كدخبر: ۸۲۳۸
تاريخ انتشار: ۰۹ آبان ۱۳۹۴ - ۱۱:۵۰
ارسال به دوستان
نسخه چاپيتوسعه پایدار، مستلزم مشاركت مردم محلی
مهدی قربانی
در شرایط امروز، توسعه پایدار روستایی نیازمند این است كه اقدامات و فعالیت‌ها به‌صورت یكپارچه صورت گیرند. در شرایطی كه از یك سو، سازمان‌ها و دستگاه‌های اجرایی مختلفی مانند استانداری‌ها، كمیته امداد امام خمینی و بنیاد بركت در زمینه محرومیت‌زدایی فعالیت دارند و از سوی دیگر، با كمبود و محدودیت منابع مالی مواجه‌ایم، باید كارگروهی را در سازمان مدیریت راه‌اندازی كرد كه طرح مدیریت مشاركتی و توسعه روستایی را به‌شكلی یكپارچه و با بهره‌گیری از ظرفیت‌های تمام دستگاه‌ها به اجرا درآوریم. این مساله از یك سو مانع از ایجاد موازی‌كاری در دستگاه‌های دولتی می‌شود و از سوی دیگر زمینه را برای مشاركت مردم در توسعه روستایی فراهم می‌كند. بنابراین برای تحقق و پیشبرد توسعه روستایی، دستگاه‌های دولتی نیازمند ایجاد یك ساختار منسجم و یكپارچه در سطح كلان ملی‌اند. در این صورت علاوه بر صرفه‌جویی در زمان، هزینه‌های ما معنادار و هدف‌دار خواهد شد تا زمانی كه انسجام سازمانی میان دستگاه‌ها دولتی وجود نداشته باشد و روابط بین‌بخشی ضعیف باشند، شرایطی را می‌بینیم كه در آن به عنوان مثال بنیاد مسكن بدون اطلاع از اولویت‌های توسعه روستایی اقدام به سنگ‌فرش كردن مناطق روستایی می‌كند در صورتی كه اولویت مردم در مناطق روستایی لایروبی قنات‌هاست. گذشته از موازی‌كاری‌هایی در میان دستگاه‌های دولتی وجود دارد، گاهی سیاست‌های این دستگاه‌ها با هم دچار تضاد نیز می‌شود كه این مساله در صورت وجود یك انسجام سازمانی تا حد زیادی مرتفع خواهد شد. در صورت وجود انسجام سازمانی در كنار انسجام اجتماعی كه از طریق شبكه‌هایی چون تعاونی‌ها شكل می‌گیرد، زمینه برای توسعه روستایی مهیا خواهد شد. ما برای دستیابی به توسعه پایدار در كشور، باید توجهی جدی و عمیق به مناطق روستایی و دورافتاده داشته باشیم. زیرا تحقق توسعه پایدار در سطح ملی زمانی محقق می‌شود كه حلقه‌های اصلی زنجیره ما در مناطق محلی به سطحی از زندگی مطلوب برسد. در حوزه منابع طبیعی عملا هیچ راه و گزینه‌یی جز مدیریت مشاركتی وجود ندارد. هر راهكار و گزینه‌یی غیر از این، نه تنها راهگشا نخواهد بود بلكه به كشور هزینه تحمیل خواهد كرد. ما 50سال با نگاه دولتی عمل كرده‌ایم اما كاری از پیش نبرده‌ایم. حالا باید به دنبال بهره‌گیری از ظرفیت‌های مردمی در سطح محلی باشیم. مردم باید به مشاركت در توسعه ترغیب و تشویق شوند و زمانی مردم خودجوش وارد عمل می‌شوند كه علاوه بر تامین منافع آنها و ملاحظات زیست‌محیطی را نیز در نظر بگیریم. این تنها راه برای نجات و حفاظت از منابع طبیعی و محیط‌زیست در كشور ماست. اما رویكرد ما در توسعه پایدار روستایی باید جامع‌نگر باشد یعنی به جای آنكه مساله توسعه روستایی را صرفا مساله منابع طبیعی بدانیم باید آن را پدیده‌یی اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی ببینیم.
روزنامه تعادل، شماره 397، 9 آبان 1394