 14 هزار و 650 تن فندق، 700 میلیارد ریال درآمد کسب کردند.
ایرج بنیادی همچنین با بیان این‌که قیمت خرید هر کیلو فندق از باغ‌دار 50 هزار ریال است، افزود: در حال حاضر 85 درصد فندق ایران از 17 هزار هکتار باغ فندق گیلان برداشت می‌شود.
وی اظهار داشت: شهرستان‌های رودسر، املش، سیاهکل، تالش، رودبار و آستارا مهمترین مناطق تولید فندق در ایران هستند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان در ادامه کمبود صنایع فرآوری را مهمترین مشکل تولید فندق در استان دانست و گفت: در حال حاضر بیشتر فندق تولیدی این منطقه به‌صورت آجیل مصرف می‌شود.
بنیادی با اعلام این‌که هم‌اکنون در گیلان فقط دو کارگاه فندق شکنی وجود دارد که آن‌هم نیمه فعال است، اظهار داشت: از محصول فندق در دنیا بیش از 100 نوع محصول غذایی، آرایشی و بهداشتی تولید می‌شود.
مرکز عمده تولید فندق در دنیا، منطقه شمالی ترکیه در ساحل دریای سیاه با 71 درصد سطح زیر کشت، 60 درصد فندق جهان را تولید می‌کند. سایر مناطق مهم تولید فندق در جهان، ایتالیا، اسپانیا و اورگون ایالات متحده آمریکا و همین‌طور مناطق عمده تولید این محصول در ایران، شامل استان‌های گیلان، قزوین، مازندران، اردبیل، گلستان و قم است.
سطح زیر کشت و میزان تولید فندق در ایران نسبت به دنیا به ترتیب معادل 3.7 و 1.5 درصد است. ایران از نظر سطح زیر کشت فندق به میزان 19 هزار و 300 هکتار رتبه پنجم و با تولید سالانه 15 هزار تن، رتبه هشتم جهان را داراست. سطح زیر کشت فندق در استان گیلان 17 هزار هکتار است که این رقم معادل 85 درصد باغ‌های فندق ایران بوده و در رتبه نخست کشور قرار دارد.
مناطق اشکورات بخش رحیم‌آباد شهرستان رودسر از استان سرسبز گیلان به لحاظ برخورداری از شرایط خاص طبیعی، 90 درصد باغ‌های فندق شهرستان، 65 درصد باغ‌های استان و 55 درصد باغ‌های فندق کشور را در اختیار دارد و به‌عنوان قطب فندق استان و کشور مطرح است.
به هر حال فندق به‌عنوان یکی از محصولات باغی و خشکباری است که از نظر اقتصادی بسیار باارزش بوده و قابلیت رقابت با بسیاری از درختان باارزش دیگر را دارد. همچنین علاوه بر ارزش غذایی، دارویی و اقتصادی، دارای مزیت بالای صادراتی و ارزآوری بوده که به این دلیل توجه به گسترش، توسعه باغات و بهبود روند تولید و فرآوری آن از اهمیت خاصی برخوردار است.
به گزارش خبرگزاری مهر، محصول فندق با وجود 17 هزار هکتار سطح زیر کشت در استان گیلان همچون بسیاری دیگر از محصولات کشاورزی، از عرضه خام و فله‌‌ای رنج می‌برد.
نماینده مردم رودسر و املش در مجلس شورای اسلامی در این‌باره گفت: کشورهایی چون ترکیه با ایجاد صنایع تبدیلی، سالانه درآمدهای هنگفتی از فرآوری این محصول به‌دست می‌آورند.
محمدمهدی رهبری افزود: این کشور همچنین به دلیل گستردگی صنایع تبدیلی، توانایی تأمین همه فندق مورد نیاز خود را نداشته و از ایران هم فندق وارد و این محصول را پس از فرآوری به شکل محصولاتی از قبیل شکلات و شیرینی ـ آن‌هم به قیمتی چندین برابر ارزش فندق خام ـ به ایران صادر می‌کند.
وی اظهار داشت: نبود صنایع تبدیلی برای فرآوری محصول فندق باعث می‌شود کشاورزان محصول خود را به نازل‌ترین قیمت بفروشند که جفا در حق یک کشاورز است.
