كدخبر: ۸۳۰۵
تاريخ انتشار: ۲۷ آبان ۱۳۹۴ - ۰۹:۲۴
ارسال به دوستان
نسخه چاپيایران، نیازمند تولید صادرات‌گرا
سیده فاطمه مقیمی
سال 1394 خبر خوشی مبنی بر جمع‌بندی توافق‌های بین‌المللی میان ایران و گروه 1+5 به گوش دنیا رسید. نوعی توافق كه تا 6 ماه نخست سال جاری جو مثبتی را بر فضای اقتصادی كشور ایجاد كرد. طبیعتاً با باز شدن درب‌های اقتصادی دنیا به روی ایران، موفقیت‌های روزافزونی پیش روی ما رقم خواهد خورد. بنابراین دولت باید زیرساخت‌های لازم را برای فضاهای اقتصادی و جذب سرمایه‌گذار مستقیم خارجی فراهم كند؛ چرا كه تا به امروز ما شاهد رفت و آمد صدها هیأت اقتصادی و تجاری در كشور بوده‌ایم و كماكان نیز ورود این نوع هیأت‌ها برای واكاوی شرایط ایران شدت خواهد گرفت. بنابراین اگر با تأمین زیرساخت‌های لازم و مهیاسازی فضای اقتصادی، درصدد جذب سرمایه‌گذاران خارجی برآییم، بی‌شك تراز تجاری مثبتی را شاهد خواهیم بود. بنابراین، این فرصت‌های جدید را باید غنیمت بشماریم؛ چرا كه بعد از سالیان دراز، این فضا برای كشورمان به‌وجود آمده است.
البته بعد از آمد و رفت هیأت‌های تجاری، همه به مثبت شدن تراز تجاری و صادرات می‌اندیشند. این موضوع درحالی است كه این فرصت به آسانی به‌دست نخواهد آمد؛ چرا كه ما در این سال‌ها مدام با در‌های بسته‌‌ای مواجه بودیم كه كالاهای سرمایه‌‌ای بخش صنعت با واسطه به دست‌مان می‌رسید. اكنون برای ایجاد فضای مثبت اقتصادی باید به شاخص‌های تولید صادرات‌گرا بیاندیشیم. اكنون بخش تولید ما با ضعف‌های گوناگونی همچون سرمایه در گردش، عدم كیفیت و ... مواجه است. بنابراین این روزها تولیدكنندگان باید در این بازه زمانی دیدگاه‌شان را بر نحوه چگونگی تولید تغییر دهند و چاره‌‌ای حسابی برای تولیدات صادرات محور بیاندیشند، والا ما در این تالاب كنونی گیر خواهیم كرد.
این روزها تولیدكنندگان باید خود را برای كیفی‌سازی محصولات آماده كنند؛ چرا كه در دوران پسا برجام، ما شاهد ورود برخی محصولات وارداتی خواهیم بود و اگر نتوانیم نیاز مصرف‌كننده را ـ چه در سطح داخل و چه در سطح بین‌المللی ـ برآورده كنیم، قطعاً تولید صنعتگران به تعطیلی خواهد رسید. بنابراین بالا بردن كیفیت تولیدات در سطح بازارهای جهانی، یكی از اولویت‌های اصلی صنعتگران به‌شمار می‌رود و علاوه بر مانور دادن در بازارهای منطقهای، باید درصدد به‌دست آوردن دیگر بازارهای جهانی باشیم. در واقع، یكی از راه حل‌ها برای فروش بیشتر كالاهای تولید داخل در بازارهای بین‌المللی، وفق دادن تولیدات به سلیقه مشتری‌هاست؛ یعنی تولیدكنندگان ما باید در تنوع‌سازی و ایده‌پردازی‌های جدید حرف تازه‌‌ای برای گفتن داشته باشند تا به این واسطه خوشه‌های صادرات محور ما نیز افزایش چشمگیری را رقم زند.
