واردات بی‌رویه برنج همچنان از شالیزارها قربانی می‌گیرد

این روز‌ها از پشت شیشه رسانه ملی، تبلیغات متنوع برنج‌های وارداتی با نام‌های تجاری ایرانی باب شده است و چه بسیارند ایرانیانی که تحت تأثیر این تبلیغات، برنج کشور را به فراموشی می‌سپارند و مشتری دائم برنج‌های وارداتی می‌شوند. برنج‌هایی که با ورودشان به کشور به آفت شالیزارهای شمال تبدیل شده‌اند و کشاورزان را به سوی نابودی سوق می‌دهند. هرچند سال گذشته تبلیغ برنج خارجی در رسانه ملی ممنوع شد، اما امسال تبلیغات برنج خارجی در رسانه ملی از سر گرفته شده است.
به گزارش "لاهیگ" به نقل از "شفاف"، ورود بی‌رویه برنج خارجی تبعات متفاوتی را در کشور به همراه داشته است؛ از یک‌سو، مصرف بیش از حد این برنج باعث تغییر ذائقه در جامعه شده و افراد به‌جای توجه به طعم و مزه این محصول فقط به شکل ظاهری آن توجه می‌کنند. از سوی دیگر، اشباع بازار از نمونه‌های خارجی باعث افت قیمت محصول داخلی و خروج از صرفه اقتصادی تولید شده است.
بر اساس آمارهای گمرک ایران، طی نیمه اول سال جاری میزان برنج وارداتی به کشور از مرز ۶۵۰ هزار تن عبور کرده است و در صورتی که این روند ادامه پیدا کند، در پایان سال میزان واردات برنج به کشور از مرز 2/1 میلیون تن عبور خواهد کرد.
 این درحالی است که به گفته فعالان کشاورزی، تولید برنج داخلی به مرز 3/2 میلیون تن رسیده است که نسبت به سال 1389 نشان از رشد ۱۰ درصدی دارد.
در فرآیند تنظیم بازار و صدور مجوز برای واردات برنج قرار بر این است که وزارت جهاد کشاورزی با مشاورت مسئولان استان‌های تولیدکننده برنج کشور، میزانی برای واردات مجاز برنج تعیین کند. بر اساس برآوردهای اولیه، میزان مجاز واردات از سوی وزارت جهاد کشاورزی در سال جاری معادل ۷۰۰ هزار تن اعلام شده است و هرچند میزان واردات صورت‌گرفته هنوز از این مرز عبور نکرده است، ولی با توجه به آن‌که تمامی این واردات در نیمه اول سال صورت گرفته است و هنوز هیچ محدودیتی برای واردات برنج در ماه‌های آتی اعلام نشده است، می‌توان انتظار داشت که واردات با شتابی که پدید آمده است ادامه پیدا کند.
این درحالی است که خبرهای خوبی از شالیزارهای کشور به گوش نمی‌رسد. درحالی که پیش‌بینی می‌شود به دلیل وضعیت جوی امسال، رکورد تازه‌ای در زمینه برداشت برنج در کشور رقم بخورد و بیش از دو میلیون تن برنج در ایران تولید شود، به دلیل مشکلات مختلف پیش روی برنجکاران، از جمله افزایش هزینه‌های کارگری و مشکلات جانبی از سطح زیر کشت برنج کاسته شده است. واردات بی‌رویه برنج هم که مزید بر علت شده تا برنجکاران کشور روزگار خوبی را سپری نکنند.
در هر حال بهانه هر ساله مسئولان اقتصادی کشور برای واردات برنج، برقراری تعادل در بازار است. این سناریو هر سال کمی مانده به زمان برداشت محصول که قیمت برنج در بازار مصرف با جهش ناگهانی مواجه می‌شود، تکرار می‌شود و مدیران اعلام می‌کنند برای این‌که اصطلاحاً بازار را به تعادل برسانند، چاره‌ای جز واردات برنج نیست!
البته سال گذشته و بعد از بالا گرفتن ماجرای واردات بی‌رویه و نارضایتی برنجکاران، تعدادی از نمایندگان مجلس و استانداران شهرهای شمالی در جلسات متعدد با مسئولان وزارت کشور و بازرگانی اعلام کردند که یک پیروزی نصیب کشاورزان شده است.
خبر‌های منتشر شده از این جلسه حکایت از ممنوعیت واردات برنج به ایران به مدت چهار ماه و ممنوع بودن تبلیغات برنج خارجی در رسانه‌ها می‌داد.
افزایش تعرفه واردات برنج هم تمهید دیگری بود که مدیران دولتی فراوان بر روی آن مانور دادند، اما مصرف‌کننده‌ها نه شاهد کاهش عرضه انواع برنج خارجی به بازار بودند و نه خرید برنج داخلی با قیمت منصفانه؛ هرچند که ۵۰ تومان به رقم درنظر گرفته شده قبلی اضافه شده بود و تا امروز و درحالی که برنجکاران در آستانه فصل برداشت برنج هستند، خبری از کنش و واکنش کمیته راهبردی نشده است.
آن‌چه مسلم است، تاکنون بار‌ها برخی از مسئولان و مدیران اقتصادی کشور خبر از لوایح و طرح‌های ضربتی برای ساماندهی بازار برنج و برنجکاران داده‌اند که در طی این سال‌ها در حد‌‌ همان طرح‌های بی‌عمل باقی مانده و مشکلات همچنان بر سرجای خود باقی هستند.
در این میان سئوال اساسی که ایجاد می‌شود، این است که آیا برنامه‌ریزی برای محصولی که استراتژیک خوانده می‌شود و تنها شامل روشن شدن وضعیت چند هزار خانوار برنجکار نیست، بلکه امنیت غذایی کشور با آن گره خورده است تا این حد مشکل است که هر سال باید شاهد تکرار مشکلات مشابه بود؟ آیا می‌توان با وجود وعده‌های عملی نشده و واردات بی‌رویه به برنجکاران امید داد که وضعیت رو به بهبود است و درحال کنترل است و آیا می‌توان از مردم توقع داشت با وجود تبلیغات گسترده، هزینه پایین و ماندگاری بیشتر برنج خارجی به دلیل مواد نگهدارنده، باز هم برنج ایرانی را مهمان سفره‌های خود کنند؟