عضو کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی بر ضرورت ایجاد صنایع تبدیلی و تکمیلی مناسب برای فرآوری فندق تأکید کرد و گفت: در این صورت علاوه بر مصارف خشکباری همچون کشورهای اروپایی، از این محصول ارزشمند در محصولات آرایشی، بهداشتی و دارویی استفاده خواهد شد.
وی ادامه داد: با توجه به نقش بسیار مهم این صنعت در ایجاد ارزش افزوده، کاهش ضایعات، افزایش ماندگاری، توسعه صادرات، عرضه مناسب‌تر محصول و ایجاد اشتغال به‌عنوان یکی از حلقه‌های مهم زنجیره تولید در بخش کشاورزی محسوب می‌شود.
به هر ترتیب فندق یکی از اقلام عمده خشکبار است که امروزه تولید و مصرف این محصول به شکل‌های گوناگون، از قبیل خام، بو داده، ورقه، خمیر، بلغور و آرد به‌طور مستقیم یا به‌صورت فرآوری در صنایع روغن‌کشی، شیرینی و شکلات سازی سهم و جایگاه به‌سزایی یافته و در اقتصاد پاره‌ای از کشورهای جهان موفقیت ویژه‌ای را کسب کرده است.
با توجه به موقعیت تولید فندق در گیلان و امکانات توسعه این محصول به‌عنوان یکی از فعالیت‌های عمده و ارزآور کشاورزی، به‌نظر می‌رسد، بررسی روند تولید و تجارت جهانی محصول فندق برای دست‌اندرکاران کشاورزی و به‌ویژه برای صادرکنندگان خالی از فایده نباشد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در میان تولیدکنندگان فندق، کشور همسایه، یعنی ترکیه توانسته با تولید و عرضه انبوه فندق در بازارهای جهانی، علاوه بر کمک به ایجاد اشتغال و حداقل ثابت نگهداشتن نرخ اشتغال در این رشته از فعالیت، میلیون‌ها دلار ارز عاید کشور خود کند، به‌طوری که این کشور هم‌اکنون عمده‌ترین تولیدکننده فندق است و همچنین در صدر فهرست صادرکنندگان فندق در تجارت جهانی قرار دارد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان در این ارتباط گفت: کشور ایران به‌دلیل ویژگی‌های خاص طبیعی از نظر تنوع گونه بسیار غنی بوده، به‌طوری که در برخی از رویشگاه‌ها توده‌های منحصر به فردی مثل توده‌های جنگلی فندق استقرار یافته است.
اردشیر روحی ماسوله افزود: فندق درخت بومی اروپا، آسیای صغیر، قفقاز و ایران است که در برخی از مناطق نیمکره شمالی، از قبیل برخی از مناطق ایران و به‌ویژه شمال توسعه دارد و در حال حاضر در بسیاری از کشورهای دنیا از قبیل ترکیه در سطح وسیعی کشت و تولید می‌شود.
وی با بیان این‌که در ایران منطقه اشکورات رودسر هم از نظر سطح زیر کشت و هم از نظر میزان تولید "قطب فندق کشور" است، اظهار داشت: کشت و تولید این محصول در منطقه اشکورات دارای اثرات اقتصادی، اجتماعی مهم و قابل توجهی است که ایجاد اشتغال از طریق جذب نیروی کارگر، ایجاد و تولید درآمد برای خانوارهای روستایی و ... از مهمترین این اثرات است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان بر ضرورت توسعه صنایع فرآوری فندق در استان تأکید کرد و گفت: سرمایه‌گذاران و کارآفرینان متقاضی فعالیت در بخش صنایع تبدیلی و تکمیلی، علاوه بر حمایت‌های سازمانی در زمینه مکان‌یابی استقرار واحدهای تولید می‌توانند از تسهیلات بانکی کم‌بهره نیز برخوردار شوند.
وی در ادامه با اشاره به این‌که گیلان استانی با استعداد کشاورزی و دامداری است، افزود: علاوه بر تولید محصولات کشاورزی، فرآوری و تبدیل محصولات می‌تواند پاسخگوی بخشی از نیازهای اقتصادی باشد.
