كدخبر: ۱۶۹۸
تاريخ انتشار: ۲۴ تير ۱۳۸۸ - ۱۲:۵۰
ارسال به دوستان
نسخه چاپيمسئولیتهای متقابل جامعه میزبان و میهمان
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، گفت: در کنار گردشگری باید به استانداردها، قوانین و تعهدات گردشگری سالم، مسئولیت‌پذیر و پایدار از طریق آموزش، فرهنگ‌سازی و ایجاد امکانات و شرایط مناسب آن توجه داشت.
سفر و گردشگری از فعالیت‌های مورد علاقه اغلب ما انسان‌ها است و از شعرا گرفته تا روان‌شناسان نیز بر ضرورت انجام آن تأکید دارند.
شاعر می‌گوید: "بسیار سفر باید تا پخته شود خامی." روان‌شناسان سفر و گردش را برای بهبود شرایط روحی انسان مؤثر می‌دانند و حتی قرآن کریم نیز به سفر و تدبر و یادگیری و کسب تجربه در سفر سفارش کرده است.
سفر، انسان را با فرهنگ‌ها، آداب و رسوم، جغرافیا و تاریخ نقاط مختلف آشنا کرده و به گنجینه تجارب فرد می‌افزاید.
سفر و گردشگری با اهداف مختلفی صورت می‌گیرد که در کشور ما عمدتاً گردشگری طبیعی، گردشگری تاریخی، گردشگری مذهبی و درمانی است.
اما سفر نیز مانند بسیاری امور دیگر زندگی، آداب و مسئولیت‌هایی دارد که باید از سوی مسافر رعایت شود.
سفر اگر به شکل معقول، صحیح و با رعایت قوانین و مقررات و عرف حاکم بر جامعه صورت گیرد، فواید و تأثیرات مثبت فرهنگی و اقتصادی بسیاری بر روی گردشگر و جوامع میزبان خواهد گذاشت. اما عدم رعایت قوانین و عرف جامعه می‌تواند تبعات بسیار منفی اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی داشته باشد.
این درحالی است که برخی از ما هنگامی که به شهرهای دیگر سفر می‌کنیم، نه تنها حرمت مردم آن منطقه و طبیعت آن را درنظر نمی‌گیریم، بلکه به نظر می‌رسد حتی لزوم رعایت قوانین و مقررات، نظیر قوانین راهنمایی و رانندگی را نیز به وادی فراموشی می‌سپاریم.
این مسأله نه تنها می‌تواند سفر را برای خود ما تلخ کند، بلکه اثرات بسیار نامطلوبی روی مناطق گردشگری و مردم آن می‌گذارد.
یکی از ساکنان غیربومی شهر گردشگرپذیر بندر انزلی در این‌باره به خبرگزاری ایرنا، گفت: قبل از آمدن به این شهر، شنیده بودم که مردم این شهر چندان مهمان‌نواز نیستند و با مسافران برخورد مناسبی ندارند.
غلامرضا عیناوی‌پور، افزود: اکنون که حدود 10 سال از اقامتم در این شهر می‌گذرد، علت بسیاری از این برخوردها را دیده و شخصاً لمس کرده‌ام.
وی، بیتوته کردن مسافران به شیوه‌های بسیار نامناسب در کنار خیابان‌ها، شست‌وشو، خور و خواب، دفع زباله و حتی اجابت مزاج در اماکن عمومی، سرعت غیرمجاز و رانندگی غیرایمن و تصادف با افراد محلی و گریختن از محل، حرکت دادن خودرو با ریتم آهنگ و لودگی، توقع دریافت خارج از نوبت پول از عابر بانک‌ها، گرفتن نان از نانوایی و سوخت از پمپ بنزین، به سخره گرفتن گویش افراد محلی، فخرفروشی و خود بزرگ انگاری ساکنان پایتخت یا شهرهای بزرگ در مقابله با مردم محلی، برخوردهای کلامی نامناسب (متلک به زنان و دختران از سوی برخی مسافران) و غیره را از مواردی عنوان کرد که در این سال‌ها شاهد آن بوده است.
وی، خاطرنشان کرد: برخی تصور می‌کنند، چون در سفر هستند، کسی شاهد اعمال آن‌ها نیست و به هر شیوه‌ای که مایل‌اند، می‌توانند رفتار کنند.
