كدخبر: ۶۶۸۰
تاريخ انتشار: ۳۰ آبان ۱۳۹۲ - ۱۰:۱۷
ارسال به دوستان
نسخه چاپيتجلیل باشکوه از خدمات علمی و فرهنگی پروفسور فضل‌الله رضا
استاد پرویز جبه‌دار مارالانی گفت: پروفسور رضا ـ اندیشمند و دانشمند برجسته ایرانی ـ بیش از 65 سال از عمر پربرکت خود را صرف تدریس و تحقیقات علمی کرده که در پیشبرد علوم در جهان مؤثر بوده است.
دانشکده فنی دانشگاه تهران شب گذشته شاهد حضور جمع کم‌نظیری از اساتید، دانشجویان و دانش‌آموختگان دوره‌های مختلف این دانشکده بود که به منظور نکوداشت مقام علمی و فرهنگی پروفسور فضل‌الله رضا ـ دانش‌آموخته پرافتخار دوره اول دانشکده و چهره نام‌آور جهانی ایران در حوزه مهندسی برق ـ گرد هم آمده بودند.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، به‌رغم بارش شدید باران و سرمای نسبی هوا، سالن شهید چمران دانشکده فنی دانشگاه تهران از ساعتی قبل از شروع مراسم مملو از جمعیت مشتاق دانشجویان و دانشگاهیان بود که به‌رغم تداوم برنامه تا ساعتی بیش از زمان اعلام شده با شور و شوقی زائدالوصف، شنونده خاطرات و صحبت‌های شیرین شاگردان و همکاران پروفسور رضا و سخنان و توصیه‌های متواضعانه این استاد فرهیخته بودند.
در جمع پرشمار اساتید، مسئولان و چهره‌های علمی و فرهنگی حاضر در مراسم، دکتر رضا فرجی دانا (وزیر علوم، تحقیقات و فنآوری)، دکتر محمدرضا عارف (رئیس شاخه مهندسی فرهنگستان علوم و معاون اول اسبق رئیس جمهور)، دکتر رضا روستا آزاد (رئیس دانشگاه صنعتی شریف)، دکتر فرهاد رهبر (رئیس دانشگاه تهران)، دکتر سعید سهراب‌پور (رئیس سابق دانشگاه صنعتی شریف)، دکتر کمال خرازی (وزیر اسبق امور خارجه)، دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی، دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن، حجت‌الاسلام سید محمود دعایی (مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات)، حجت‌الاسلام محمدجواد حجتی کرمانی، دکتر رضا امراللهی (رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی ایران)، دکتر حبیب‌الله بی‌طرف (وزیر اسبق نیرو)، دکتر علی‌اکبر معین‌فر (وزیر اسبق نفت)، دکتر محمد رحیمیان (رئیس اسبق دانشگاه تهران) و تنی چند از چهره‌های ماندگار علمی کشور در رشته‌های مختلف، از جمله دکتر پرویز جبه‌دار مارالانی و دکتر منصور نیکخواه بهرامی از اساتید برجسته دانشکده فنی به چشم می‌خوردند.
رئیس پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران طی سخنانی در این مراسم با اشاره به برنامه دانشکده در تجلیل از چهره‌های برجسته علمی که با تقدیر از مقام علمی استاد پرویز جبه‌دار مارالانی آغاز شده است، اظهار کرد: پروفسور فضل‌الله رضا که متولد سال 1293 و در آستانه یکصد سالگی هستند، سال 1313 همزمان با تأسیس دانشگاه تهران وارد دانشکده فنی و در سال 1317 همراه با 15 نفر دیگر از دانشکده فارغ‌التحصیل شد.
دکتر محمود کمره‌ای در ادامه به نقل گفتارهایی از پروفسور رضا پرداخت که در آن بر ضرورت قرار گرفتن در صف اول علم و فنآوری جهان به‌عنوان لازمه وارستگی و آراستگی فردی و ملی ایرانیان و لزوم خردگرایی و پرهیز از احساسات خام و بهره‌گیری از فنآوری‌های روز در کنار پاسداشت سنت‌های ملی و توجه به فرهنگ به‌عنوان زیربنای استقلال کشورها در جهان امروز تأکید شده است.
پروفسور رضا نقش چشمگیری در مدرن شدن برنامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌ها داشت
سخنران بعدی این مراسم که به همت کانون مهندسین فارغ‌التحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران برگزار شد، استاد پرویز جبه‌دار مارالانی ـ چهره ماندگار مهندسی برق و رئیس شورای عالی کانون ـ بود که در سخنانی به مرور فرازهایی از زندگی و خدمات علمی و فرهنگی پروفسور رضا پرداخت.
وی گفت: خانواده بزرگ دانشکده فنی 80 سال است که جوانان متعهدی را برای کشور تربیت می‌کند که بسیاری پس از پایان تحصیل در کشور مانده و در جهت توسعه و عمران کشور گام برداشته‌اند و گروهی هم که از کشور رفته‌اند، همیشه در فکر ایران بوده‌اند و با مشارکت در توسعه فنآوری‌های روز، مایه افتخار و اعتبار کشور بوده‌اند. پروفسور رضا از چهره‌های برجسته این گروه هستند که همواره دلبستگی عمیقی به ایران داشته‌اند که در سفرهای مکررشان به ایران مشهود است.
جبه‌دار مارالانی اضافه کرد: پروفسور رضا ـ اندیشمند و دانشمند برجسته ایرانی ـ بیش از 65 سال از عمر پربرکت خود را صرف تدریس و تحقیقات علمی کرده که در پیشبرد علوم در جهان مؤثر بوده است.
وی با اشاره به تحصیلات کارشناسی ارشد و دکتری استاد در رشته مهندسی برق که به‌ترتیب در سال‌های 1324 و 1328 در دانشگاه‌های کلمبیا و پلی‌تکنیک نیویورک بوده اظهار کرد: پروفسور رضا در دوران تحصیلات خود در آمریکا با دانشمندان بزرگی چون وبر، فاستر، والش و وینر همکاری داشته و رساله دکتری خود را زیرنظر پروفسور فاستر و پروفسور وینر به حل یکی از مسائل بنیادی مخابرات اختصاص داده بود.
چهره ماندگار مهندسی برق با تأیید و توصیه‌نامه این دو استاد برجسته برای تدریس و تحقیق به دانشگاه MIT رفت و پس از پنج سال فعالیت در این دانشگاه از سال 1334 در دانشکده مهندسی برق دانشگاه سیراکیوس به تدریس پرداخت که این همکاری تا سال 1347 ادامه داشت. وی طی سال‌های 1346 تا 28 رئیس دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف بود که در این مدت 150 استاد و دانشمند به دعوت ایشان برای تدریس در دانشگاه از خارج به ایران آمدند که نقش مؤثری در مدرن شدن برنامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌ها داشت.
