لایحه "شفافسازی منابع مالی و هزینههای انتخاباتی داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی" که اخیراً در هیأت دولت به تصویب رسیده است، طی هفته جاری با قید دو فوریت در دستور کار مجلس شورای اسلامی قرار میگیرد. متن کامل این لایحه دو فوریتی به شرح زیر است:
مقدمه توجیهی
یکی از مهمترین مسائل مربوط به انتخابات، چگونگی تأمین هزینههای انتخاباتی و منابع مالی داوطلبان و چگونگی هزینه آن و همچنین نظارت بر اینگونه مخارج است. این موضوع به نحو مؤثری با عدالت انتخاباتی، شایستهسالاری، رفع تبعیضات ناروا و زمینهسازی مشارکت همهجانبه مردم مرتبط است. به منظور شفاف شدن منابع مالی هزینههای انتخاباتی در دوره برگزاری انتخابات و ایجاد سازوکار لازم در قانونمند نمودن آن، لایحه زیر برای طی مراحل قانونی تقدیم میشود:
لایحه شفافسازی منابع مالی و هزینههای انتخاباتی داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی
ماده ۱- منابع نقدی و غیرنقدی مجاز برای هزینههای انتخاباتی داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و شوراهای اسلامی، منحصراً شامل موارد زیر است:
الف) دارایی شخصی داوطلب
ب) کمکهای مستقیم احزاب و تشکلهای سیاسی دارای مجوز معتبر
پ) کمکهای اشخاص حقیقی ایرانی
ت) منابع و امکانات عمومی که مطابق قانون، استفاده از آن برای تبلیغات انتخاباتی مجاز است.
تبصره- ارزش ریالی منابع غیرنقدی موضوع این ماده و اجاره بهای سایر امکانات، توسط نماینده مالی داوطلب انتخاباتی موضوع ماده (۴) این قانون تقویم و در سرجمع هزینهها لحاظ میشود.
ماده ۲- تأمین منابع از سایر محلها از جمله موارد زیر بهصورت مستقیم یا غیرمستقیم ممنوع است:
الف) هرگونه کمک بیگانگان، اعم از دولتها و اشخاص حقیقی و حقوقی.
ب) استفاده از منابع نامشروع، از جمله منابع ناشی از جرائم سازمان یافته، قاچاق و مواد مخدر و پولشویی.
پ) کمکهای دستگاههای دولتی، نهادهای عمومی غیردولتی، مؤسسات، سازمانها و شرکتهایی که به هر نحو و به هر مقدار از بودجه عمومی دولت و شهرداریها استفاده میکنند؛ بهجز موارد بند (ت) ماده (۱).
تبصره- کمکهای موضوع بند (پ) ماده (۱) صرفاً از محل منابع قانونی ممنوع نشده در این ماده و تنها در صورت اطلاع و اجازه داوطلب انتخاباتی مجاز است.
ماده ۳- هزینه انتخاباتی هر داوطلب صرفاً شامل موارد زیر است:
الف) هزینههای مربوط به دایر کردن محل ستاد انتخابات و اجاره بهای آن و هزینههای حمل و نقل مربوط.
ب) هزینههای برپایی تجمع عمومی مرتبط با اهداف انتخاباتی.
پ) هزینههای تبلیغات مجاز در رسانهها و سایر تبلیغات مجاز.
ت) هزینه و حقالزحمه عوامل اجرایی و کارشناسی در فعالیتهای انتخاباتی.
تبصره- سایر هزینهها و تعهدات، بهجز موارد موضوع این ماده، از جمله ارائه کمک و خدمات نقدی و غیرنقدی به افراد توسط داوطلب یا از طرف وی ممنوع است و فرمانداریها موظفاند در صورت مشاهده، برای رفع اثر به داوطلب تذکر دهند و در صورت عدم ترتیب اثر، ضمن اعلام به هیأتهای اجرایی، از انجام آن جلوگیری بهعمل آورند.
ماده ۴- هر داوطلب موظف است حسابی را بهعنوان تنها محل واریز، برداشت و نقل و انتقال وجوه و منابع نقدی هزینههای انتخاباتی، افتتاح نماید و هزمان با ثبت نام، شماره و مشخصات آن و گواهی بانک در اینخصوص و نیز نام و مشخصات یک نفر را بهعنوان نماینده مالی خود به مرجع ثبت نام ارائه دهد.
تبصره- بررسی حساب موضوع این ماده، توسط مسئولان رسیدگی کننده مجاز است و رسیدگی این حساب مشمول الزام به رعایت مقررات مربوط به محرمانه بودن اطلاعات شخصی نیست.
ماده ۵- داوطلبان شرکت در انتخابات موظفاند تمامی منابع و مصارف مرتبط با فعالیتهای انتخاباتی خود را در دفاتر یا سامانه مخصوص ثبت و منابع تأمین مالی این هزینهها را با رعایت مقررات این قانون به نحو شفاف و با رعایت روشهای استاندارد حسابداری ثبت نمایند، به گونهای که طریق هیأتهای اجرایی قابل حسابرسی و رسیدگی باشد.
تبصره- هیأتهای اجرایی انتخابات در صورت نیاز برای اجرای وظایف میتوانند گروه تخصصی تشکیل دهند.
ماده ۶- احزاب و تشکلهای سیاسی مجاز موظفاند کلیه هزینههای مرتبط با فعالیتهای انتخاباتی را که بهصورت مستقیم یا کمک به داوطلبان انجام میدهند، در دفاتر یا سامانه مخصوص با رعایت مقررات این قانون و روشهای حسابرسی ثبت نمایند تا در صورت درخواست کمیسیون موضوع ماده (۱۰۱) قانون فعالیت احزاب، جمعیتها و انجمنهای سیاسی و صنفی و انجمنهای اسلامی یا اقلیتهای دینی شناخته شده ـ مصوب ۱۳۶۰ ـ قابل رسیدگی باشد.
ماده ۷- آییننامه اجرایی این قانون توسط وزارت کشور تهیه و به تصویب هیأت وزیران میرسد.