عیناوی‌پور، تصریح کرد: مسلماً این‌گونه رفتارها از سوی مسافران، نه تنها می‌تواند منجر به عکس‌العمل‌های نامناسب از سوی میزبانان شود، بلکه اثرات سوء پایداری بر منطقه و محیط زیست، جامعه و فرهنگ و به کل زندگی مردم این مناطق می‌گذارد.
مسئولیت متقابل
نکته مهم و اساسی این است که در گردشگری و سفر، مردم محلی و مسافران نسبت به هم مسئولیت‌های متقابلی دارند که باید از سوی هر دو طرف مورد توجه قرار گیرد.
برخی گردشگران از رفتار نامناسب مردم و اهالی مناطق پرجاذبه گردشگری گله می‌کنند، بدون این‌که به نوع رفتار، گفتار و اعمال خود در سفر توجه داشته و از آن هم سخن بگویند.
آسمان قوانین در همه جای کشور یک رنگ است
گردشگران باید بدانند به هرکجای ایران سفر می‌کنند، قوانین اعم از راهنمایی و رانندگی و غیره و لزوم رعایت آن یکسان است. بنابراین برای مثال در شهرهای دیگر نیز محدودیت سرعت، سبقت و به عبارتی رانندگی معقول و قانونی باید اعمال شود.
عرف نیز دست کمی از قانون ندارد
عرف نیز در اغلب نقاط کشور به یک صورت از سوی مردم اعمال می‌شود و رفتار خلاف عرف منطقه می‌تواند برای گردشگر و مردم ساکن منطقه مشکل‌ساز باشد.
حفظ حرمت خود و دیگران
گردشگر باید در نوع پوشش، نوع صحبت و رفتار خود دقت داشته باشد و برخورد وی با مردم مناطق گردشگری نباید همراه با بی‌حرمتی، فخر فروشی، لاابالی‌گری و یا تمسخر باشد.
مسلم است مردم مناطق گردشگری نسبت به سخره گرفتن گویش و یا بی‌حرمتی به خود عکس‌العمل نشان می‌دهند.
بی‌توجهی نسبت به پوشش، خیابان خوابی، اجابت مزاج در کنار خیابان و غیره نه تنها بسیار زشت و زننده است، بلکه بهداشت محیط زیست را نیز برهم می‌زند.
بیتوته کردن در کنار خیابان، پخت و پز، شست و شو و خوردن و خوابیدن در کنار خیابان نه تنها به چهره شهرهای گردشگرپذیر، بلکه به حرمت و بهداشت این شهرها لطمه می‌زند.
این شیوه گردشگری می‌تواند منجر به آسیب‌های اجتماعی، نظیر درگیری‌های خیابانی، دزدی، مسائل ناموسی و غیره نیز بشود.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان در این‌باره به خبرگزاری ایرنا، گفت: حضور گردشگر در مناطق، حالت دو سویه به خود می‌گیرد. به عبارتی، باید در این مسأله به جامعه میزبان و میهمان توجه شود.
رضا علیزاده، اظهار داشت: جامعه میهمان باید الگوها و هنجارهای منطقه را رعایت کند و در مسیری حرکت نکند که فضا و هنجارهای جامعه میزبان شکسته شود.
وی، افزود: از طرفی جامعه میزبان هم باید متوجه باشد که ورود گردشگر منجر به چه اتفاقاتی می‌شود و به رشد اقتصادی، اشتغالزایی و پویایی منطقه کمک می‌کند.
علیزاده، متذکر شد: واکنش‌های منفی میزبانان و مردم محلی و رفتارهای نابهنجار گردشگران هر دو اثرات و تبعات سوئی دارد.
وی، تصریح کرد: برخورد نامناسب مردم مناطق گردشگری، علاوه بر ایجاد ذهنیت بد نسبت به مردم آن ناحیه، به گردشگری لطمه زده و از شمار مسافران به آن بخش خواهد کاست.
اثرات ورود گردشگر به محیط‌های طبیعی
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان با اشاره به اهمیت و شکنندگی طبیعت گیلان، خاطرنشان کرد: گردشگر اگر با نحوه اقامت و یا گردش در محیط‌های طبیعی آشنا نباشد و به شکل نامناسب وارد نوار ساحلی، مناطق جنگلی، بوستان‌ها و غیره شود، می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی به محیط زیست شده و به طبیعت و سیمای شهری لطمه بزند.
