كدخبر: ۸۵۲۹
تاريخ انتشار: ۱۶ خرداد ۱۳۹۵ - ۰۸:۵۸
ارسال به دوستان
نسخه چاپيمعدنکاری سبز نیازمند مدیریت یکپارچه
فرزاد اسدی
یکی از مهم‌ترین مسائل که معادن شمالی به‌ویژه معادن استان گیلان با آن روبه‌رو هستند، تعارض محیط‌زیست با فعالیت معدنکاری است.
استان گیلان به‌دلیل پوشش غنی گیاهی یکی از استان‌هایی به‌شمار می‌رود که در بخش معدن همواره با محدودیت‌های سازمان‌های منابع طبیعی و محیط‌زیست مواجه است. البته باید یادآور شد که بیش از ۸۵درصد معادن استان گیلان طبقه یک، یعنی از نوع شن و ماسه و مواد و مصالح صنعت ساختمان‌سازی هستند که از این معادن یا برداشت رودخانه‌ای یا برداشت کوهی انجام می‌شود. البته باید پذیرفت که برداشت رودخانه‌ای به بستر رودخانه آسیب وارد می‌کند، اما باید توجه کرد که برداشت نکردن از بستر رودخانه نیز به همان نسبت می‌تواند برای بستر رودخانه آسیب‌زا باشد، چراکه برداشت اصولی سبب ثبات مسیر رودخانه می‌شود. البته نمی‌توان با یک قانون درباره تمامی معادن قضاوت کرد.
بنابراین برای برداشت اصولی که نخواهیم به محیط‌زیست آسیبی برسانیم، مستلزم سازوکار و کنترل و برنامه‌ریزی در این زمینه هستیم. بازنگری در این مسئله نیز مستلزم روش‌های نوین بهره‌برداری از معادن است، از این‌رو برای حل تعارض بین محیط‌زیست با معدنکاری باید به‌دنبال راهکارهای عملی در این‌باره بود. ازجمله این راهکارها می‌توان به بحث تفکیک و ادغام برخی وزارتخانه‌ها، مانند تفکیک معادن از وزارت صنعت و تجارت و تشکیل سازمان منابع طبیعی و محیط‌زیست اشاره کرد. نمونه این مورد در بسیاری از کشورها صادق است، به‌طور عمده وزارتخانه‌ای با عنوان منابع و ثروت‌های طبیعی وجود دارد که در این صورت ضمن جلوگیری از موازی‌کاری سرمایه بخش معدن با خیال آسوده و مطمئن مشغول به کار خواهند شد و در صورت اخذ مجوز از این سازمان، دیگر دچار مشکل نخواهد شد. در این صورت هم امنیت سرمایه‌گذاری و هم حجم سرمایه‌گذاری افزایش خواهد یافت. از این‌رو بهره‌برداری بهینه و گسترده از معادن، با بهره‌وری بالا با کمترین آسیب به محیط‌زیست، نیازمند مدیریت یکپارچه است.
استان گیلان به‌دلیل پوشش غنی گیاهی یکی از استان‌هایی به‌شمار می‌رود که در بخش معدن همواره با محدودیت‌های سازمان‌های منابع طبیعی و محیط‌زیست مواجه است. البته باید یادآور شد که بیش از ۸۵درصد معادن استان گیلان طبقه یک، یعنی از نوع شن و ماسه و مواد و مصالح صنعت ساختمان‌سازی هستند که از این معادن یا برداشت رودخانه‌ای یا برداشت کوهی انجام می‌شود. البته باید پذیرفت که برداشت رودخانه‌ای به بستر رودخانه آسیب وارد می‌کند، اما باید توجه کرد که برداشت نکردن از بستر رودخانه نیز به همان نسبت می‌تواند برای بستر رودخانه آسیب‌زا باشد، چراکه برداشت اصولی سبب ثبات مسیر رودخانه می‌شود. البته نمی‌توان با یک قانون درباره تمامی معادن قضاوت کرد.
بنابراین برای برداشت اصولی که نخواهیم به محیط‌زیست آسیبی برسانیم، مستلزم سازوکار و کنترل و برنامه‌ریزی در این زمینه هستیم. بازنگری در این مسئله نیز مستلزم روش‌های نوین بهره‌برداری از معادن است، از این‌رو برای حل تعارض بین محیط‌زیست با معدنکاری باید به‌دنبال راهکارهای عملی در این‌باره بود. ازجمله این راهکارها می‌توان به بحث تفکیک و ادغام برخی وزارتخانه‌ها، مانند تفکیک معادن از وزارت صنعت و تجارت و تشکیل سازمان منابع طبیعی و محیط‌زیست اشاره کرد. نمونه این مورد در بسیاری از کشورها صادق است، به‌طور عمده وزارتخانه‌ای با عنوان منابع و ثروت‌های طبیعی وجود دارد که در این صورت ضمن جلوگیری از موازی‌کاری سرمایه بخش معدن با خیال آسوده و مطمئن مشغول به کار خواهند شد و در صورت اخذ مجوز از این سازمان، دیگر دچار مشکل نخواهد شد. در این صورت هم امنیت سرمایه‌گذاری و هم حجم سرمایه‌گذاری افزایش خواهد یافت. از این‌رو بهره‌برداری بهینه و گسترده از معادن، با بهره‌وری بالا با کمترین آسیب به محیط‌زیست، نیازمند مدیریت یکپارچه است.
رئیس خانه معدن استان گیلان
روزنامه گسترش صمت، شماره 510، 16 خرداد 1395
روزنامه گسترش صمت، شماره 510، 16 خرداد 1395