جبه‌دار مارالانی خاطرنشان کرد: پروفسور رضا در فاصله سال‌های 1348 تا 1353 سفیر ایران در یونسکو و همزمان استاد دانشگاه پاریس 7 در سوربون بود و در فاصله سال‌های 1353 تا 1357 که سفیر ایران در کانادا بود، به‌عنوان استاد دانشگاه‌های مک گیل و کانکوردیا به تدریس و تحقیق اشتغال داشت و استاد افتخاری این دانشگاه‌هاست.
وی افزود: پروفسور رضا چهار کتاب به زبان انگلیسی دارد که سه کتاب از کتاب‌های مرجع در دانشگاه‌های دنیا هستند و 12 کتاب به زبان فارسی دارند و علاوه بر آن، نوشتن فصل‌هایی از چند کتاب، از جمله قسمت‌هایی از دانشنامه آمریکانا و دانشنامه علوم و فنآوری فیزیک را برعهده داشته‌اند.
رئیس شورای عالی کانون مهندسین فارغ‌التحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: پروفسور رضا که از پایه‌گذاران نظریه اطلاعات در جهان هستند، بیش از 100 مقاله علمی و 100 مقاله فارسی در زمینه فرهنگ و ادبیات فارسی دارند و در دوران جوانی هم سه کتاب رادیو به زبان ساده (1319)، دوره هندسه علمی و عملی (1320) و راز آفرینش (1321) را تدوین کردهاند.
فعالیت‌های علمی و فرهنگی، پروفسور رضا از انجام مسئولیت‌های اجرایی غافل نکرده است
دکتر محمدرضا عارف ـ دانش‌آموخته و استاد مهندسی برق دانشگاه تهران ـ هم در سخنانی با تقدیر از برگزارکنندگان مراسم نکوداشت پروفسور رضا، اظهار کرد: افتخار می‌کنم از دانشکده‌ای فارغ‌التحصیل شده‌ام که 37 سال قبل، پروفسور رضا از آن فارغ‌التحصیل شده بود و در همان رشته و تخصصی تحصیل کرده‌ام که استاد تحصیل کرده بود و ریاست دانشگاهی را برعهده داشتم (دانشگاه تهران) که 25 سال قبل پروفسور رضا عهده‌دار ریاست آن بود.
وی افزود: در پاییز سال 1355 زمانی که در دانشکده استنفورد تحصیل می‌کردم، منشی دانشکده به من مراجعه کرد و گفت استادی ایرانی از کانادا به دانشگاه آمده و مایل است دانشجویان ایرانی را ببیند. در آن موقع شاید تنها 10 دانشجوی ایرانی در دانشگاه بودیم و در واقع اولین گروهی بودیم که به توصیه اساتید به‌جای MIT به استنفورد رفته بودیم. زمانی که وارد کتابخانه شدم، پروفسور رضا از من درباره زمینه تحصیلی‌ام سئوال کردند که پاسخ دادم پردازش سیگنال‌های تصادفی و احتمالاً نظریه اطلاعات را برای ادامه کار انتخاب می‌کنم. پروفسور رضا من را به کار در زمینه نظریه اطلاعات توصیه کردند که من هم دانشجوی حرف شنوایی بودم!
معاون اول اسبق رئیس جمهور در ادامه با اشاره به نظریه شانون به‌عنوان انقلابی در علم و پردازش اطلاعات اظهار کرد: پرفسور رضا در سال 1340 کتابی در این زمینه نوشتند که مرجع دانشگاهی بود و این‌که امروز محققان ما در زمینه نظریه اطلاعات حرفی برای گفتن دارند، مرهون وجود استادی چون پروفسور رضاست که خدمات ارزنده‌ای در زمینه نظریه شانون انجام داده‌اند.
عارف جامعیت شخصیتی را از ویژگی‌های بارز دانشمندان بزرگ ایرانی، نظیر پروفسور رضا عنوان کرد و گفت: استاد در کنار فعالیت‌های برجسته علمی، در زمینه فرهنگ و ادب فارسی نیز کارهای برجسته‌ای داشته‌اند و علاوه بر آن از مدیریت‌های اجرایی و علمی هم غافل نشده‌اند که ریاست دو دانشگاه تهران و شریف و نمایندگی ایران در یونسکو و همکاری نزدیک با انجمن‌های علمی و نهادهای مردم‌نهاد از نمودهای آن است.
قناعت و پاکدستی پروفسور رضا، مثال‌زدنی است
کمال خرازی ـ وزیر اسبق امور خارجه و استاد حوزه علوم شناختی و تربیتی دانشگاه تهران ـ دیگر سخنران این مراسم بود که با اشاره به تجربه همکاری خود با پروفسور رضا در دوران تصدی مسئولیت نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، گفت: در زمان اقامت در آمریکا تلاش داشتم زمینه حضور استادان ایرانی مقیم آمریکا را در کشور فراهم کنم که در همین ارتباط، آکادمی علوم ایرانیان را تشکیل داده بودیم که زمینه رفت و آمد بسیاری از اساتید را به ایران فراهم کرد.
وی افزود: در این راستا، شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی را با همکاری صادق خرازی که در حال حاضر برای درمان در خارج کشور است، تشکیل دادیم که پروفسور رضا با کمال خضوع و افتادگی در این شورا برای آشنا کردن ایرانیان مقیم آمریکا، خصوصاً نسل دومی‌ها با فرهنگ و ادبیات ایرانی و همچنین انتشار نشریات در این حوزه تلاش می‌کردند.
خرازی گفت: پروفسور رضا، شخصیتی واقعاً رضامند و قانع و فارغ از هرگونه وابستگی است که حتی زمانی که مسئولیت اجرایی داشتند، هیچ‌گونه وابستگی به این سمت‌ها نداشتند و قناعت و پاکدستی ایشان که نشانه یک فرهنگی واقعی است، مثال‌زدنی و الگویی برای همه ماست.
دین استاد رضا بر گردن آموزش عالی
دکتر سعید سهراب‌پور ـ دانش‌آموخته الکترومکانیک دانشکده فنی دانشگاه تهران در سال 1344 و رئیس سابق دانشگاه صنعتی شریف ـ نیز طی سخنانی در این مراسم با اشاره به این‌که پروفسور رضا تنها دانش‌آموخته دوره اول دانشکده فنی در قید حیات است، برای وی طول عمر آرزو کرد و اظهار کرد: احترام به بزرگترها و پیشکسوتان از اصول فرهنگ ماست.
وی افزود: یادم هست زمانی که رئیس دانشگاه صنعتی شریف بودم، در چهلمین سالگرد تأسیس دانشگاه از تمام رؤسای سابق، از جمله پروفسور رضا که از پایه‌گذاران دانشگاه هستند، برای حضور در مراسم سالگرد دعوت کردم که ایشان نیز این دعوت را پذیرفتند.
