پدیده قاچاق گریبانگیر صنعت چای داخلی
سرانه مصرف سالانه چای کشور 120 هزار تن است که از این میزان 30 هزار تن چای در داخل تولید، 15 هزار تن با مجوز قانونی وارد و بقیه بهصورت قاچاق، به مصرف بازارهای کشور سرازیر میشوند.
سرانه مصرف سالانه چای کشور 120 هزار تن است که از این میزان 30 هزار تن چای در داخل تولید، 15 هزار تن با مجوز قانونی وارد و بقیه بهصورت قاچاق، به مصرف بازارهای کشور سرازیر میشوند.
به گزارش خبرگزاری مهر، انباشت بخش عمدهای از تولید چای داخل در انبارها و عدم استقبال بازرگانان به صادرات این میزان چای داخلی موجب شده تا قاچاق چای خارجی غیربهداشتی از رقم 75 هزار تن در سال نیز فراتر رود.
فقر روزافزون چایکاران، نابودی باغهای چای تا حد 70 درصد بهدلیل مقرون به صرفه نبودن کاشت، انباشت چای تولید داخلی در انبارها و ... از پیامدهای منفی قاچاق چای است.
در این ارتباط رئیس اتحادیه چایکاران شمال با بیان اینکه قاچاق چای در کشور سرسامآور است، گفت: چایهای قاچاق فاقد اعتبار، غیربهداشتی و رنگ کرده در جعبهها و قوطیهای زیبا و با استفاده از تکنیک روز آماده و با بالاترین قیمت در اختیار مصرفکنندگان داخل کشور قرار میگیرند.
ایرج هوسمی با اعلام اینکه ایرانیها از مصرفکنندگان عمده چای در جهان هستند، افزود: ورود بیرویه چای خارجی که با افزودن انواع اسانسهای غیربهداشتی وارد میشود، دو عامل اساسی از قبیل تغییر ذائقه ایرانی و بهداشت مردم را در معرض خطر قرار داده و همینطور از تهدیدات بهداشتی جامعه محسوب میشود.
وی ادامه داد: با توجه به اینکه انواع چای وارداتی از مبادی غیررسمی بدون رعایت تشریفات گمرکی و بهداشتی وارد کشور میشود، فاقد کنترل و مقررات بهداشتی لازم است.
رئیس اتحادیه چایکاران شمال قاچاق چای را تهدیدی برای این صنعت برشمرد و خواستار برخورد جدی با قاچاقچیان حداقل در مبادی ورودی و خروجی استانها و فروش در مغازههای سراسر کشور شد.
وی همچنین به بحث بهزراعی باغهای چای اشاره کرد و افزود: عملیات فنی کشاورزی به دلیل فقر چایکاران انجام نمیشود که باید به این مهم توجهی ویژه کرد.
هوسمی تصریح کرد: چایکاری در کشور به دلیل واردات بیرویه و قاچاق، صرفه اقتصادی ندارد و چایکاران در سالهای اخیر با زحمت و قناعت کسری هزینهکرد خود را تأمین کردهاند.
به این ترتیب چای غیرمجاز معمولاً از نوع درجه سه توسط عوامل سودجو و قاچاقچی انتخاب و با اسانسهای مختلف، ظاهری خوش رنگ پیدا کرده و در قالب بستههای شکیل وارد بازار میشود که طی دو دهه اخیر استمرار این وضعیت موجب شده ذائقه ایرانی به یک نوع سم تغییر عادت دهد.
همچنین آگاهسازی مردم از مضرات مصرف چای قاچاق از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، کاهش هزینههای واردات قانونی چای از سوی دولت، حمایت جدی و مؤثر بهطور مستمر از تولید و فرآوری چای مرغوب داخلی از عوامل برون رفت کاهش واردات غیرمجاز چای است.
اطلاعرسانی از طریق رسانهها و تذکر از عواقب مصرف چای خارجی بدون گواهی بهداشت، انجام طرح تحقیقاتی مبنی بر تبعات منفی مصرف چای و ارائه نتایج آن به مردم، سامانبخشی به عرضه چای وارداتی بر اساس مقررات وزارت صنعت، معدن و تجارت از دیگر عوامل رفع این مشکل است.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی گفت: کل نیاز کشور به چای خشک 120 هزار تن است که متأسفانه سالانه ۷۵ هزار تن این محصول بهصورت قاچاق وارد کشور میشود.