علیزاده جلوگیری از پدیده چادر خوابی، رعایت استانداردها و اقامت در اماکن دارای مجوز را، نه تنها برای مردم محلی و طبیعت منطقه، بلکه برای ایمنی و بهداشت روانی و جسمی مسافران الزامی دانست.
گردشگری، صنعت فرابخشی
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، گفت: گردشگری یک صنعت فرابخشی است که برای مثال از 100 سهم تنها یکی دو سهم مربوط به این سازمان است.
وی، تصریح کرد: برای توسعه و ارتقاء کمی و کیفی گردشگری باید نگاه منطقی‌تر به گردشگری داشته باشیم.
بخش‌های تأثیرگذار بر ارتقاء گردشگری
علیزاده، گفت: رسانه‌های گروهی، به‌ویژه صدا و سیما، سازمان حفاظت محیط زیست و توجیهات و هشدارهای محیط زیستی، شهرداری‌ها از طریق ایجاد امکانات و شرایط مناسب جامعه شهری، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیروی انتظامی از طریق پیشگیری و سایر دستگاه‌ها به فراخور وظایف خود می‌توانند در غنی‌سازی فرهنگ گردشگری مؤثر باشند.
وی، افزود: در کنار گردشگری باید به استانداردها، قوانین و تعهدات گردشگری سالم، مسئولیت‌پذیر و پایدار از طریق آموزش، فرهنگ‌سازی و ایجاد امکانات و شرایط مناسب آن توجه داشت.
گردشگری برای خود رسوم و آداب و فرهنگی دارد
گردشگری مسئولیت‌پذیر به ما می‌آموزد، چگونه از شهرها و مناطق دیدار کنیم و از سفر لذت ببریم، بدون این‌که به فرهنگ و محیط زیست و جامعه میزبان لطمه بزنیم.
به عبارتی، فردی که تصمیم به سفر می‌گیرد، در وهله نخست باید توجه داشته باشد همان‌گونه که شهر خود را مانند خانه‌اش دانسته و حرمت خود و اهل خانه را نگه می‌دارد، شهرهای دیگر نیز برای شهروندان‌شان به مثابه خانه به‌شمار می‌رود و باید حرمت مناطق دیگر و مردمش را نیز نگاه داشت.
مسأله گردشگری به عنوان یک صنعت و یک فعالیت مهم در کشور باید از سوی مسئولان، نهادها و سازمان‌های ذیربط جدی گرفته شود.
استان گیلان با داشتن جاذبه‌های گردشگری بسیار، مانند دریای خزر و سواحل ماسه‌ای، جنگل‌های سرسبز، تالاب‌های کم‌نظیر چون تالاب انزلی، مناطق تاریخی همچون ماسوله و قلعه رودخان و مناظر جذاب نظیر لاهیجان از مراکز مهم گردشگری در کشور به‌شمار می‌رود و سالانه به‌طور متوسط حدود 10 میلیون گردشگر به این استان سفر می‌کنند.
شاعر می‌گوید: "بسیار سفر باید تا پخته شود خامی." روان‌شناسان سفر و گردش را برای بهبود شرایط روحی انسان مؤثر می‌دانند و حتی قرآن کریم نیز به سفر و تدبر و یادگیری و کسب تجربه در سفر سفارش کرده است.
سفر، انسان را با فرهنگ‌ها، آداب و رسوم، جغرافیا و تاریخ نقاط مختلف آشنا کرده و به گنجینه تجارب فرد می‌افزاید.
سفر و گردشگری با اهداف مختلفی صورت می‌گیرد که در کشور ما عمدتاً گردشگری طبیعی، گردشگری تاریخی، گردشگری مذهبی و درمانی است.
اما سفر نیز مانند بسیاری امور دیگر زندگی، آداب و مسئولیت‌هایی دارد که باید از سوی مسافر رعایت شود.