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: دو سال دیگر مراسم پنجاهمین سال تأسیس دانشگاه صنعتی شریف و سال آینده مراسم هشتاد سالگی دانشکده فنی است که امیدواریم در این مراسم نیز امکان ملاقات دوباره با استاد را داشته باشیم.
سهراب‌پور در ادامه با اشاره به شرایط نظام آموزش عالی در دوران تحصیل خود گفت: یادم هست زمانی که در رشته الکترومکانیک تحصیل می‌کردم، باید دروس رشته‌های دیگر مثل طرق و راهسازی را می‌خواندیم و اگر در یک درس رد می‌شدیم، یک سال تمام عقب می‌ماندیم که پروفسور رضا در دوران ریاست دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف با ایجاد تحول و مدرن کردن آموزش عالی کشور، این قبیل مشکلات را برطرف کردند.
رئیس سابق دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به جایگاه والای شعر و ادبیات در فرهنگ ایرانی اظهار داشت: علاقه به فرهنگ و ادب فارسی از ویژگی‌های پروفسور رضاست و از این جهت بسیار به ایشان مدیونیم.
ماجرای جالب لوح‌های تاریخی تأسیس دانشگاه تهران
در ادامه این مراسم، سهیل محمودی که اجرای برنامه را برعهده داشت، از استاد محمد ابراهیم باستانی پاریزی برای سخنرانی دعوت کرد.
محمودی از این استاد نام‌‌آشنای ادبیات و تاریخ ایران به‌عنوان یکی از افتخارات دانشگاه تهران یاد کرد که هنوز هم دانشکده ادبیات هر دوشنبه با صدای گام‌های استاد همراه می‌شود.
دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی با ابراز خرسندی و افتخار از حضور در مجلس نکوداشت پروفسور رضا اظهار کرد: سال 1313 با این‌که دو 13 را در کنار هم دارد، ولی به‌واسطه دو اتفاق مهم، سالی مبارک در تاریخ ایران است: یکی تقدیر از فردوسی طوسی به مناسبت هزاره او و دیگری تأسیس دانشگاه تهران که تضمین‌کننده آینده ایران بود.
وی در ادامه به بیان ماجرای جالب لوح‌های تاریخی تأسیس دانشگاه تهران پرداخت و گفت: دانشگاه تهران در پانزدهم بهمن 1313 با کارگذاشتن یک لوح تاریخی در پایه‌های دانشگاه تهران رسماً تأسیس شد. این لوح ابتدا از طلا بود، ولی شاه با ابراز این نگرانی که ممکن است برخی برای به‌دست آوردن این لوح طلا، ساختمان را تخریب کنند، دستور داد لوح دیگری مشابه آن از جنس فلز غیرقیمتی جایگزین این لوح شود و لوح طلا به موزه جواهرات منتقل شد.
باستانی پاریزی در ادامه با اشاره به این‌که به امضاء حکم تبدیل دانشیاری به استادی توسط پروفسور رضا افتخار می‌کند، اظهار کرد: 100 سال برای انسانی مثل پروفسور رضا بسیار کم است و این، انسان را به یاد شعر ملک الشعرای بهار در رسای قمرالملوک وزیری می‌اندازد که گفت: "صد قرن هزار ساله باید تا یک قمر الملوک زاید."
داستان دستان نیکوکار پروفسور رضا
حجت‌الاسلام سید محمود دعایی ـ مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات و چهره همیشه حاضر مراسم نکوداشت بزرگان علم و فرهنگ ایران ـ دیگر سخنران این مراسم بود.
وی که به‌واسطه انتشار شماری از آثار استاد فضل‌الله رضا با وی آشنایی و ارتباط دیرینه‌ای دارد، پیش از رفتن به جایگاه سخنرانی، متواضعانه بر دستان پروفسور رضا بوسه زد.
دعایی در سخنان خود با اشاره به فروتنی و بزرگواری که در جریان انتشار آثار استاد فضل‌الله رضا از ایشان دیده است، اظهار کرد: پروفسور رضا عواید مادی تمامی آن‌چه در اختیار داشته، دارند و خواهند داشت را به امور خیریه اختصاص دادند، به‌طوری که از ما خواستند حق‌التألیف آثار ایشان را به مدرسه‌ای که برای دختران کم‌بضاعت در مشهد راه‌اندازی کردهاند و مؤسسه خیریه‌ای که برای بزرگسالان در زادگاه‌شان تأسیس کردند، واگذار کنیم.
مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات خاطرنشان کرد: پروفسور رضا علی‌رغم بیش از نیم قرن افتخار‌آفرینی علمی در آمریکا، درخواست آن کشور برای گرفتن پاسپورت آمریکایی را نپذیرفتند و تا امروز به‌عنوان یک ایرانی سفر کردهاند. این‌که دانشمندی در این سطح علمی جهانی، درخواست آمریکا برای دریافت پاسپورت را نپذیرفته، مایه افتخار ماست.
دعایی در عین حال از پروفسور رضا اجازه خواست در این مراسم از یکی دیگر از مفاخر علمی کشور در حوزه فلسفه و علوم انسانی هم یاد کند که سال‌ها پیش به دلایلی از ایران رفته، ولی هنوز همه توجه‌اش به میهن ماست.
وی گفت: این چهره برجسته علمی برای جراحی قلب‌اش نیازمند 100 تا 200 هزار دلار بود. در همان زمان، ترکیه از او دعوت کرد به‌عنوان برجسته‌ترین فیلسوف معاصر، مرکز و کتابخانه‌ای به نام وی در قونیه تأسیس کند تا استاد میراث معنوی و کتاب‌های ارزشمند خود را به این کتابخانه اهداء کند و در مقابل چک سفیدی برای وی ارسال شود.
مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات خاطرنشان کرد: ترک‌ها حتی پیشنهاد داده بودند مقبره‌ای برای استاد در محل آن مرکز تأسیس کنند که وی پاسخ داده بود من آن‌چه دارم برای وطنم است و اگر روزی بمیرم، آرزویم این است که در وطنم دفن شوم. وی در پاسخ به دعوت آن‌ها به قونیه رفت. مجری برنامه از وی به‌عنوان استادی از آمریکا یاد کرد، ولی او در ابتدای سخنرانی، خود را ایرانی معرفی کرد. علی‌رغم این مسأله و با وجود عواطف شهید مطهری و رأفت مقام معظم رهبری و قوه قضائیه نسبت به ایشان، هنوز بسیاری با ناسپاسی در برخی روزنامه‌ها نسبت به ایشان بی‌حرمتی می‌کنند و این فرد کسی نیست جز پروفسور سید حسین نصر. وی که بسیاری از مراکز فلسفی جهان ایشان را از اعضای خود می‌دانند، تمام آثار و کتابخانه‌اش را برای انجمن حکمت و فلسفه در ایران اهداء کرده است.
