كدخبر: ۸۸۱۲
تاريخ انتشار: ۲۶ اسفند ۱۳۹۵ - ۰۹:۱۴
ارسال به دوستان
نسخه چاپيرشد ۱۱ درصدی اقتصاد و اقتصاد مقاومتی
دکتر هادی حق‌شناس
اگر سال‌های۹۵ و۹۲ یا حتی ۹۰ را که بهترین سال درآمدی کشور بودند، با هم مقایسه کنیم، خواهیم دید که از سال ۹۱ و به علت رشد اقتصادی منفی در دو سال پی‌درپی اقتصاد ایران ۸درصد کوچک شد. سوال این است که اگر سال ۹۲ نیز مانند سال‌های پیش از آن عمل می‌شد، کشور چه وضعی پیدا می‌کرد و اکنون که آن روند متوقف شده، چه وضعی پیدا کرده است. اگر روند سال‌های ۹۱ و ۹۲ در سال‌های پس از آن نیز ادامه می‌یافت، اکنون شاهد تورم تک‌رقمی، رشد اقتصادی مثبت۷درصد و رشدتولید ۴میلیون بشکه نفت نبودیم. اگر روند سابق پیگیری می‌شد، سهم ایران از میدان گازی پارس جنوبی که پس از ۷ سال به ۵۰درصد رسیده، اکنون‌کمتر از ۳۰درصد بود. بنابراین تحلیل عملکرد دولت از دو منظر قابل بررسی است. از یک‌سو اکنون اتفاقاتی افتاده که شاخص را واقعی ارزیابی‌کنیم و ازمنظر دیگر اگر دولت یازدهم ادامه‌دهنده مسیر‌دولت‌های نهم و دهم بود، قطعا مطابق با شاخص‌ها شاهد وضع مطلوبی در جامعه نبودیم. درسال ۱۳۹۰ فقط درآمد نفت بالغ بر۱۲۰میلیارد دلار بود، اما رشد اقتصادی عدد ۲/۳درصد را نشان می‌داد و تورم بالای ۲۰درصد بود. در سال ۹۵ فروش نفت حدود یک‌سوم سال ۹۰ شد، اما رشد اقتصادی دو برابر و نرخ تورم کمتر از نصف سال ۹۰ شد. اکنون این سوال قابل طرح است که درسال ۹۵ اقتصاد مقاوم‌تر بوده، یا اقتصادی که درسال ۹۰ به شدت آلوده بود. باید توجه داشت که در دوره تحریم ارتباط بازرگانی، پولی و نفتی ایران به حداقل ممکن رسید. قبل از استقرار نظام تحریم‌ها علیه کشور، ایران با ۶۰۰ کارگزار پولی جهان در ارتباط بود، اما در زمان تحریم این تعداد به ۵۰ کارگزار کاهش یافت که اکنون با از بین رفتن سازمان تحریم‌ها این تعداد به ۲۰۰ کارگزار ارتقا یافته است.
