در جوامع پیشرفته امروزین، صنعت در تمامی ارکان علمی، اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی، سیاسی و ... سیطره خاصی دارد و تاکنون بیشترین اثرگذاری را به دنبال داشته است، به گونهای که در مدلهای توسعه اقتصادی کشورها، جایگاه ویژهای را به خود اختصاص میدهد و در کشورهای درحال توسعه با توجه به الگوبرداریهای انجام شده از شرق و غرب، شاهد تغییر و دگرگونی در ابعاد مختلف هستیم. ایران نیز در این مقوله با توجه به چشمانداز 1404 که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شده است، مسیر روشنی را در توسعه خود برگزیده که نیاز به همت و تلاش همهجانبه دارد که خود محور سال 1389 میباشد.
پس از پیروزی انقلاب اسلامی ـ بالاخص پس از فراغت از دوران جنگ تحمیلی ـ شاهد توسعه و رشد بسیاری از استانها در سطح کشور بر اساس اهداف بلند مدت و شاخصهای استراتژیک، از جمله اشتغال و سرانه درآمد هستیم که استان گیلان با توجه به اقلیم و وضعیت آب و هوایی در نگاه مسئولین در حوزه کشاورزی و از سوی دیگر، توریسم خلاصه شد و آنگونه که در این زمینهها نیز نیاز بود، بدان توجه نگردید و امروزه شاهد عدم رشد متوازن در بسیاری از مسائل استان از جمله صنعت هستیم.
نتیجه این رویکردها باعث شده است، صنایع بنیادین که موجب تحول در عرصههای گوناگون میشود، در استان پایهگذاری نشده و آنچنان که شایسته این استان است، با توجه به حجم عظیم نیروی انسانی فرهیخته و دانشآموخته دانشگاهی در موضوع اشتغال از طریق توسعه صنعت نتایج قابل قبولی بهدست نیاید.
گیلان استانی است که پتانسیلهای زیادی در زمینههای مختلف که زیرساختهای توسعه صنعت را میطلبد، به همراه دارد. آب و هوای مناطق مختلف در چهار ناحیه جغرافیـایی از مناطق ییلاقی دیلمان و لوشان گرفته تا سواحل دریــای خزر، راههای ارتباطی مختلف دریایی و وجود فرودگاه نسبتاً مناسب در مرکز استان، وجود دانشگاههای معتبر در استان، نیروی انسانی فرهیخته به عنوان بزرگترین سرمایه جوامع و سازمانها، وجود معادن و ذخائر زیرزمینی، هممرز بودن با کشورهای آذربایجان و روسیه، همجواری با استانهای صنعتی، از جمله قزوین و ... نقاط قوتی است که میتواند گیلان را به یک استان صنعتی و توسعهیافته در راستای اشتغال پایدار سوق دهد.
زحمات مسئولین استان در فراهم نمودن امکانات و توسعه در عرصههای مختلف بر هیچ شهروند گیلانی پوشیده نیست که خود جای تشکر و قدردانی دارد، ولی همانگونه که گفته شد، در حوزه صنعت، استان گیلان نیازمند به بازنگری رویکردها در کلان کشور و پیگیری و دستیابی نتایجی مطلوب از سوی مدیران ارشد استان میباشد که بتواند به نحو مناسبی از این نقاط قوت و پتانسیلهای بسیار ارزشمند استفاده نماید که بیش از این در آینده، اولاً شاهد عدم مهاجرت نیروی انسانی به دیگر نقاط کشور و حفظ و ثبات خانوادهها که خود از عوامل اصلی توسعه هستند، و ثانیاً حصول شاخصهای اساسی در بهبود کیفیت زندگی عامه مردم، باشیم.
تمرکز بر صنایع بنیادین و توسعه خوشههای صنعتی در گیلان با توجه به نزدیکی شهرها و وجود راههای ارتباطی در مناطقی که امکان سرمایهگذاری و جذب سرمایهگذار را به همراه دارد، میتواند از جمله رویکردهایی باشد که توسعه استان را در زمینههای مختلف رقم بزند.
توسعه صنایع تبدیلی با توجه به پتانسیلهای کشاورزی، توسعه صنایع سیمان، فولاد، پتروشیمی، قطعهسازی خودرو، صنایع غذایی و ... با توجه به شهرکهای صنعتی ایجاد شده، قطعاً گیلان را به یک استان توسعهیافته تبدیل خواهد نمود.
مزیتهای مطلق استان در زمینه گردشگری، از جمله نقاط قوتی است که مسئولین استان میتوانند از آن به عنوان یک عامل موفقیت کلیدی (CSF) بهره جسته و موجب جذب سرمایهگذار داخلی و خارجی در زمینه صنعت شوند. زندگی با آرامش در قلب طبیعت سرسبز گیلان میتواند اروپای دومی را درکنار توسعه صنعتی بهوجود آورد که قطعاً با یک نگاه وسیع با توجه به تکنولوژیهای نوظهور و پیشرفته مشکلی نیز برای محیط زیست ایجاد نخواهد کرد.
حضور نیروی انسانی ارزشآفرین از بدو انقلاب اسلامی تاکنون در عرصههای مختلف علمی، اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و ... که به عنوان گیلانی در سراسر کشور و دنیا به دلیل استعداد ویژه و هوشمندی خاص امروز افتخارآفرین هستند، میتواند از دیگر CSFهایی بهشمار آید که نیازمند توجه ویژه مسئولین ارشد استان در یاری رساندن به آنهاست.
اگر بخواهیم با یک نگاه استراتژیک و بر اساس ابزارهای مدیریت نوین، از جمله SWOT برای گیلان یک نقشه راه (Road Map) تصویر کنیم و هماهنگ با ایران 1404 باشیم، قطعاً استراتژیهای توسعه صنعتی، مهمترین استراتژی در توسعه گیلان و دستیابی به اشتغال پایدار است. باشد که مسئولین محترم در کشور و استان به آن توجه ویژه داشته و از نعمات خداوند منان که در این استان قرار داده است بیش از پیش بهره جسته و در راستای دستیابی به اهداف نظام جمهوری اسلامی ایران و در سربلندی پرچم افتخارآفرین که مزین به نام مبارک الله است در عرصه بینالمللی شاهد رشد و شکوفایی ایران اسلامی، بالاخص تسریع حرکت توسعه گیلان سرسبز در زمینههای مختلف، از جمله صنعت باشیم؛ به گونهای که هر گیلانی با کمال میل و فراغ خاطر، گیلان را به عنوان سکونت و زندگی خود برگزیده و منشاء توسعه و اشتغال باشد.
• ارزیاب ارشد جوایز ملی کیفیت و بهرهوری و تعالی سازمانی وزارت صنایع و معادن