دعایی تصریح کرد: وقتی امثال پروفسور رضا را می‌بینم، از این‌همه فروتنی و عشق به ایران از کسانی که در این حد از علم و فرهنگ هستند، در برابر آن‌ها احساس کوچکی می‌کنم و افتخار می‌کنم که به دست چنین انسان بزرگی بوسه بزنم.
اعطای جایزه پروفسور رضا از سال آینده
در ادامه این مراسم، مهندس مهنا ـ از برگزارکنندگان نکوداشت پروفسور رضا ـ در سخنانی از راه‌اندازی تارنمای اینترنتی استاد فضل‌الله رضا، شامل زندگینامه، آثار، تصاویر و سایر اطلاعات مربوط به این چهره کشور از سوی کانون مهندسین فارغ‌التحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران خبر داد و گفت: این سایت به نشانی www.fazlollahreza.com قابل دسترسی است و انشاء‌الله از طریق سایت رسمی دانشگاه تهران نیز قابل دسترسی خواهد بود.
وی خاطر نشان کرد: بنیاد حامیان دانشکده فنی دانشگاه تهران در آستانه هشتاد سالگی دانشکده افتخار دارد جایزه‌ای را در زمینه مهندسی به نام استاد فضل‌الله رضا پایه‌گذاری کند که این جایزه از سال آینده طبق آیین‌نامه‌ای که با نظر استاد تدوین می‌شود، اعطاء خواهد شد.
مهنا در ادامه به اعطای جایزه‌ای از سوی جامعه پزشکی به نام پروفسور رضا از پنج سال پیش اشاره کرد که با توجه به دور بودن زمینه کاری پروفسور رضا (رشته مهندسی برق) با پزشکی مایه تعجب است.
وی در ادامه از دکتر بروجردی ـ از مسئولان جایزه پزشکی پروفسور رضا ـ دعوت کرد که توضیحاتی در این زمینه ارائه کنند.
پایان دادن به امپراتوری‌های صوری در پزشکی
دکتر بروجردی در سخنان خود با تقدیر از جایگاه علمی و فرهنگی برجسته پروفسور رضا، آزادگی دانشی و مردمی دانشی استاد را مورد توجه قرار داد و گفت: پروفسور رضا در دوران تصدی ریاست دانشگاه تهران با لغو برخی قوانین فرصت‌سوز که مانع از خدمت دانش‌آموختگان دانشگاه‌های خارج از کشور در دانشگاه‌های ایران می‌شد، به امپراتوری‌های علمی صوری در حوزه پزشکی کشور پایان داد. استاد قریب به 100 نفر از کسانی که به‌خاطر وضع سیاسی، ریاست دانشکده‌ها و بیمارستان‌ها را برعهده داشته و بیمارستان را ملک طلق خویش می‌پنداشتند، برکنار و اساتید برجسته پزشکی را جایگزین آن‌ها کرد.
وی تصریح کرد: اگر امروز چراغی در پزشکی کشور روشن است، به‌واسطه چراغ‌افروزی امثال پروفسور رضاست. به همین دلیل، جایزه‌ای در حوزه گوش، گلو و جراحی پلاستیک در حاشیه کنگره خاورمیانه‌ای راینولوژی و جراحی پلاستیک به نام پروفسور رضا به پزشکان برگزیده ایرانی و خارجی اعطاء می‌شود. استاد فضل‌الله رضا خود عصاره فضل‌ها و در یک کلام چشم ماست.
در ادامه این مراسم، دکتر محمدحسین علیمی ـ از اساتید دانشکده هنر که اثری حجمی (شمسه) را جهت تقدیم به استاد با کمک دو هنرمند دیگر تهیه کرده است ـ به بیان توضیحاتی درباره این اثر پرداخت.
پایان‌بخش این مراسم نیز اعطای لوح یادبود دانشکده فنی، یک اثر حجمی و یک اثر تذهیب نفیس به انتخاب استاد آیدین آغداشلو به پروفسور رضا با حضور تنی چند از چهره‌های علمی و فرهنگی حاضر در مراسم و سخنرانی استاد فضل‌الله رضا بود.
پروفسور رضا که از برگزاری این مراسم باشکوه و قدرشناسی و استقبال چشمگیر اساتید و دانشجویان به وجد آمده بود، با ابراز خرسندی و تقدیر از برگزارکنندگان مراسم اظهار کرد: با فروتنی، درود فراوان دارم به چهار میلیون جوان ایرانی که در دانشگاه‌ها و حوزه‌ها و مؤسسات آموزش معرفت آینده بهتری را برای این سرزمین باستانی برنامه‌ریزی می‌کنند تا وضع 75 میلیون ایرانی محروم هر روز بهتر شود.
وی گفت: برای من گواراتر است اگر این بزرگواری شما را به‌عنوان نماینده‌ای از همکاران خود بپذیرم و این جسارت را نداشته و ندارم که در برابر چنین جمع دانش سخن بگویم.
پروفسور رضا در ادامه به بیان شرایط دوران تحصیل خود در بدو تشکیل دانشگاه تهران پرداخت و گفت: من در سال 1313 بعد از قبولی در کنکور وارد دانشکده فنی شدم. ما آزمایشگاه و کتابخانه نداشتیم و معلمانی هم که داشتیم، مثل معلمان امروز دانشگاه چندان مجرب نبودند. جوان‌هایی بودند چند سال بزرگ‌تر از ما که در دوره رضا شاه به خارج اعزام شده و آموزش‌هایی دیده بودند. ما بچه‌هایی که به دانشگاه آمدیم، با شکیبایی با آن شرایط و مشکلات ساختیم. بسیاری از پیشرفت‌های هشتاد سال اخیر ـ صرف‌نظر از پیشرفت‌های فنآوری ـ مرهون استقامت و پایداری دانشجویان است که در بین فارغ‌التحصیلان این دانشگاه کسانی بودند که در راه آبادانی کشور قدم‌های بزرگی برداشتند.
وی به جوانان توصیه کرد: شکیبا بوده و به مسائل فرهنگی نیز توجه داشته باشند و خصوصاً در برخورد با تبلیغات رسانه‌های خارجی به این مسأله توجه داشته باشند که این رسانه‌ها که پول می‌گیرند تا کارهای کشور‌های خارجی را بزرگ جلوه دهند، بخشی از مطالب‌شان درست و بخشی خیال است.
پروفسور رضا جهان‌شناسی را از ضرورت‌های قابل توجه جوانان هر کشور دانست و گفت: به جوانانی که قصد دارند برای ادامه تحصیل به خارج بروند توصیه می‌کنم ناشناخته به غرب نروند و ابتدا با تحقیقات کافی اطلاعات لازم را کسب کنند و دیگر این‌که سعی کنند بعد از مدتی به کشور برگردند. عظمت ایران در معنویت و روحانیت و عشق و شور بلند است که در غرب کمتر مشاهده می‌شود. البته منظورم از معنویت امور ظاهری نیست.
