كدخبر: ۸۱۵۹
تاريخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۳۹۴ - ۰۹:۴۳
ارسال به دوستان
نسخه چاپي
موسیقی فقط برای پولدارها نیست
گفتوگو با بردیا صدر نوری
بردیا صدر نوری ـ پیانیست ـ بنا دارد کنسرت بداههنوازی پیانوی ایرانی با عنوان "زندگی جاریست..." را جمعه دهم مهر همزمان با عید سعید غدیر در تالار وحدت به صحنه اجرا ببرد. این پیانیست با وجود تحصیل، تخصص و فعالیت اصلیاش در حوزههای مهندسی و مدیریتی، معتقد است برگزاری هر کنسرتی برایش یادآور این موضوع است که نباید وجه هنری وجودش که آن را نعمتی خدادادی میداند، فراموش شود و موسیقی را کمک حالش در تحمل دشواریها و فشارهای ناشی از کار اصلیاش میداند.
وی که از ١٠ سالگی فراگیری پیانو را آغاز کرد، اجرای سبک ایرانی با پیانو بهعنوان یک ساز غربی و مادر سازها را دارای جذابیت فراوان برای مخاطبان میداند. برگزاری این کنسرت، فعالیتهای هنری این پیانیست و دغدغهها و معضلات مبتلابه موسیقی بهانهای شد تا گفتوگویی با این موزیسین انجام دهیم.
• چگونه به پیانو علاقهمند شدید؟
علاقه به موسیقی در خانواده ما همواره وجود داشت. برای همین پدرم در سال ١٣٥٦ که حدود ٩ سال داشتم، پیانویی خرید و این پیانو بهعنوان عضو جدید به خانواده ما اضافه شد. طبیعی بود که ما بچههای خانواده به سمتش جذب شویم. بنابراین قرار گرفتن در محیطی که ساز پیانو در آن وجود داشت، باعث شد گرایشم به سمت این ساز زیادتر شود. فراگیری پیانو را از ١٠ سالگی در زادگاهم، شهر رشت، شروع کردم. در آن زمان با مشکل یافتن کسی که ساز را کوک کند و نیز یافتن معلمی خوب که بهصورت اصولی و کلاسیک آموزشم دهد، مواجه بودیم. بالاخره فراگیری پیانو به سبک کلاسیک را آغاز کردم و تا پنج سال ادامه دادم و بعد تحت فشار درس در سالهای آخر دبیرستان، کلاس موسیقیام تعطیل شد.
در سال 1365 در دانشگاه صنعتی امیرکبیر (پلیتکنیک تهران) در رشته مهندسی صنایع قبول شدم و بعد از مدتی از محضر استاد کیومرث پارسای بهره جستم. از همان زمان بیشتر تمرکزم روی موسیقی ایرانی و نواختن دستگاههای موسیقی ایرانی با پیانو بود. خرید پیانو برای دانشگاه امیرکبیر از سوی بخش هنری جهاد دانشگاهی، راهاندازی گروه موسیقی در دانشگاه در سالهای 1367 و 1368 و اجرای دهها برنامه هنری دانشجویی و شرکت در اولین دوره مسابقات موسیقی دانشجویان در دانشگاه شهید باهنر کرمان از بهترین خاطرات آن دوره است. در سال 1378 اولین کنسرت رسمی را با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با عنوان "یادمان استاد بنان" اجرا کردم. بعد از سال 1378 فعالیت خود را با همکاری گروههای هنری مختلفی ادامه دادم. گروه موسیقی "مهرآور" را تشکیل دادم و با گروههای موسیقی "خنیا" به سرپرستی هنرمند پرتلاش، سرکار خانم پری ملکی، گروه تنبور نوازان "سیمرغ" به سرپرستی آقای قرشی و گروه "مهر" به سرپرستی دوست خوب و هنرمندم ناصر ایزدی و ... همکاری داشتم. در سال ١٣٨١ مؤسسه فرهنگی ـ هنری راد نواندیش را تأسیس کردم. در آلبوم موسیقی "بهانه تو" با آهنگسازی ناصر ایزدی قطعهای را با پیانو همراه با آواز هنرمند گرانقدر، استاد مهدی فلاح اجرا کردم و همچنین آلبوم بداههنوازی پیانوی ایرانی با عنوان "زندگی جاریست..." را دو سال پیش به بازار موسیقی عرضه کردم که قرار است قطعاتی از آن در در کنسرت آتی اجرا شود.
• وضعیت نوازندگی پیانو در کشور ما چگونه است و شما چه سبکی را برای ارائه آثار خود انتخاب کردید؟
به جرأت میتوان مرتضی خان محجوبی، استاد جواد معروفی و پس از آن استاد انوشیروان روحانی را بهعنوان بزرگان صاحب سبک پیانوی ایرانی در دوران طلایی موسیقی ایران نام برد. البته از مکتب این استادان، نوازندگان بهنام دیگری بعدها به فعالیت پرداختند؛ مانند سرکار خانمها فخری ملکپور، اوفلیا پرتو، فریبا جواهری و آقایان اردشیر روحانی، مزدا انصاری، سامان احتشامی و ... که هریک با کمی تفاوت در سبک و پنجه، ادامه دهنده راه همان بزرگان هستند.
