"نهضت استفاده درست از آب" و ضرورت سدسازی در گيلان
استان گيلان به عنوان پرآبترين استان كشور، ظرفيتهاي خوبي براي هدايت آبهاي روان براي استفاده مطلوب از آب در تمامي بخشهاي صنعت، شرب و كشاورزي دارد.
استان
گيلان به عنوان پرآبترين استان كشور، ظرفيتهاي خوبي براي هدايت آبهاي
روان براي استفاده مطلوب از آب در تمامي بخشهاي صنعت، شرب و كشاورزي دارد.
به گزارش خبرگزاری ايرنا، رئيس جمهور در مراسم
بهرهبرداري از سد ماملو در شرق تهران با اشاره به اختصاص 50 هزار ميليارد
ريال از سوي دولت در بودجه سال آينده به منظور اصلاح شيوههاي آبياري، بر
ضرورت ايجاد "نهضت بزرگ استفاده درست از آب" تأكيد كرد.
در همين پيوند، وجود رودخانههاي متعدد، بارندگيهاي زياد، جريان
بههنگام رودخانههاي آن به دليل فاصله كوتاه از سرچشمه و دريا در گيلان،
اهميت سدسازي در اين استان را دوچندان كرده، چرا كه گيلان با تراكم جمعيتي
بالا، نياز مبرمي به احداث و توسعه شبكههاي آبياري و زهكشي دارد.
اين اهميت تا بدان پايه پيش رفت كه هيأت دولت در سفر سوم خود به گيلان،
50 مصوبه در بخش آب به تصويب رساند تا طرحهاي آب و مهار آبهاي سطحي در
اين استان بدون هيچ مانعي اجرا و محقق شود.
بر اين اساس، تعدادي از كارشناسان آب منطقهاي گيلان در
گفتوگو با خبرگزاری ايرنا اظهار داشتند: اين استان با هفت ميليارد و 900
ميليون مترمكعب آب تجديد شونده، يكي از استانهاي پراستعداد در اين زمينه
است كه دو ميليارد و 700 ميليون مترمكعب از آب اين استان از طريق دو
رودخانه قزل اوزن و شاهرود وارد گيلان ميشود.
كارشناسان امور آب با تصريح بر اينكه سه ميليارد و 900 ميليون مترمكعب
آب استان بدون استفاده وارد دريا ميشود، بر ضرورت ساخت انواع سدها و
آبگيرها به منظور كنترل و استفاده از اين سرمايه عظيم تأكيد دارند.
گرچه تاكنون سد سفيدرود حائز نقش محوري در استان بوده و حيات گيلان را
استمرار بخشيده، ولي عملكرد اين سد در كنترل آبهاي ورودي به استان طراحي و
اجرا شده، حال آنكه از آب بارندگيها و رودخانهها در حوزه داخلي گيلان كه
حجم وسيعي را تشكيل ميدهند و بهراحتي به دريا سرازير ميشوند، استفاده
بهينه نشده است.
مديران شركت آب منطقهاي گيلان نيز بر اين اعتقادند كه در زمينه تأمين
آب شرب با كيفيت مناسب، مكانهاي ديگري نيز در استان شناسايي و به تدريج بر
اساس برنامه اعتباري به اجرا در خواهند آمد.
آنان يكي از مهمترين رويكردهاي دولت دهم را تقويت اعتبارات سدسازي در
كشور، از جمله در استان گيلان ميدانند و ميگويند: شركت سهامي آب منطقهاي
گيلان نيز بخش قابل ملاحظهاي از امكانات علمي و كارشناسي خود را حول محور
احداث سدهاي مخزني و لاستيكي به منظور بهرهبرداري از پتانسيل مطلوب آب
استان بهكار گرفته است.
مديرعامل شركت آب منطقهاي گيلان بيان داشت: با اجراي سه سد بزرگ مخزني
در دست اجرا و مطالعه و ساخت 20 سد كوچك مخزني و حدود 11 سد لاستيكي در
برنامههاي اين شركت، تحولي شگرف در توليدات كشاورزي و صنايع مرتبط با آن،
رشد اقتصادي و ايجاد اشتغال در آيندهاي نزديك در استان فراهم ميشود.