به گزارش خبرگزاری ایسنا، به‌رغم بارش شدید باران و سرمای نسبی هوا، سالن شهید چمران دانشکده فنی دانشگاه تهران از ساعتی قبل از شروع مراسم مملو از جمعیت مشتاق دانشجویان و دانشگاهیان بود که به‌رغم تداوم برنامه تا ساعتی بیش از زمان اعلام شده با شور و شوقی زائدالوصف، شنونده خاطرات و صحبت‌های شیرین شاگردان و همکاران پروفسور رضا و سخنان و توصیه‌های متواضعانه این استاد فرهیخته بودند.
در جمع پرشمار اساتید، مسئولان و چهره‌های علمی و فرهنگی حاضر در مراسم، دکتر رضا فرجی دانا (وزیر علوم، تحقیقات و فنآوری)، دکتر محمدرضا عارف (رئیس شاخه مهندسی فرهنگستان علوم و معاون اول اسبق رئیس جمهور)، دکتر رضا روستا آزاد (رئیس دانشگاه صنعتی شریف)، دکتر فرهاد رهبر (رئیس دانشگاه تهران)، دکتر سعید سهراب‌پور (رئیس سابق دانشگاه صنعتی شریف)، دکتر کمال خرازی (وزیر اسبق امور خارجه)، دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی، دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن، حجت‌الاسلام سید محمود دعایی (مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات)، حجت‌الاسلام محمدجواد حجتی کرمانی، دکتر رضا امراللهی (رئیس اسبق سازمان انرژی اتمی ایران)، دکتر حبیب‌الله بی‌طرف (وزیر اسبق نیرو)، دکتر علی‌اکبر معین‌فر (وزیر اسبق نفت)، دکتر محمد رحیمیان (رئیس اسبق دانشگاه تهران) و تنی چند از چهره‌های ماندگار علمی کشور در رشته‌های مختلف، از جمله دکتر پرویز جبه‌دار مارالانی و دکتر منصور نیکخواه بهرامی از اساتید برجسته دانشکده فنی به چشم می‌خوردند.
رئیس پردیس دانشکده‌های فنی دانشگاه تهران طی سخنانی در این مراسم با اشاره به برنامه دانشکده در تجلیل از چهره‌های برجسته علمی که با تقدیر از مقام علمی استاد پرویز جبه‌دار مارالانی آغاز شده است، اظهار کرد: پروفسور فضل‌الله رضا که متولد سال 1293 و در آستانه یکصد سالگی هستند، سال 1313 همزمان با تأسیس دانشگاه تهران وارد دانشکده فنی و در سال 1317 همراه با 15 نفر دیگر از دانشکده فارغ‌التحصیل شد.
دکتر محمود کمره‌ای در ادامه به نقل گفتارهایی از پروفسور رضا پرداخت که در آن بر ضرورت قرار گرفتن در صف اول علم و فنآوری جهان به‌عنوان لازمه وارستگی و آراستگی فردی و ملی ایرانیان و لزوم خردگرایی و پرهیز از احساسات خام و بهره‌گیری از فنآوری‌های روز در کنار پاسداشت سنت‌های ملی و توجه به فرهنگ به‌عنوان زیربنای استقلال کشورها در جهان امروز تأکید شده است.
پروفسور رضا نقش چشمگیری در مدرن شدن برنامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌ها داشت
سخنران بعدی این مراسم که به همت کانون مهندسین فارغ‌التحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران برگزار شد، استاد پرویز جبه‌دار مارالانی ـ چهره ماندگار مهندسی برق و رئیس شورای عالی کانون ـ بود که در سخنانی به مرور فرازهایی از زندگی و خدمات علمی و فرهنگی پروفسور رضا پرداخت.
وی گفت: خانواده بزرگ دانشکده فنی 80 سال است که جوانان متعهدی را برای کشور تربیت می‌کند که بسیاری پس از پایان تحصیل در کشور مانده و در جهت توسعه و عمران کشور گام برداشته‌اند و گروهی هم که از کشور رفته‌اند، همیشه در فکر ایران بوده‌اند و با مشارکت در توسعه فنآوری‌های روز، مایه افتخار و اعتبار کشور بوده‌اند. پروفسور رضا از چهره‌های برجسته این گروه هستند که همواره دلبستگی عمیقی به ایران داشته‌اند که در سفرهای مکررشان به ایران مشهود است.
جبه‌دار مارالانی اضافه کرد: پروفسور رضا ـ اندیشمند و دانشمند برجسته ایرانی ـ بیش از 65 سال از عمر پربرکت خود را صرف تدریس و تحقیقات علمی کرده که در پیشبرد علوم در جهان مؤثر بوده است.
وی با اشاره به تحصیلات کارشناسی ارشد و دکتری استاد در رشته مهندسی برق که به‌ترتیب در سال‌های 1324 و 1328 در دانشگاه‌های کلمبیا و پلی‌تکنیک نیویورک بوده اظهار کرد: پروفسور رضا در دوران تحصیلات خود در آمریکا با دانشمندان بزرگی چون وبر، فاستر، والش و وینر همکاری داشته و رساله دکتری خود را زیرنظر پروفسور فاستر و پروفسور وینر به حل یکی از مسائل بنیادی مخابرات اختصاص داده بود.
چهره ماندگار مهندسی برق با تأیید و توصیه‌نامه این دو استاد برجسته برای تدریس و تحقیق به دانشگاه MIT رفت و پس از پنج سال فعالیت در این دانشگاه از سال 1334 در دانشکده مهندسی برق دانشگاه سیراکیوس به تدریس پرداخت که این همکاری تا سال 1347 ادامه داشت. وی طی سال‌های 1346 تا 28 رئیس دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف بود که در این مدت 150 استاد و دانشمند به دعوت ایشان برای تدریس در دانشگاه از خارج به ایران آمدند که نقش مؤثری در مدرن شدن برنامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشگاه‌ها داشت.
جبه‌دار مارالانی خاطرنشان کرد: پروفسور رضا در فاصله سال‌های 1348 تا 1353 سفیر ایران در یونسکو و همزمان استاد دانشگاه پاریس 7 در سوربون بود و در فاصله سال‌های 1353 تا 1357 که سفیر ایران در کانادا بود، به‌عنوان استاد دانشگاه‌های مک گیل و کانکوردیا به تدریس و تحقیق اشتغال داشت و استاد افتخاری این دانشگاه‌هاست.
وی افزود: پروفسور رضا چهار کتاب به زبان انگلیسی دارد که سه کتاب از کتاب‌های مرجع در دانشگاه‌های دنیا هستند و 12 کتاب به زبان فارسی دارند و علاوه بر آن، نوشتن فصل‌هایی از چند کتاب، از جمله قسمت‌هایی از دانشنامه آمریکانا و دانشنامه علوم و فنآوری فیزیک را برعهده داشته‌اند.
