جایگاه کشاورزی لاهیجان در گیلان

همواره شهرستان لاهیجان در کشاورزی گیلان به دلیل نوع آب و هوا و شرایط خاص، از جمله دریا، دشت و کوه و جنگل از جایگاه ویژه‌ای برخوردار است. وجود 25 هزار هکتار مزارع برنج در شهرستان لاهیجان خود نشان‌دهنده جایگاه تولید برنج در استان است. اما عملکرد مدیریت جهاد کشاورزی لاهیجان در چند سال اخیر از چند منظر جای تأمل و بررسی دارد. در این مقال قصد نقد بدون پشتوانه و یا اغراض سیاسی را ندارم، چرا که مبحث جهاد کشاورزی، موضوعی تخصصی و فنی می‌باشد؛ "چون غرض آمد هنر پوشیده ماند."
اگر بخواهیم چهار شاخص مکانیزاسیون، ترویج، مبارزه بیولوژیک و تجهیز و نوسازی را برای عملکرد جهاد کشاورزی لاهیجان درنظر بگیریم و افق آینده کشاورزی لاهیجان را در 5 یا 10 سال آینده در برنامه‌های مدیریت ارشد سازمان جهاد کشاورزی گیلان بدانیم، شاید این چهار شاخص، بسیاری از سئوالات ما را پاسخ گوید. چراکه به‌طور قطع، برنامه‌های مدیریت آینده‌نگر و نه سیاسی و روزمره(!) جوابگوی کشاورزی لاهیجان نخواهد بود.

مکانیزاسیون
در اراضی شالیزاری لاهیجان در سه سال اخیر، چه برنامه‌ای برای مکانیزاسیون داشت، کاشت و برداشت محصولات اجرا شده و تا چه اندازه رشد داشته است؟ شهرهای همجوار و یا استان همجوارمان به چه میزان از ما جلوترند و چقدر برای این اصل مهم در دنیای امروز قدم برداشته‌اند؟! زمانی استاندار سابق ـ جناب آقای طاهایی ـ در مصاحبه‌های مختلف از برنامه‌های خود برای کاشت و داشت مکانیزه محصولات با توجه به سختی‌ها و مشقت‌های زنان گیلانی سخن می‌گفت، اما اکنون که ده سال از آن زمان می‌گذرد، در لاهیجان چه اتفاقی افتاده است؟!

ترویج
پس از پایان فصل زراعی تا چه اندازه به کشت دوم روی آورده شده است؟ ارقام پرمحصول آیا با توجه به مقدار محصول تبلیغ شده و یا زیرساخت‌ها برای تولید ارقام پرمحصول در لاهیجان فراهم شده است تا کشاورز هرچند برای کمتر بودن قیمت ارقام پرمحصول به تولیدش روی آورد؟!
امسال پس از خشکسالی که در بعضی مناطق شهرستان لاهیجان مزارع آسیب دیدند و چون خشک و بی‌آب بود گفته شد کشت دوم در این مناطق انجام می‌شود. این خود نکته جالبی است هنگامی که هیچ کشتی انجام نمی‌شود، گفته می‌شود کشت دوم!
کشاورزی که همه درآمدش برنج بود و در اثر خشکسالی باید به کشت دیگری روی می‌آورد، دلیل بر عملکرد و برنامه جهاد کشاورزی لاهیجان نبود و این خود نوعی سیاستگذاری از استان بود تا بیشتر از این به کشاورز آسیب مالی و ... وارد نگردد و اینگونه می توان گفت که در کشت همزمان در لاهیجان چه پیشرفتی داشته ایم؟! آمار و ارقام باید با آثار بخواند و کشت دانه‌های روغنی نیز خود حدیث مفصلی دارد.

مبارزه بیولوژیک
ده سال پیش در روستای ادار پشته شهرستان سیاهکل برای مبارزه بیولوژیک اقدامات اساسی صورت گرفت و مقرر شد از آن به عنوان یک طرح پایلوت برای شهرهای همجوار استفاده شود. اما هیچ‌گونه اقدام اساسی برای این منظور در لاهیجان صورت نگرفت. چرا که هر ساله در فصل بهار، اعتراضات و نارضایتی کشاورزان نسبت به کمبود و گرانی سموم کشاورزی خود گواه این مطلب است که برای این شاخص نیز قدم‌های اساسی و زیادی برداشته نشده است.

تجهیز و نوسازی مزارع برنج
شاید یکی از زیرساخت‌های اساسی که می‌توان سه شاخص قبل را وابسته به آن دانست، تجهیز و نوسازی اراضی شالیزار است. رشد تجهیز در سال‌های 1378 تا 1384 نسبت به سال‌های گذشته با توجه به نقش مدیریت، مناسب جلوه می‌نمود؛ اما در چند سال اخیر در شهرستان لاهیجان و دهستان‌های بازکیاگوراب، لفمجان، آهندان، ناصر کیاده، شیرجوپشت، شیخ علی کلایه و لیالستان چه عملکردی داشتیم؟ اگر بخواهیم بر روی نمودار، رشد تجیهز و نوسازی را رسم کنیم، رشد کرده‌ایم و یا کمبود بودجه و ... از دلایلی است که اگر مدیر بخواهد در توجیه عدم رشد و رکود کارها بگوید، خود نشان‌دهنده تعامل، ارتباط و رایزنی و فشار به مسئولان استان است که آیا این شاخص‌های مدیریتی را دارد یا خیر؟ این مطلب از آن جهت است که انتظار می‌رود با توجه به رشد بسیار خوب شاخص‌های عمرانی در روستاهای لاهیجان، از جمله آب، گاز، تلفن، آسفالت و ... در این بخش به جایگاه واقعی‌مان برسیم.