درحالی که کل نیاز بازار به برنج سالانه 600 تا 700 هزار تن است و واردات سالانه یک میلیون و 289 تنی این محصول به آفتی برای برنجکاران داخلی تبدیل شده است، بررسیها نشان میدهد که با هر هکتار تغییر کاربری در اراضی کشاورزی (شالیکاری)، چهار تن برنج از بین میرود.
به گزارش "لاهیگ" به نقل از "جهان صنعت"، بررسیها در منطقه گیلان نشان میدهد بسیاری از تغییر کاربریهای غیرمجاز، روابطی انجام میشود و به مراجع قانونی نمیرسد و حال باید دید در این ماراتن نفسگیر، متولیان حفاظت از زمینهای حاصلخیز گیلان زودتر به خط پایان میرسند یا زمینخواران؟
مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان در این ارتباط اظهار کرد: اگرچه کمیسیونی متشکل از مسئولان سازمان جهاد کشاورزی، حفاظت محیط زیست، راه و شهرسازی، بنیاد مسکن و دادگستری متولی بررسی تغییر کاربریهای زمینهای کشاورزی هستند و در این کمیسیون هم سختگیری میشود، اما این واقعیت را باید قبول کرد که در برخی از مواقع، موضوع تغییر کاربریهای غیرمجاز به کمیسیون نمیرسد و پنهانی انجام میشود.
محمدرضا برجی اضافه کرد: بهشدت برای جلوگیری از تغییر کاربریها خلاء قانونی داریم.
وی با بیان اینکه باید از هرگونه سهلانگاری در موضوع تغییر کاربری پرهیز شود، خاطرنشان کرد: گاهی دیده میشود که تأسیساتی در اراضی کشاورزی ساخته میشود و چون ساخت آن تمام شده، بهجای تخریب اقدام به صدور مجوز میشود که خسارتی غیرقابل جبران برای استان و کشور است.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی گیلان نیز در حاشیه بازدید از شالیزارهای شهرستانهای صومعهسرا و فومن گفت: جلوگیری از تغییر کاربری شالیزارها از مواردی بود که با شالیکاران صحبت شد. این شهرستانها از جاذبههای زیادی برای خوشنشینها برخوردار است. امیدواریم شالیکاران استان در برابر وسوسههای خوشنشینها مقاومت کنند و مانند رزمندگان دفاع مقدس که اجازه ندادند یک وجب از خاک کشور از کف برود، از وجب به وجب شالیزارهای گیلان محافظت کنند.
علیرضا شعباننژاد با بیان اینکه تغییر کاربری هر هکتار شالیزار بهطور متوسط نابودی حدود چهار تن برنج استان را بهدنبال دارد، تصریح کرد: گیلان حاصلخیزترین خاک کشاورزی را دارد و از 430 هزار هکتار زمین زراعی و باغی در گیلان سالانه حدود دو میلیون و 500 هزار تن محصول کشاورزی تولید میشود.
وی تصریح کرد: در گذشته فروش نرفتن محصولات کشاورزی و پایین بودن قیمت تولید، از جمله دلایل فروش و تغییر کاربری زمینهای کشاورزی اعلام میشد، اما این روزها قیمت برنج بومی منطقی شده و تمایل کشاورزان برای فروش شالیزارها رو به کاهش است.
نیاز بازار ۶۰۰ هزار تن در سال است
دبیر انجمن برنج ایران نیز با بیان اینکه امکان عدم واردات برنج در فصل برداشت آن تقریباً ممکن نیست، گفت: کل نیاز به واردات برنج ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تن در سال است و علت اقبال مردم به برنج خارجی بهخاطر ارزانی و یکدست بودن است.
جمیل علیزاده شایق در مورد واردات برنج به کشور اظهار کرد: با توجه به میانگین تولید برنج در چند سال اخیر، میزان نیاز به واردات و کسری این محصول در کشور فقط 600 تا 700 هزار تن در سال است و به بیشتر از این مقدار نیاز نداریم.
وی با بیان اینکه نیاز کشور به واردات برنج اجتنابناپذیر است، افزود: تنظیم واردات مهمتر از مقدار واردات برنج است، بهطوری که باید واردات را در فصل برداشت کنترل کرد که البته کنترل آن به معنای وارد نکردن برنج به کشور در فصل برداشت نیست؛ چرا که تقریباً چنین اتفاقی غیرممکن است.