رئیس شورای عالی کانون مهندسین فارغ‌التحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران خاطرنشان کرد: پروفسور رضا که از پایه‌گذاران نظریه اطلاعات در جهان هستند، بیش از 100 مقاله علمی و 100 مقاله فارسی در زمینه فرهنگ و ادبیات فارسی دارند و در دوران جوانی هم سه کتاب رادیو به زبان ساده (1319)، دوره هندسه علمی و عملی (1320) و راز آفرینش (1321) را تدوین کردهاند.
فعالیت‌های علمی و فرهنگی، پروفسور رضا از انجام مسئولیت‌های اجرایی غافل نکرده است
دکتر محمدرضا عارف ـ دانش‌آموخته و استاد مهندسی برق دانشگاه تهران ـ هم در سخنانی با تقدیر از برگزارکنندگان مراسم نکوداشت پروفسور رضا، اظهار کرد: افتخار می‌کنم از دانشکده‌ای فارغ‌التحصیل شده‌ام که 37 سال قبل، پروفسور رضا از آن فارغ‌التحصیل شده بود و در همان رشته و تخصصی تحصیل کرده‌ام که استاد تحصیل کرده بود و ریاست دانشگاهی را برعهده داشتم (دانشگاه تهران) که 25 سال قبل پروفسور رضا عهده‌دار ریاست آن بود.
وی افزود: در پاییز سال 1355 زمانی که در دانشکده استنفورد تحصیل می‌کردم، منشی دانشکده به من مراجعه کرد و گفت استادی ایرانی از کانادا به دانشگاه آمده و مایل است دانشجویان ایرانی را ببیند. در آن موقع شاید تنها 10 دانشجوی ایرانی در دانشگاه بودیم و در واقع اولین گروهی بودیم که به توصیه اساتید به‌جای MIT به استنفورد رفته بودیم. زمانی که وارد کتابخانه شدم، پروفسور رضا از من درباره زمینه تحصیلی‌ام سئوال کردند که پاسخ دادم پردازش سیگنال‌های تصادفی و احتمالاً نظریه اطلاعات را برای ادامه کار انتخاب می‌کنم. پروفسور رضا من را به کار در زمینه نظریه اطلاعات توصیه کردند که من هم دانشجوی حرف شنوایی بودم!
معاون اول اسبق رئیس جمهور در ادامه با اشاره به نظریه شانون به‌عنوان انقلابی در علم و پردازش اطلاعات اظهار کرد: پرفسور رضا در سال 1340 کتابی در این زمینه نوشتند که مرجع دانشگاهی بود و این‌که امروز محققان ما در زمینه نظریه اطلاعات حرفی برای گفتن دارند، مرهون وجود استادی چون پروفسور رضاست که خدمات ارزنده‌ای در زمینه نظریه شانون انجام داده‌اند.
عارف جامعیت شخصیتی را از ویژگی‌های بارز دانشمندان بزرگ ایرانی، نظیر پروفسور رضا عنوان کرد و گفت: استاد در کنار فعالیت‌های برجسته علمی، در زمینه فرهنگ و ادب فارسی نیز کارهای برجسته‌ای داشته‌اند و علاوه بر آن از مدیریت‌های اجرایی و علمی هم غافل نشده‌اند که ریاست دو دانشگاه تهران و شریف و نمایندگی ایران در یونسکو و همکاری نزدیک با انجمن‌های علمی و نهادهای مردم‌نهاد از نمودهای آن است.
قناعت و پاکدستی پروفسور رضا، مثال‌زدنی است
کمال خرازی ـ وزیر اسبق امور خارجه و استاد حوزه علوم شناختی و تربیتی دانشگاه تهران ـ دیگر سخنران این مراسم بود که با اشاره به تجربه همکاری خود با پروفسور رضا در دوران تصدی مسئولیت نمایندگی ایران در سازمان ملل متحد، گفت: در زمان اقامت در آمریکا تلاش داشتم زمینه حضور استادان ایرانی مقیم آمریکا را در کشور فراهم کنم که در همین ارتباط، آکادمی علوم ایرانیان را تشکیل داده بودیم که زمینه رفت و آمد بسیاری از اساتید را به ایران فراهم کرد.
وی افزود: در این راستا، شورای گسترش زبان و ادبیات فارسی را با همکاری صادق خرازی که در حال حاضر برای درمان در خارج کشور است، تشکیل دادیم که پروفسور رضا با کمال خضوع و افتادگی در این شورا برای آشنا کردن ایرانیان مقیم آمریکا، خصوصاً نسل دومی‌ها با فرهنگ و ادبیات ایرانی و همچنین انتشار نشریات در این حوزه تلاش می‌کردند.
خرازی گفت: پروفسور رضا، شخصیتی واقعاً رضامند و قانع و فارغ از هرگونه وابستگی است که حتی زمانی که مسئولیت اجرایی داشتند، هیچ‌گونه وابستگی به این سمت‌ها نداشتند و قناعت و پاکدستی ایشان که نشانه یک فرهنگی واقعی است، مثال‌زدنی و الگویی برای همه ماست.
دین استاد رضا بر گردن آموزش عالی
دکتر سعید سهراب‌پور ـ دانش‌آموخته الکترومکانیک دانشکده فنی دانشگاه تهران در سال 1344 و رئیس سابق دانشگاه صنعتی شریف ـ نیز طی سخنانی در این مراسم با اشاره به این‌که پروفسور رضا تنها دانش‌آموخته دوره اول دانشکده فنی در قید حیات است، برای وی طول عمر آرزو کرد و اظهار کرد: احترام به بزرگترها و پیشکسوتان از اصول فرهنگ ماست.
وی افزود: یادم هست زمانی که رئیس دانشگاه صنعتی شریف بودم، در چهلمین سالگرد تأسیس دانشگاه از تمام رؤسای سابق، از جمله پروفسور رضا که از پایه‌گذاران دانشگاه هستند، برای حضور در مراسم سالگرد دعوت کردم که ایشان نیز این دعوت را پذیرفتند.
قائم‌مقام بنیاد ملی نخبگان تصریح کرد: دو سال دیگر مراسم پنجاهمین سال تأسیس دانشگاه صنعتی شریف و سال آینده مراسم هشتاد سالگی دانشکده فنی است که امیدواریم در این مراسم نیز امکان ملاقات دوباره با استاد را داشته باشیم.
سهراب‌پور در ادامه با اشاره به شرایط نظام آموزش عالی در دوران تحصیل خود گفت: یادم هست زمانی که در رشته الکترومکانیک تحصیل می‌کردم، باید دروس رشته‌های دیگر مثل طرق و راهسازی را می‌خواندیم و اگر در یک درس رد می‌شدیم، یک سال تمام عقب می‌ماندیم که پروفسور رضا در دوران ریاست دانشگاه‌های تهران و صنعتی شریف با ایجاد تحول و مدرن کردن آموزش عالی کشور، این قبیل مشکلات را برطرف کردند.