یادم هست روزی استاد همایون خرم ـ آهنگساز بزرگ و بااخلاق ـ گفت ما تعداد کسانی که موسیقی ایرانی را با پیانو میزنند زیاد داریم، ولی پیانیست ایرانی که حس موسیقی ایرانی را با تمام ظرایفش به شنونده منتقل کند و به اصطلاح پنجهاش، پنجه ایرانی باشد و در خونش موسیقی ایرانی جریان داشته باشد، کم داریم.
• به خاطرهای از استاد خرم اشاره کردید. بنا دارید جشنواره و جایزه استاد همایون خرم را برای دومین سال برگزار کنید. چه شد این مسئولیت را برعهده گرفتید؟
در مورد دومین دوره جشنواره و جایزه استاد همایون خرم (نوای خرم ٢) هم باید عرض کنم که این جشنواره در رده سنی کودک و نوجوان برگزار میشود و هدفش ارتقاء سطح بینش فرهنگی و در نهایت سرمایه فرهنگی جامعه مبتنی بر داشتههای فرهنگ غنی ایران زمین است.
جشنواره سال گذشته و استقبال فراوان فرزندان این مرز و بوم و خانوادهها از سبک موسیقی استاد خرم، ما را در ادامه راهی که انتخاب کردیم مصممتر کرد. جشنواره امسال هم که فراخوان آن از اول شهریور امسال از طریق سایت www.khorramfestival.com منتشر شده، طی سه شب در دی ماه سال جاری در تالارهای رودکی و وحدت اجرا خواهد شد.
• جزئیات کنسرت "زندگی جاریست..." چیست؟
در این برنامه مرکب نوازی در دستگاههای ماهور، اصفهان، همایون، چارگاه و دشتی خواهم داشت که با کوک کلاسیک اجرا میکنم. البته وقتی موسیقی ایرانی را با کوک کلاسیک اجرا میکنید، طبیعتاً محدودیتهایی خواهید داشت و همه دستگاهها یا گوشههای موسیقی ایرانی را نمیتوان اجرا کرد؛ اما به نظرم کوک کلاسیک برای مخاطبی که موسیقی ایرانی را با پیانو میشنود، ملموستر است. در ضمن بخشی از کارهای خودم و بخشی از ملودیهایی از بزرگان موسیقی که برای مردم خاطرهانگیز است و نسبت به آن حس نوستالژیک دارند، ترکیب این برنامه را تشکیل میدهد.
• شرایط برای فعالیت جوانان در عرصه موسیقی را چگونه میبینید؟
ببینید اولاً موسیقی در کشور ما گران است؛ یعنی فراگیری موسیقی گران است. شما الآن اگر بخواهید یک پیانوی آکوستیک تهیه کنید، حداقل باید ٢٠ میلیون تومان هزینه کنید. از طرف دیگر بین ٥٠ تا صد هزار تومان حداقل هزینه برای هر جلسه آموزش موسیقی است؛ مضاف بر اینها، رفت و آمد سخت با وضعیت ترافیک وجود دارد. بنابراین این موارد باعث میشود هر کسی نتواند به این سمت حرکت کند. از طرفی فراگیری این نیست که بهطور مستقیم ساز و آوازی را آموزش ببینید؛ قرار گرفتن در محیط و در معرض اجراهای هنری بزرگترین آموزش است، اما ما متأسفانه در این حوزه هم در محدودیت هستیم، چون تصویر ساز را پخش نمیکنیم و فقط اجرای زنده کنسرتها باقی میماند که آنها هم متأسفانه گران شدهاند. اولاً تمام نقاط کشور امکان آن را ندارند و هزینه بلیت سنگین است و همه علاقهمندان نمیتوانند در آن حاضر شوند. برای مثال برای یک خانواده چهار نفری نزدیک یک سوم حقوق کارمندی یا کارگری را شامل میشود که در نهایت باعث میشود با ریزش مخاطبان مواجه باشیم.
دولتها باید در فراهم آوردن زیرساختها و نیز ایجاد امکان استفاده از برنامههای هنری برای اقشار مختلف مردم با سطوح درآمدی مختلف نقش ایفا کنند. موسیقی فقط برای پولدارها نیست. اکثریت قریب به اتفاق بزرگان موسیقی در دنیا نیز از خانوادههای متمول نبودند. نمیتوان گفت هر کس پول دارد، از برنامههای هنری استفاده کند و هر کس ندارد، مشکل خودش است. حوزه فرهنگ را نمیتوان بر اساس منطق تجاری و اصل عرضه و تقاضا اداره کرد. قطعاً حمایت دولت لازم است.
• روزنامه شرق، شماره 2412، 11 مهر 1394