تنوع‌سازی و ایده‌پردازی نیز به‌عنوان اصل دوم در بخش تولیدات صادرات محور از اهمیت بالقوه‌‌ای برخوردار است. البته ما زمانی به این مهم دست خواهیم یافت كه تولیدكنندگان دیگر دغدغه برای تأمین زیرساخت‌ها یا هزینه‌های سربار اضافی نداشته باشند. البته این سخنان بخشی از مشكلات در قالب تنوع‌سازی تولیدات صادراتی محسوب می‌شود. در واقع تولیدكنندگان ما این روزها باید با قالب‌های مختلفی از محصولات جهانی آشنا شوند تا بتوانند به این واسطه محصولات خود را در میان محصولات دیگر جهانی جای دهند.
در این بازه زمانی، موانعی همچون یكسان‌سازی نرخ ارز و به‌هنگام‌سازی تعرفه‌ها باید به‌عنوان دغدغه‌های اصلی صنعتگران مرتفع شود تا در آینده با باز شدن در‌های بازارهای جهانی، ارزآوری مطلوبی برای بخش تولید به همراه داشته باشیم. بنابراین این‌كه پرسیده می‌شود اوضاع اقتصادی در دوران پسا برجام به كجا منجر می‌شود، باید در جواب بگویم كه بنده نیز به‌عنوان فعال تجاری موافقم كه بعد از برداشتن تحریم‌ها، فرآیندهای اقتصادی روان‌تر خواهد شد، به این دلیل كه به هر حال، اقتصاد تغییر می‌كند و بازارهای خارجی به‌روی ما باز خواهد شد. اما این نگاه، نگاه خامی است كه به محض برداشتن تحریم‌ها، مشكلات اقتصادی‌مان حل شود. برای روشن شدن ذهن آن بخشی از جامعه كه چنین نگاهی نسبت به روند تغییرات اقتصادی پس از امضای تفاهم‌نامه دارند، باید اطلاع‌رسانی كرد. باید به مردم گفت كه بعد از امضای تفاهم‌نامه هم نباید انتظار داشت تا تغییر سریعی در اقتصاد ببینیم.
به‌طور حتم، برای این‌كه تفاهم‌نامه شكل اجرایی بگیرد، نیاز به زمان داریم و در كلام آخر نیز باید به تولیدكنندگان و صنعتگران سفارش كنم كه با چنین تولیدات اندكی و بی‌كیفیتی نمی‌توان به بازارهای جهانی راه یافت و اگر بخواهیم با چنین شیوه برخوردهایی به بازارهای منطقهای و جهانی ورود پیدا كنیم، محصولات صادر شده‌مان به كشور بازخواهد گشت. بنابراین فرصت اندكی برای آماده كردن شرایط اقتصادی برای ورود به پساتحریم داریم. به نظر من اثرات برداشتن تحریم‌ها، دست‌كم در پنج یا شش ماه پس از امضای تفاهم‌نامه، در جامعه ما بروز خواهد كرد و باید درنظر داشته باشیم كه امضای تفاهم‌نامه به معنی رفع تحریم‌ها نیست.
البته بعد از آمد و رفت هیأت‌های تجاری، همه به مثبت شدن تراز تجاری و صادرات می‌اندیشند. این موضوع درحالی است كه این فرصت به آسانی به‌دست نخواهد آمد؛ چرا كه ما در این سال‌ها مدام با در‌های بسته‌‌ای مواجه بودیم كه كالاهای سرمایه‌‌ای بخش صنعت با واسطه به دست‌مان می‌رسید. اكنون برای ایجاد فضای مثبت اقتصادی باید به شاخص‌های تولید صادرات‌گرا بیاندیشیم. اكنون بخش تولید ما با ضعف‌های گوناگونی همچون سرمایه در گردش، عدم كیفیت و ... مواجه است. بنابراین این روزها تولیدكنندگان باید در این بازه زمانی دیدگاه‌شان را بر نحوه چگونگی تولید تغییر دهند و چاره‌‌ای حسابی برای تولیدات صادرات محور بیاندیشند، والا ما در این تالاب كنونی گیر خواهیم كرد.