سيفالله آقابيگي يكي از رويكردهاي وزارت نيرو در استان گيلان را
توجه به ساخت سدهاي لاستيكي دانست و افزود: ساخت سدهاي لاستيكي نسبت به
سدهاي بتني مزايايي دارد كه از جمله انعطافپذيري در عبور سيلاب و عدم
اختلال در سازههاي تقاطعي، بهويژه پلها است.
وي تصريح كرد: سدهاي مخزني شفارود و پلرود با هدف ذخيره و تنظيم روان
آبهاي سطحي و به منظور استفاده از منابع آبي در مواقع نياز براي مصارف
شرب، صنعت، كشاورزي و نيازهاي زيست محيطي احداث ميشوند.
آقابيگي ادامه داد: سد مخزني شهر بيجار نيز به منظور تأمين آب شرب سالم
در اين استان در دست احداث است كه با بهرهبرداري از اين سدها علاوه بر
افزايش توليد محصولات كشاورزي، رونق اقتصادي و رشد معيشت كشاورزي منطقه نيز
حاصل خواهد شد.
وي خاطرنشان ساخت: اين سدهاي مخزني با تأمين نيازهاي زيست محيطي و حيات
رودخانهها، شرايط مناسب هيدرولوژيكي رودخانهها را نيز فراهم ميكنند و
ضمن تأمين آب شرب مناسب، باعث جلوگيري از بروز انواع بيماريها شده و در
نتيجه موجب صرفهجويي ارزي در امر ورود انواع داروها حاصل ميشود.
در عين حال، با ساخت "سدهاي مخزني" بخشهايي از مناطق جنگلي گيلان
ناگزير تخريب شده و به زير آب خواهند رفت كه مديرعامل آب منطقهاي گيلان در
اينباره معتقد است: اكثر مكانهاي شناسايي شده سدها در مناطق متراكم
جنگلي واقع گرديده كه به دليل شيب تند و فاصله اندك كوه ار دريا در ازاي
حجم قليلي از مخزن، گستره قابل توجهي از جنگل از بين خواهد رفت.
متخصصان احداث مخزن در بستر رودخانه و عدم لزوم دخل و تصرف در جنگلهاي شمال و عدم نياز به خريد اراضي، عدم برگشت آب شور دريا با ايجاد سد
لاستيكي و بالا بردن سطح آب رودخانه، عدم قطع جادههاي دسترسي محلي كنار
رودخانه، امكان آبزي پروري و اشتغالزايي ناشي از آن، جذب توريسم با كمترين
دخل و تصرف در طبيعت و امكان تغذيه سفرههاي سطحي حاشيه رودخانهها را از
جمله مزاياي "سدهاي لاستيكي" نسبت به سدهاي بتني برميشمرند.
بر اساس اعلام شركت سهامي آب منطقهاي گيلان، وزارت نيرو ساخت سه سد
مخزني شهر بيجار در شهرستان رودبار با 45 درصد پيشرفت فيزيكي، سد مخزني
پلرود در شهرستان رودسر با 12 درصد پيشرفت فيزيكي و سد مخزني شفارود در
شهرستان رضوانشهر با 10 درصد پيشرفت فيزيكي را وجهه همت خويش ساخته و علاوه
بر اينها، احداث 11 سد لاستيكي را نيز در گيلان در دست مطالعه و بررسي
دارد.
حجم تنظيمي آب سه سد مخزني در حال ساخت حدود 542 ميليون مترمكعب بوده و
حجم تنظيمي درنظر گرفته شده براي سدهاي لاستيكي نيز 11 ميليون مترمكعب
است. همچنين اعتبارات هزينه شده براي احداث سدهاي مخزني اشاره شده تا پايان
سال گذشته يك هزار و 21 ميليارد ريال بوده و بيش از 570 ميليارد ريال
اعتبار نيز براي پيشرفت اين سدها طي سال جاري اختصاص يافته است.