مهرداد لاهوتی افزود: قاچاق ۷۵ هزار تن چای، یعنی ورود بیشتر از نصف نیاز کشور به این محصول راهبردی از طریق مبادی غیررسمی و بدون هیچ نظارتی بر کیفیت و سلامت آن.
وی همچنین با بیان اینکه ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، دستگاههای نظارتی و گمرک باید هرچه سریعتر راهکاری برای مقابله با قاچاق و توزیع چای غیرقانونی در کشور تدوین کنند، اظهار داشت: چای قاچاق در گام نخست سلامتی مردم و در گام دوم اقتصاد کشور را هدف قرار میدهد.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی با تأکید بر اینکه برخی از افراد سودجو با نفوذ در بعضی نهادها، حاشیه امنی برای تداوم قاچاق چای و سیطره بر بازار آن برای خود ایجاد کردهاند، گفت: این افراد که بیشباهت به مافیا عمل نمیکنند و در همه مراکز حساس مربوط به نظارت و واردات چای نفوذ دارند، مانع از وارد شدن چای از طریق مبادی قانونی میشوند.
وی افزود: تداوم قاچاق چای به معنای تداوم فرار این افراد سودجو از پرداخت عوارض گمرک و مالیات واردات است که سرانجام موجب تضعیف تولید داخلی نیز میشود.
لاهوتی اظهار داشت: چای داخلی از کیفیت بالایی در دنیا برخوردار است. از اینرو نباید انگیزه تولید این محصول راهبردی را از کشاورزان گرفت تا آنان مجبور به تغییر کاربری زمینهای خود شوند و از سویی این امر باعث خروج منابع و ارز کشور شود.
وی یادآور شد: زمانی که قاچاق چای در کشور وجود داشته باشد، نه بازرگانان میتوانند چای را با یک رقابت عادلانه وارد بازار کنند و نه تولیدکنندگان داخلی امیدی برای عرضه چای به بازار دارند.
نماینده مردم لنگرود در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: به دلیل استفاده از سموم و عدم رعایت بهداشت در کشورهای تولیدکننده چای، مسئولان باید نسبت به ورود چای قاچاق اهتمام ورزند.
وی اظهار داشت: با توجه به مصرف سالیانه بسیار بالای چای در کشور، وجود آزمایشگاههای اختصاصی برای کنترل سلامت چای امری ضروری است.
مدیرعامل اتحادیه چایکاران شمال نیز در این ارتباط گفت: قاچاق چایهای وارداتی و قیمت آن نسبت به چای تولید داخل، باعث کاهش رقابت و ضرر چایکاران کشور شده است.
مصطفی نصراللهی افزود: با قاچاق چای، فروش چایهای تولید داخل با مشکل روبهرو شدهاند، به گونهای که تولیدکنندگان کشور توان رقابت با چایهای قاچاق را ندارند.
وی اظهار داشت: تولید کشور سرانه 25 تا 30 هزار تن و سرانه مصرف در کشور 1.5 کیلوگرم است. بنابراین حجم واردات چای دو برابر نیاز داخل است.
مدیرعامل اتحادیه چایکاران شمال گفت: وقتی حجم واردات چای بیش از اندازه مصرف باشد، تمایل به استفاده کالاهای خارجی بیشتر میشود، به گونهای که در گیلان که از استانهای چایخیز کشور است، در بسیاری از فروشگاههای آن چای خارجی به فروش میرسد و مردم تمایل به خرید چای خارجی دارند.
وی افزود: تبلیغات چای خارجی در کشور به گونهای است که امکان رقابت را از تولید داخل گرفته و باعث از بین رفتن صنعت چای شده است.
نصراللهی ادامه داد: منافع ویژه قاچاق چای به گونهای است که واردکنندگان با از بین بردن تولید داخل به واردات خود همچنان ادامه میدهند.
بدون شک ادامه روند قاچاق چای، تولید داخل را در بازار مصرف به سمت ناکامی سوق داده و عدم صرفه اقتصادی تولید آن برای هر کشاورز چایکاری در شرایط کنونی به وضوح قابل لمس است.
به هر حال امید است در مزارع چای کشور با تصمیمگیری بهموقع مسئولان امر به منظور کاهش و جلوگیری از واردات غیرقانونی چای، سرسبزی همیشگی حاکم شود.