محمود صوفی نالکیاشری: جایگاه استان گیلان به‌عنوان استانی با پتانسیل‌ها و پارامترهای امیدوارکننده و امکانات طبیعی خدادادی در وضعیت ویژه‌ای است، زیرا که این استان امکانات موصوف از داشتن چندین قرن سابقه تمدن و فرهنگ غنی در ایران و حتی در دنیا و داشتن قبایل و قومیت‌های مختلف نظیر گیل، ترک، کرد و تات و تجربه چندین تمدن با گوناگونی فرهنگ قبایل مذکور مواجه است، به‌طوری که بخش‌هایی از این استان در حالت سنتی و محروم و بخش‌هایی نیز درحال برخوردار می‌باشند. همزمان تغییر و تحول فراصنعتی نیز با مشخصه الکترونیک و ارتباطات گسترده درحال تبدیل شدن به جامعه اطلاعاتی است که نمونه‌های آن را طی سالیان اخیر تحت عنوان "دولت الکترونیک" می‌توان در کشور مشاهده نمود. از آن‌جایی که در حوزه‌های فرهنگی بیشتر دنبال حفظ نظام‌های ارزشی آرمان‌گرا و واقع‌گرای خود نیز می‌باشیم، لذا در چنین جامعه‌ای برای رسیدن به توسعه، تدوین الگوی توسعه با استفاده از تجارب و تخصص اندیشمندان گیلانی امکاناتی را باید فراهم نمود تا به تدوین چنین الگویی بپردازند و حرکت بعدی را باید شناخت موانع و مشکلات فراروی توسعه درون‌زا و پایدار استان تعریف نمود که از آن‌جمله می‌توان به ساختار بروکراسی و لزوم برنامه‌ریزی برای بهره‌گیری از متخصصین متعهد گیلانی و کاهش میزان تصدی‌گری و انحصارات کالا و خدمات جامعه توسط بخش دولتی اشاره نمود. همچنین مشکلات در نظام بانکی و پولی و برنامه‌ریزی برای هدایت نقدینگی جامعه و حذف فعالیت‌های رانت‌جویانه و اصلاح ساختار اداری و مالیاتی و توجه ویژه به وجود فقر در جامعه و گسترش خدمات تأمین اجتماعی و توزیع صحیح ثروت در جهت فقرزدایی و همچنین واقعی نمودن قیمت‌ها در ستادهای تنطیم بازار استان و بسیج همگانی برای رشد و توسعه درون‌زا و پایدار در تمامی ابعاد مورد نیاز جامعه به همراه آینده‌نگری و توجه ویژه به منابع غنی انسانی و فرهنگ اصیل گیلانی و اسلامی جهت رسیدن به خودکفایی و خودباوری واقعی در چهارچوب نظم و انضباط و با رعایت قانون و مقررات جاری و برنامه‌ریزی مدون کوتاه مدت و بلند مدت و تشخیص درست اهداف که در این میان نباید نقش بارز و سرنوشت‌ساز وسایل ارتباط جمعی را در خلق فرهنگ عمومی و جلوگیری از روند رو به رشد فرهنگ مصرف‌گرایی کم‌اهمیت جلوه داد تا با استفاده از آن و سایر امکانات خدادادی طبیعی و انسانی در سایه وحدت و همدلی و پشتکار جدی به توسعه‌ای پایدار که آرزوی دیرینه همه گیلانیان و ایرانیان گیلان دوست عزیز و سربلند است برسیم، چرا که با ایجاد توازن قدرت میان ملت و دولت است که می‌توان ضمن حفظ استقلال و تمامیت ارضی و سنت‌های به‌جا مانده از نیاکان و فرهنگ و تمدن ایرانی و اسلامی به رشد و تعالی نیز رسید. توسعه‌ای بر مبنای استعدادهای طبیعی استان باشد؛ توسعه‌ای متوازن و متعادل شامل تمامی حوزه‌های سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی استان ما باشد. توسعه‌ای بر اساس نیروهای بومی و متخصصین داخل استانی باشد؛ استانی که علاوه بر طبیعت بکر و دست‌نخورده طبیعی، به‌عنوان یک پتانسیل بالقوه امکان تبدیل به بالفعل در آن با توجه به وجود استعدادهای آن وجود دارد. استانی که بیشترین درصد سطح سواد و تخصص را نیروهای جوان تحصیل‌کرده آن دارند. استانی که کوه و دشت، دریا و خاک حاصلخیز را در خود دارد. استانی که سرشار از تنوع درختان جنگلی را در خود دارد، ولی واردات بی‌رویه چوب از باکو و دیگر جمهوری‌های شوروی سابق بازار مصرف داخلی آن را اشغال نموده است. استانی که استعداد باروری در صنعت ابریشم، توریسم، هتلداری، صنایع تبدیلی و دیگر صنایع پاک که هیچ‌گونه آلودگی زیست محیطی را درپی نخواهد داشت. استانی با کمترین سطح و عمق حفاری می‌توان به منابع نفتی و فرآورده‌های آن دسترسی پیدا نمود. استانی که دروازه اروپا به‌شمار آمده و از ترانزیت کالا و خدمات فقط آلودگی و ترافیک آن سهم گیلانیان است. استانی که با داشتن گمرکات انزلی و آستارا و دیگر امکانات و اسکله‌ها به همراه وجود شناورهای دریایی در محرومیت به‌سر می‌برد. استانی که به‌دلیل داشتن بهترین سواحل دریایی، عملاً بدون بهره‌برداری رها گردید. به امید داشتن ایرانی آباد و گیلانی توسعه‌یافته.