به هر ترتیب، درخت فندق از نافع‌ترین گیاهان و میوه این درخت یکی از غنی‌ترین میوه‌های گیاهی بوده که تا به امروز شناخته شده و همین‌طور روغن فندق از بهترین، سالم‌ترین و مفیدترین روغن‌های گیاهی است.
فندق تنها میوه‌ای است که 20 اسید آمینه ضروری بدن را دارد و علاوه بر این، به‌دلیل داشتن فسفر زیاد، باعث تقویت جوهر مغز و از نظر ویتامین‌های گروه B و E که برای حفظ سلامتی مغز و خون‌سازی ضروری هستند، غنی است.
همچنین از تمامی قسمت‌های درخت فندق، اعم از میوه، برگ، گل، پوست، ساقه، تنه، ریشه و چوب در طب برای درمان بیماری‌ها و داروسازی، صنایع غذایی و شکلات سازی، رنگ سازی و نقاشی، صنایع دستی، مصرف سوخت و ... استفاده می‌کنند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان نیز گفت: امسال 50 هزار باغ‌دار گیلانی با برداشت 14 هزار و 650 تن فندق، 700 میلیارد ریال درآمد کسب کردند.
ایرج بنیادی همچنین با بیان این‌که قیمت خرید هر کیلو فندق از باغ‌دار 50 هزار ریال است، افزود: در حال حاضر 85 درصد فندق ایران از 17 هزار هکتار باغ فندق گیلان برداشت می‌شود.
وی اظهار داشت: شهرستان‌های رودسر، املش، سیاهکل، تالش، رودبار و آستارا مهمترین مناطق تولید فندق در ایران هستند.
معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی گیلان در ادامه کمبود صنایع فرآوری را مهمترین مشکل تولید فندق در استان دانست و گفت: در حال حاضر بیشتر فندق تولیدی این منطقه به‌صورت آجیل مصرف می‌شود.
بنیادی با اعلام این‌که هم‌اکنون در گیلان فقط دو کارگاه فندق شکنی وجود دارد که آن‌هم نیمه فعال است، اظهار داشت: از محصول فندق در دنیا بیش از 100 نوع محصول غذایی، آرایشی و بهداشتی تولید می‌شود.
مرکز عمده تولید فندق در دنیا، منطقه شمالی ترکیه در ساحل دریای سیاه با 71 درصد سطح زیر کشت، 60 درصد فندق جهان را تولید می‌کند. سایر مناطق مهم تولید فندق در جهان، ایتالیا، اسپانیا و اورگون ایالات متحده آمریکا و همین‌طور مناطق عمده تولید این محصول در ایران، شامل استان‌های گیلان، قزوین، مازندران، اردبیل، گلستان و قم است.
سطح زیر کشت و میزان تولید فندق در ایران نسبت به دنیا به ترتیب معادل 3.7 و 1.5 درصد است. ایران از نظر سطح زیر کشت فندق به میزان 19 هزار و 300 هکتار رتبه پنجم و با تولید سالانه 15 هزار تن، رتبه هشتم جهان را داراست. سطح زیر کشت فندق در استان گیلان 17 هزار هکتار است که این رقم معادل 85 درصد باغ‌های فندق ایران بوده و در رتبه نخست کشور قرار دارد.
مناطق اشکورات بخش رحیم‌آباد شهرستان رودسر از استان سرسبز گیلان به لحاظ برخورداری از شرایط خاص طبیعی، 90 درصد باغ‌های فندق شهرستان، 65 درصد باغ‌های استان و 55 درصد باغ‌های فندق کشور را در اختیار دارد و به‌عنوان قطب فندق استان و کشور مطرح است.
به هر حال فندق به‌عنوان یکی از محصولات باغی و خشکباری است که از نظر اقتصادی بسیار باارزش بوده و قابلیت رقابت با بسیاری از درختان باارزش دیگر را دارد. همچنین علاوه بر ارزش غذایی، دارویی و اقتصادی، دارای مزیت بالای صادراتی و ارزآوری بوده که به این دلیل توجه به گسترش، توسعه باغات و بهبود روند تولید و فرآوری آن از اهمیت خاصی برخوردار است.
نظرات بینندگان