در دوره تحریم هیچ کشتی ایرانی با پرچم ایران حق تردد در آب‌های بین‌المللی را نداشت. آیا آن زمان اقتصاد مقاوم‌تر بود یا امروز که با اقتدار کشتی‌های نفتکش و غیره نفتی با پرچم ایران در تمام جهان تردد می‌کنند؟ بنابراین اگر شاخص‌ها را یک‌به‌یک مقایسه کنیم، بخصوص با توجه به آمارهایی که بانک مرکزی ارائه داده، می‌بینیم رشد اقتصادی به ۶/۱۱ درصد رسیده که چنین رشدی در ۱۴ سال گذشته بی‌نظیر بوده است. رشد اقتصادی یعنی تولید، و زمانی که اقتصادی تولیدگر بوده و مولد باشد، رشد اقتصادی را به ارمغان می‌آورد. آیا این اقتصاد مقاوم‌تر است یا اقتصادی که در سال ۹۱ و ۹۲ رشداقتصادی منفی داشته، مقاوم‌تر بوده؟ شاخص فلاکت که مجموع نرخ تورم و نرخ بیکاری است، در سال ۹۲ بیش از ۴۰درصد بود، اما امروز به ۲۰ درصد رسیده؛ این نشان می‌دهد که در دولت یازدهم شاخص فلاکت ۵۰درصد کاهش پیدا‌کرده، بنابراین حتما اقتصاد مقاوم‌تر شده است. اقتصاد ایران قطعا می‌توانست بهتر از این باشد. قطعا همان ابتکاری که وزارت نفت و امورخارجه و برخی از دستگاه‌های دیگر به خرج دادند و از فرصت فضای پسابرجام استفاده کردند، دستگاه‌های دیگر نیز می‌توانستند استفاده کنند. اینکه بقیه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها قصور کردند و ازظرفیت اقتصاد ایران در شرایط پسابرجام استفاده نکردند، سخن حق و بجایی است. ظرفیت اقتصاد ایران به‌عنوان هجدهمین اقتصاد برتر جهان قطعا می‌توانست وضعیت بهتری باشد، اما اگر قصد داشته باشیم دستاوردهای اقتصادی را درسال ۹۵ با سال‌های ۹۱ و ۹۲ و حتی سال ۹۰ مقایسه کنیم، می‌بینیم دولت یازدهم در سال ۹۵ دستاوردهای مطلوب‌تری داشته و بهتر توانسته اقتصاد مقاومتی را به اجرا دربیاورد.
در دوره تحریم هیچ کشتی ایرانی با پرچم ایران حق تردد در آب‌های بین‌المللی را نداشت. آیا آن زمان اقتصاد مقاوم‌تر بود یا امروز که با اقتدار کشتی‌های نفتکش و غیره نفتی با پرچم ایران در تمام جهان تردد می‌کنند؟ بنابراین اگر شاخص‌ها را یک‌به‌یک مقایسه کنیم، بخصوص با توجه به آمارهایی که بانک مرکزی ارائه داده، می‌بینیم رشد اقتصادی به ۶/۱۱ درصد رسیده که چنین رشدی در ۱۴ سال گذشته بی‌نظیر بوده است. رشد اقتصادی یعنی تولید، و زمانی که اقتصادی تولیدگر بوده و مولد باشد، رشد اقتصادی را به ارمغان می‌آورد. آیا این اقتصاد مقاوم‌تر است یا اقتصادی که در سال ۹۱ و ۹۲ رشداقتصادی منفی داشته، مقاوم‌تر بوده؟ شاخص فلاکت که مجموع نرخ تورم و نرخ بیکاری است، در سال ۹۲ بیش از ۴۰درصد بود، اما امروز به ۲۰ درصد رسیده؛ این نشان می‌دهد که در دولت یازدهم شاخص فلاکت ۵۰درصد کاهش پیدا‌کرده، بنابراین حتما اقتصاد مقاوم‌تر شده است. اقتصاد ایران قطعا می‌توانست بهتر از این باشد. قطعا همان ابتکاری که وزارت نفت و امورخارجه و برخی از دستگاه‌های دیگر به خرج دادند و از فرصت فضای پسابرجام استفاده کردند، دستگاه‌های دیگر نیز می‌توانستند استفاده کنند. اینکه بقیه دستگاه‌ها و وزارتخانه‌ها قصور کردند و ازظرفیت اقتصاد ایران در شرایط پسابرجام استفاده نکردند، سخن حق و بجایی است. ظرفیت اقتصاد ایران به‌عنوان هجدهمین اقتصاد برتر جهان قطعا می‌توانست وضعیت بهتری باشد، اما اگر قصد داشته باشیم دستاوردهای اقتصادی را درسال ۹۵ با سال‌های ۹۱ و ۹۲ و حتی سال ۹۰ مقایسه کنیم، می‌بینیم دولت یازدهم در سال ۹۵ دستاوردهای مطلوب‌تری داشته و بهتر توانسته اقتصاد مقاومتی را به اجرا دربیاورد.
• نماینده مردم بندر انزلی در دوره هفتم مجلس شورای اسلامی
•• روزنامه آرمان، شماره 3283، 26 اسفند 1395
•• روزنامه آرمان، شماره 3283، 26 اسفند 1395