رئیس سابق دانشگاه صنعتی شریف با اشاره به جایگاه والای شعر و ادبیات در فرهنگ ایرانی اظهار داشت: علاقه به فرهنگ و ادب فارسی از ویژگی‌های پروفسور رضاست و از این جهت بسیار به ایشان مدیونیم.
ماجرای جالب لوح‌های تاریخی تأسیس دانشگاه تهران
در ادامه این مراسم، سهیل محمودی که اجرای برنامه را برعهده داشت، از استاد محمد ابراهیم باستانی پاریزی برای سخنرانی دعوت کرد.
محمودی از این استاد نام‌‌آشنای ادبیات و تاریخ ایران به‌عنوان یکی از افتخارات دانشگاه تهران یاد کرد که هنوز هم دانشکده ادبیات هر دوشنبه با صدای گام‌های استاد همراه می‌شود.
دکتر محمد ابراهیم باستانی پاریزی با ابراز خرسندی و افتخار از حضور در مجلس نکوداشت پروفسور رضا اظهار کرد: سال 1313 با این‌که دو 13 را در کنار هم دارد، ولی به‌واسطه دو اتفاق مهم، سالی مبارک در تاریخ ایران است: یکی تقدیر از فردوسی طوسی به مناسبت هزاره او و دیگری تأسیس دانشگاه تهران که تضمین‌کننده آینده ایران بود.
وی در ادامه به بیان ماجرای جالب لوح‌های تاریخی تأسیس دانشگاه تهران پرداخت و گفت: دانشگاه تهران در پانزدهم بهمن 1313 با کارگذاشتن یک لوح تاریخی در پایه‌های دانشگاه تهران رسماً تأسیس شد. این لوح ابتدا از طلا بود، ولی شاه با ابراز این نگرانی که ممکن است برخی برای به‌دست آوردن این لوح طلا، ساختمان را تخریب کنند، دستور داد لوح دیگری مشابه آن از جنس فلز غیرقیمتی جایگزین این لوح شود و لوح طلا به موزه جواهرات منتقل شد.
باستانی پاریزی در ادامه با اشاره به این‌که به امضاء حکم تبدیل دانشیاری به استادی توسط پروفسور رضا افتخار می‌کند، اظهار کرد: 100 سال برای انسانی مثل پروفسور رضا بسیار کم است و این، انسان را به یاد شعر ملک الشعرای بهار در رسای قمرالملوک وزیری می‌اندازد که گفت: "صد قرن هزار ساله باید تا یک قمر الملوک زاید."
داستان دستان نیکوکار پروفسور رضا
حجت‌الاسلام سید محمود دعایی ـ مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات و چهره همیشه حاضر مراسم نکوداشت بزرگان علم و فرهنگ ایران ـ دیگر سخنران این مراسم بود.
وی که به‌واسطه انتشار شماری از آثار استاد فضل‌الله رضا با وی آشنایی و ارتباط دیرینه‌ای دارد، پیش از رفتن به جایگاه سخنرانی، متواضعانه بر دستان پروفسور رضا بوسه زد.
دعایی در سخنان خود با اشاره به فروتنی و بزرگواری که در جریان انتشار آثار استاد فضل‌الله رضا از ایشان دیده است، اظهار کرد: پروفسور رضا عواید مادی تمامی آن‌چه در اختیار داشته، دارند و خواهند داشت را به امور خیریه اختصاص دادند، به‌طوری که از ما خواستند حق‌التألیف آثار ایشان را به مدرسه‌ای که برای دختران کم‌بضاعت در مشهد راه‌اندازی کردهاند و مؤسسه خیریه‌ای که برای بزرگسالان در زادگاه‌شان تأسیس کردند، واگذار کنیم.
مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات خاطرنشان کرد: پروفسور رضا علی‌رغم بیش از نیم قرن افتخار‌آفرینی علمی در آمریکا، درخواست آن کشور برای گرفتن پاسپورت آمریکایی را نپذیرفتند و تا امروز به‌عنوان یک ایرانی سفر کردهاند. این‌که دانشمندی در این سطح علمی جهانی، درخواست آمریکا برای دریافت پاسپورت را نپذیرفته، مایه افتخار ماست.
دعایی در عین حال از پروفسور رضا اجازه خواست در این مراسم از یکی دیگر از مفاخر علمی کشور در حوزه فلسفه و علوم انسانی هم یاد کند که سال‌ها پیش به دلایلی از ایران رفته، ولی هنوز همه توجه‌اش به میهن ماست.
وی گفت: این چهره برجسته علمی برای جراحی قلب‌اش نیازمند 100 تا 200 هزار دلار بود. در همان زمان، ترکیه از او دعوت کرد به‌عنوان برجسته‌ترین فیلسوف معاصر، مرکز و کتابخانه‌ای به نام وی در قونیه تأسیس کند تا استاد میراث معنوی و کتاب‌های ارزشمند خود را به این کتابخانه اهداء کند و در مقابل چک سفیدی برای وی ارسال شود.
مدیرمسئول مؤسسه اطلاعات خاطرنشان کرد: ترک‌ها حتی پیشنهاد داده بودند مقبره‌ای برای استاد در محل آن مرکز تأسیس کنند که وی پاسخ داده بود من آن‌چه دارم برای وطنم است و اگر روزی بمیرم، آرزویم این است که در وطنم دفن شوم. وی در پاسخ به دعوت آن‌ها به قونیه رفت. مجری برنامه از وی به‌عنوان استادی از آمریکا یاد کرد، ولی او در ابتدای سخنرانی، خود را ایرانی معرفی کرد. علی‌رغم این مسأله و با وجود عواطف شهید مطهری و رأفت مقام معظم رهبری و قوه قضائیه نسبت به ایشان، هنوز بسیاری با ناسپاسی در برخی روزنامه‌ها نسبت به ایشان بی‌حرمتی می‌کنند و این فرد کسی نیست جز پروفسور سید حسین نصر. وی که بسیاری از مراکز فلسفی جهان ایشان را از اعضای خود می‌دانند، تمام آثار و کتابخانه‌اش را برای انجمن حکمت و فلسفه در ایران اهداء کرده است.
دعایی تصریح کرد: وقتی امثال پروفسور رضا را می‌بینم، از این‌همه فروتنی و عشق به ایران از کسانی که در این حد از علم و فرهنگ هستند، در برابر آن‌ها احساس کوچکی می‌کنم و افتخار می‌کنم که به دست چنین انسان بزرگی بوسه بزنم.
اعطای جایزه پروفسور رضا از سال آینده
در ادامه این مراسم، مهندس مهنا ـ از برگزارکنندگان نکوداشت پروفسور رضا ـ در سخنانی از راه‌اندازی تارنمای اینترنتی استاد فضل‌الله رضا، شامل زندگینامه، آثار، تصاویر و سایر اطلاعات مربوط به این چهره کشور از سوی کانون مهندسین فارغ‌التحصیل دانشکده فنی دانشگاه تهران خبر داد و گفت: این سایت به نشانی www.fazlollahreza.com قابل دسترسی است و انشاء‌الله از طریق سایت رسمی دانشگاه تهران نیز قابل دسترسی خواهد بود.
