شاید در سال‌های نه چندان دور، مهمترین عامل پیشرفت مناطق، نزدیكی به تهران بود كه مثال بارز این ادعا، شهرهایی همچون كرج، قزوین و ساوه هستند. با توجه به آمارهای جمعیتی، تا چند دهه قبل، شهر قزوین در قیاس با مركز استان سابق خود، یعنی شهر زنجان دارای جمعیتی كمتر بود، ولی نزدیكی به تهران و گسترش روزافزون شهر صنعتی البرز كار را به جایی رساند كه هم‌اكنون شهر قزوین حتی بدون توابع خود، یعنی الوند، محمدیه، اقبالیه و محمود آباد جمعیتی بیش از شهر زنجان داشته باشد. جالب این‌جاست که شهر امروز زنجان هیچ حومه و شهر كوچكی نیز در اطراف خود ندارد. این مقایسه جمعیتی نشان‌دهنده سرعت بسیار بالای شهر قزوین در رشد و توسعه صنعتی است، به‌طوری كه برای چنین رشدی به ناچار از منابع انسانی استان‌های همجوار خود نیز بهره برده است.
اما در حال حاضر و با تغییر مشخصه‌های جمعیتی مناطق مختلف كشور، عامل تعیین‌كننده دیگری بیش از گذشته نمود پیدا كرده است. بر كسی پوشیده نیست كه امروزه راه‌ها و شبكه‌های ارتباطی، اساسی‌ترین محور و زیربنای توسعه برای هر منطقه و شهری می‌باشند. هر منطقه‌ای كه در مسیر شاهراه قرار گرفته باشد، ناگزیر از پیشرفت خواهد بود و هر منطقه‌ای كه دور از راه‌های اصلی قرار بگیرد، علی‌رغم داشتن پتانسیل‌های مناسب دیگر، به ناچار از نعمت پیشرفت و توسعه نصیبی نخواهد برد.
اگر به جغرافیای صنعتی كشورمان نگاهی دقیق‌تر بیاندازیم خواهیم دید که وجود جاده‌های مناسب، مهمترین عامل توسعه بسیاری از شهرهای مركزی كشور می‌باشد. این روند در سال‌های آتی بیشتر نمود خواهد داشت و صد البته بر كسی پوشیده نیست كه این بار اتوبان‌ها و بزرگراه‌ها بیش از پیش تأثیر خود را نشان خواهند داد. شهرهایی همچون كاشان، دلیجان، نطنز، تاكستان و ابهر به شكرانه داشتن چنین مزیتی در دهه آینده در قیاس با شهرهای هم‌تراز خود از لحاظ جمعیتی رشدی غیرقابل انكار خواهند داشت.
اگر گذرتان به آزادراه قزوین ـ زنجان رسیده باشد، نشانه‌های صنعتی شدن گسترده در حد فاصل شهرهای تاكستان تا ابهر را به وضوح مشاهده نموده‌اید. شهرك ایران خودرو و شهرك صنعتی افق ابهر، گواهان این مدعا هستند. در تابلوی شهرك صنعتی افق ابهر مساحت آن 700 هكتار ارائه شده است كه نمونه آن را در كمتر شهری از استان گیلان و حتی كشور بتوان یافت.
حال با این اوصاف، آیا با وجود یك اتوبان دو بانده كه تردد در آن برای ماشین‌های سنگین، یعنی اساسی‌ترین وسایل حمل و نقل بار ممنوع است، می‌توان شاهد درخشش صنعتی استان گیلان بود؟ آیا می‌توان امید داشت در آینده‌ای نه چندان دور، شهرهایی همچون لاهیجان، لنگرود، رودسر، فومن و صومعه‌سرا، پیشرفتی همچون ابهر در پیش رو داشته باشند؟
بدون شك پاسخ این‌گونه از سئوال‌ها برای ما گیلانیان چندان خوشایند نیست. هرچند كه می‌توان امید داشت با احداث راه آهن و تكمیل اتوبان مذكور تا حدودی مشكل مرتفع گردد، ولی مسلماً نمی‌توان توقعی به‌دور از حقایق موجود داشت.
امروزه استان گیلان در جهت افزایش سرعت صنعتی و تجاری شدنش نیازمند گسترش بیشتر راه‌های ارتباطی خود با استان‌های همجوار خود و مراكز جمعیتی مهم كشور می‌باشد. خوشبختانه برنامه‌هایی كه در مورد راه ارتباطی به استان مازندران از سوی استانداری گیلان ارائه شده است، نویدبخش این موضوع است، اما بدون شك كافی نیستند.
ایجاد راه ارتباطی بهتر با استان اردبیل و به تبع آن، استان‌های آذربایجان شرقی و غربی نیز می‌تواند در ادامه این برنامه مورد توجه قرار گیرد. بدیهی است که استان‌های مذكور از قطب‌های جمعیتی كشور و همچنین از مراكز مهم صنعتی می‌باشند. از این‌رو گسترش راه‌های ارتباطی با این قسمت از كشور نیز می‌تواند توسعه تجاری بیشتری را برای استان گیلان فراهم سازد. امید است مسئولین استان با بررسی و مطالعه این پیشنهاد از هم‌اكنون زمینه‌ساز توسعه استان باشند.