این روزها تولیدكنندگان باید خود را برای كیفی‌سازی محصولات آماده كنند؛ چرا كه در دوران پسا برجام، ما شاهد ورود برخی محصولات وارداتی خواهیم بود و اگر نتوانیم نیاز مصرف‌كننده را ـ چه در سطح داخل و چه در سطح بین‌المللی ـ برآورده كنیم، قطعاً تولید صنعتگران به تعطیلی خواهد رسید. بنابراین بالا بردن كیفیت تولیدات در سطح بازارهای جهانی، یكی از اولویت‌های اصلی صنعتگران به‌شمار می‌رود و علاوه بر مانور دادن در بازارهای منطقهای، باید درصدد به‌دست آوردن دیگر بازارهای جهانی باشیم. در واقع، یكی از راه حل‌ها برای فروش بیشتر كالاهای تولید داخل در بازارهای بین‌المللی، وفق دادن تولیدات به سلیقه مشتری‌هاست؛ یعنی تولیدكنندگان ما باید در تنوع‌سازی و ایده‌پردازی‌های جدید حرف تازه‌‌ای برای گفتن داشته باشند تا به این واسطه خوشه‌های صادرات محور ما نیز افزایش چشمگیری را رقم زند.
تنوع‌سازی و ایده‌پردازی نیز به‌عنوان اصل دوم در بخش تولیدات صادرات محور از اهمیت بالقوه‌‌ای برخوردار است. البته ما زمانی به این مهم دست خواهیم یافت كه تولیدكنندگان دیگر دغدغه برای تأمین زیرساخت‌ها یا هزینه‌های سربار اضافی نداشته باشند. البته این سخنان بخشی از مشكلات در قالب تنوع‌سازی تولیدات صادراتی محسوب می‌شود. در واقع تولیدكنندگان ما این روزها باید با قالب‌های مختلفی از محصولات جهانی آشنا شوند تا بتوانند به این واسطه محصولات خود را در میان محصولات دیگر جهانی جای دهند.
در این بازه زمانی، موانعی همچون یكسان‌سازی نرخ ارز و به‌هنگام‌سازی تعرفه‌ها باید به‌عنوان دغدغه‌های اصلی صنعتگران مرتفع شود تا در آینده با باز شدن در‌های بازارهای جهانی، ارزآوری مطلوبی برای بخش تولید به همراه داشته باشیم. بنابراین این‌كه پرسیده می‌شود اوضاع اقتصادی در دوران پسا برجام به كجا منجر می‌شود، باید در جواب بگویم كه بنده نیز به‌عنوان فعال تجاری موافقم كه بعد از برداشتن تحریم‌ها، فرآیندهای اقتصادی روان‌تر خواهد شد، به این دلیل كه به هر حال، اقتصاد تغییر می‌كند و بازارهای خارجی به‌روی ما باز خواهد شد. اما این نگاه، نگاه خامی است كه به محض برداشتن تحریم‌ها، مشكلات اقتصادی‌مان حل شود. برای روشن شدن ذهن آن بخشی از جامعه كه چنین نگاهی نسبت به روند تغییرات اقتصادی پس از امضای تفاهم‌نامه دارند، باید اطلاع‌رسانی كرد. باید به مردم گفت كه بعد از امضای تفاهم‌نامه هم نباید انتظار داشت تا تغییر سریعی در اقتصاد ببینیم.
به‌طور حتم، برای این‌كه تفاهم‌نامه شكل اجرایی بگیرد، نیاز به زمان داریم و در كلام آخر نیز باید به تولیدكنندگان و صنعتگران سفارش كنم كه با چنین تولیدات اندكی و بی‌كیفیتی نمی‌توان به بازارهای جهانی راه یافت و اگر بخواهیم با چنین شیوه برخوردهایی به بازارهای منطقهای و جهانی ورود پیدا كنیم، محصولات صادر شده‌مان به كشور بازخواهد گشت. بنابراین فرصت اندكی برای آماده كردن شرایط اقتصادی برای ورود به پساتحریم داریم. به نظر من اثرات برداشتن تحریم‌ها، دست‌كم در پنج یا شش ماه پس از امضای تفاهم‌نامه، در جامعه ما بروز خواهد كرد و باید درنظر داشته باشیم كه امضای تفاهم‌نامه به معنی رفع تحریم‌ها نیست.
• عضو گیلانی هیأت رئیسه اتاق بازرگانی، صنایع و معادن و کشاورزی تهران
•• روزنامه تعادل، شماره 413، 27 آبان 1394
•• روزنامه تعادل، شماره 413، 27 آبان 1394