دبیر انجمن برنج ایران تصریح کرد: برخی مواقع قراردادی برای واردات برنج بین دو کشور نوشته میشود که ممکن است زمان ورود آن به بنادر کشور درست مطابق با فصل برداشت برنج باشد که در این مواقع برای جلوگیری از عواقب آن نباید موضوع را رسانهای کرد و فقط باید دولت در جریان واردات و مقدار آن باشد.
3 شیوه کنترل واردات برنج در فصل برداشت
علیزاده شایق با بیان این موضوع که سال گذشته میزان واردات برنج طی ماههای مختلف بهطور دائم اعلام میشد و این اتفاق به لحاظ روانی بر تولیدکننده داخلی اثر منفی داشت، گفت: اول اینکه، میزان واردات کاملاً کنترل شود تا مقدار آن بر اساس نیاز باشد و واردات موجب رقابت ناسالم با تولیدکننده داخلی نشود.
وی افزود: دوم، واردات برنج در فصل برداشت نباید رسانهای شود و سوم، کنترل بر ارقام برنج انجام شود و برنجهایی وارد کشور شود که امکان رقابت با برنج داخلی و ایرانی را نداشته باشند.
دبیر انجمن برنج ایران تصریح کرد: برنج تولید داخل بهدلیل کیفیت بالا، مقدار تولید زیادی ندارد، چون معمولًا برنجهای کیفی عملکرد پایینی دارند و هزینه تولید آن گران است.
وی با بیان اینکه دولتها باید تلاش کنند که هزینه تولید برنج ایرانی کاهش یابد و قابل رقابت با برنج وارداتی باشد، افزود: در کنار کاهش قیمت، دولتها باید مانند سایر کشورهای تولیدکننده (ژاپن و کره) از تولید برنج حمایت کنند، به گونهای که کشوری مانند ژاپن وقتی اقدام به واردات برنج میکند، آنقدر به تولیدکننده داخلی برنج یارانه میدهد که هزینه تولید آن کاهش یابد و امکان رقابت با برنج ارزان قیمت وارداتی داشته باشد.
رابطه برنج خارجی با درآمد اقشار
دبیر انجمن برنج ایران تصریح کرد: مصرفکنندگان برنج ـ حتی ساکنان شمال کشور ـ بر اساس مقدار درآمد اقدام به خرید برنج میکنند و وقتی بودجه کافی برای خرید ندارند، قطعاً اقدام به خرید برنج ارزانتر، یعنی همان برنجهای وارداتی میکنند.
علیزاده شایق با بیان اینکه دولت برای حمایت از تولیدکننده داخلی در کارهایی مثل توزیع سبد کالا به مردم میتواند از برنج ایرانی استفاده کند، گفت: در سری قبل که سبد کالا بین قشر زیادی از مردم توزیع شد، امکان تهیه برنج ایرانی برای آن تعداد فراهم نبود، ولی از این به بعد که قرار است سبد کالا در بین عدهای نیازمند توزیع شود، میتواند از برنج ایرانی استفاده کند.
وی با اشاره به میزان واردات در سه ماهه اول امسال اظهار کرد: مقدار واردات در این مدت معادل 300 هزار تن برنج بوده و مقدار آن نسبت به مدت مشابه سال قبل 43 درصد کمتر بوده است.
دبیر انجمن برنج ایران در پاسخ به سئوالی مبنی بر اینکه کشور به چه مقدار برنج وارداتی دیگر نیاز است، گفت: بر اساس تولید و نیاز حداکثر به مقدار 400 هزار تن برنج نیاز است.
علیزاده شایق اظهار امیدواری کرد: امسال بیش از مقدار مورد نیاز برنج وارد نشود. امسال تابستان بسیار گرمی را پشت سر گذاشتهایم و نباید با واردات بیش از حد نیاز در حق شالیکاران زحمتکشی که در هوای بسیار گرم امسال تا بالای زانو در گل و لای شالیزارها کار کردند، جفا کنیم.
وی افزود: تا به حال وزارت صنعت، معدن و تجارت متولی تنظیم بازار محصولات کشاورزی بود، ولی از امسال وظیفه تنظیم بازار برعهده وزارت جهاد کشاورزی گذاشته شده است و باید بسیار با ظرافت وظیفه تنظیم بازار را برعهده بگیرد که کشاورزان را از خودش آزرده نکند.