وی خاطر نشان کرد: بنیاد حامیان دانشکده فنی دانشگاه تهران در آستانه هشتاد سالگی دانشکده افتخار دارد جایزه‌ای را در زمینه مهندسی به نام استاد فضل‌الله رضا پایه‌گذاری کند که این جایزه از سال آینده طبق آیین‌نامه‌ای که با نظر استاد تدوین می‌شود، اعطاء خواهد شد.
مهنا در ادامه به اعطای جایزه‌ای از سوی جامعه پزشکی به نام پروفسور رضا از پنج سال پیش اشاره کرد که با توجه به دور بودن زمینه کاری پروفسور رضا (رشته مهندسی برق) با پزشکی مایه تعجب است.
وی در ادامه از دکتر بروجردی ـ از مسئولان جایزه پزشکی پروفسور رضا ـ دعوت کرد که توضیحاتی در این زمینه ارائه کنند.
پایان دادن به امپراتوری‌های صوری در پزشکی
دکتر بروجردی در سخنان خود با تقدیر از جایگاه علمی و فرهنگی برجسته پروفسور رضا، آزادگی دانشی و مردمی دانشی استاد را مورد توجه قرار داد و گفت: پروفسور رضا در دوران تصدی ریاست دانشگاه تهران با لغو برخی قوانین فرصت‌سوز که مانع از خدمت دانش‌آموختگان دانشگاه‌های خارج از کشور در دانشگاه‌های ایران می‌شد، به امپراتوری‌های علمی صوری در حوزه پزشکی کشور پایان داد. استاد قریب به 100 نفر از کسانی که به‌خاطر وضع سیاسی، ریاست دانشکده‌ها و بیمارستان‌ها را برعهده داشته و بیمارستان را ملک طلق خویش می‌پنداشتند، برکنار و اساتید برجسته پزشکی را جایگزین آن‌ها کرد.
وی تصریح کرد: اگر امروز چراغی در پزشکی کشور روشن است، به‌واسطه چراغ‌افروزی امثال پروفسور رضاست. به همین دلیل، جایزه‌ای در حوزه گوش، گلو و جراحی پلاستیک در حاشیه کنگره خاورمیانه‌ای راینولوژی و جراحی پلاستیک به نام پروفسور رضا به پزشکان برگزیده ایرانی و خارجی اعطاء می‌شود. استاد فضل‌الله رضا خود عصاره فضل‌ها و در یک کلام چشم ماست.
در ادامه این مراسم، دکتر محمدحسین علیمی ـ از اساتید دانشکده هنر که اثری حجمی (شمسه) را جهت تقدیم به استاد با کمک دو هنرمند دیگر تهیه کرده است ـ به بیان توضیحاتی درباره این اثر پرداخت.
پایان‌بخش این مراسم نیز اعطای لوح یادبود دانشکده فنی، یک اثر حجمی و یک اثر تذهیب نفیس به انتخاب استاد آیدین آغداشلو به پروفسور رضا با حضور تنی چند از چهره‌های علمی و فرهنگی حاضر در مراسم و سخنرانی استاد فضل‌الله رضا بود.
پروفسور رضا که از برگزاری این مراسم باشکوه و قدرشناسی و استقبال چشمگیر اساتید و دانشجویان به وجد آمده بود، با ابراز خرسندی و تقدیر از برگزارکنندگان مراسم اظهار کرد: با فروتنی، درود فراوان دارم به چهار میلیون جوان ایرانی که در دانشگاه‌ها و حوزه‌ها و مؤسسات آموزش معرفت آینده بهتری را برای این سرزمین باستانی برنامه‌ریزی می‌کنند تا وضع 75 میلیون ایرانی محروم هر روز بهتر شود.
وی گفت: برای من گواراتر است اگر این بزرگواری شما را به‌عنوان نماینده‌ای از همکاران خود بپذیرم و این جسارت را نداشته و ندارم که در برابر چنین جمع دانش سخن بگویم.
پروفسور رضا در ادامه به بیان شرایط دوران تحصیل خود در بدو تشکیل دانشگاه تهران پرداخت و گفت: من در سال 1313 بعد از قبولی در کنکور وارد دانشکده فنی شدم. ما آزمایشگاه و کتابخانه نداشتیم و معلمانی هم که داشتیم، مثل معلمان امروز دانشگاه چندان مجرب نبودند. جوان‌هایی بودند چند سال بزرگ‌تر از ما که در دوره رضا شاه به خارج اعزام شده و آموزش‌هایی دیده بودند. ما بچه‌هایی که به دانشگاه آمدیم، با شکیبایی با آن شرایط و مشکلات ساختیم. بسیاری از پیشرفت‌های هشتاد سال اخیر ـ صرف‌نظر از پیشرفت‌های فنآوری ـ مرهون استقامت و پایداری دانشجویان است که در بین فارغ‌التحصیلان این دانشگاه کسانی بودند که در راه آبادانی کشور قدم‌های بزرگی برداشتند.
وی به جوانان توصیه کرد: شکیبا بوده و به مسائل فرهنگی نیز توجه داشته باشند و خصوصاً در برخورد با تبلیغات رسانه‌های خارجی به این مسأله توجه داشته باشند که این رسانه‌ها که پول می‌گیرند تا کارهای کشور‌های خارجی را بزرگ جلوه دهند، بخشی از مطالب‌شان درست و بخشی خیال است.
پروفسور رضا جهان‌شناسی را از ضرورت‌های قابل توجه جوانان هر کشور دانست و گفت: به جوانانی که قصد دارند برای ادامه تحصیل به خارج بروند توصیه می‌کنم ناشناخته به غرب نروند و ابتدا با تحقیقات کافی اطلاعات لازم را کسب کنند و دیگر این‌که سعی کنند بعد از مدتی به کشور برگردند. عظمت ایران در معنویت و روحانیت و عشق و شور بلند است که در غرب کمتر مشاهده می‌شود. البته منظورم از معنویت امور ظاهری نیست.
مطالب مرتبط
نظرات بینندگان:
پیام: به خود می‌بالم زاده سرزمینی هستم که در آن بزرگمردان عرصه علم و معرفت همچون پروفسور رضا و پروفسور سمعیی را دارا می‌باشد.آریا: واقعاً اینان و امثال‌شان مانند پروفسور سمیعی، مرحومه آذراندامی، حکیم‌زاده و ... سرمایه‌های ملی هستند و من بالشخصه از این‌که هم‌ولایتی ما می‌باشند، به خود می‌بالم. باشد که به‌مانند این بزرگواران در مرز و بوم ما پرورش یابند. به امید آن روز.