سفر اگر به شکل معقول، صحیح و با رعایت قوانین و مقررات و عرف حاکم بر جامعه صورت گیرد، فواید و تأثیرات مثبت فرهنگی و اقتصادی بسیاری بر روی گردشگر و جوامع میزبان خواهد گذاشت. اما عدم رعایت قوانین و عرف جامعه می‌تواند تبعات بسیار منفی اجتماعی، فرهنگی و محیط زیستی داشته باشد.
این درحالی است که برخی از ما هنگامی که به شهرهای دیگر سفر می‌کنیم، نه تنها حرمت مردم آن منطقه و طبیعت آن را درنظر نمی‌گیریم، بلکه به نظر می‌رسد حتی لزوم رعایت قوانین و مقررات، نظیر قوانین راهنمایی و رانندگی را نیز به وادی فراموشی می‌سپاریم.
این مسأله نه تنها می‌تواند سفر را برای خود ما تلخ کند، بلکه اثرات بسیار نامطلوبی روی مناطق گردشگری و مردم آن می‌گذارد.
یکی از ساکنان غیربومی شهر گردشگرپذیر بندر انزلی در این‌باره به خبرگزاری ایرنا، گفت: قبل از آمدن به این شهر، شنیده بودم که مردم این شهر چندان مهمان‌نواز نیستند و با مسافران برخورد مناسبی ندارند.
غلامرضا عیناوی‌پور، افزود: اکنون که حدود 10 سال از اقامتم در این شهر می‌گذرد، علت بسیاری از این برخوردها را دیده و شخصاً لمس کرده‌ام.
وی، بیتوته کردن مسافران به شیوه‌های بسیار نامناسب در کنار خیابان‌ها، شست‌وشو، خور و خواب، دفع زباله و حتی اجابت مزاج در اماکن عمومی، سرعت غیرمجاز و رانندگی غیرایمن و تصادف با افراد محلی و گریختن از محل، حرکت دادن خودرو با ریتم آهنگ و لودگی، توقع دریافت خارج از نوبت پول از عابر بانک‌ها، گرفتن نان از نانوایی و سوخت از پمپ بنزین، به سخره گرفتن گویش افراد محلی، فخرفروشی و خود بزرگ انگاری ساکنان پایتخت یا شهرهای بزرگ در مقابله با مردم محلی، برخوردهای کلامی نامناسب (متلک به زنان و دختران از سوی برخی مسافران) و غیره را از مواردی عنوان کرد که در این سال‌ها شاهد آن بوده است.
وی، خاطرنشان کرد: برخی تصور می‌کنند، چون در سفر هستند، کسی شاهد اعمال آن‌ها نیست و به هر شیوه‌ای که مایل‌اند، می‌توانند رفتار کنند.
عیناوی‌پور، تصریح کرد: مسلماً این‌گونه رفتارها از سوی مسافران، نه تنها می‌تواند منجر به عکس‌العمل‌های نامناسب از سوی میزبانان شود، بلکه اثرات سوء پایداری بر منطقه و محیط زیست، جامعه و فرهنگ و به کل زندگی مردم این مناطق می‌گذارد.
مسئولیت متقابل
نکته مهم و اساسی این است که در گردشگری و سفر، مردم محلی و مسافران نسبت به هم مسئولیت‌های متقابلی دارند که باید از سوی هر دو طرف مورد توجه قرار گیرد.
برخی گردشگران از رفتار نامناسب مردم و اهالی مناطق پرجاذبه گردشگری گله می‌کنند، بدون این‌که به نوع رفتار، گفتار و اعمال خود در سفر توجه داشته و از آن هم سخن بگویند.
آسمان قوانین در همه جای کشور یک رنگ است
گردشگران باید بدانند به هرکجای ایران سفر می‌کنند، قوانین اعم از راهنمایی و رانندگی و غیره و لزوم رعایت آن یکسان است. بنابراین برای مثال در شهرهای دیگر نیز محدودیت سرعت، سبقت و به عبارتی رانندگی معقول و قانونی باید اعمال شود.
عرف نیز دست کمی از قانون ندارد
عرف نیز در اغلب نقاط کشور به یک صورت از سوی مردم اعمال می‌شود و رفتار خلاف عرف منطقه می‌تواند برای گردشگر و مردم ساکن منطقه مشکل‌ساز باشد.
حفظ حرمت خود و دیگران
گردشگر باید در نوع پوشش، نوع صحبت و رفتار خود دقت داشته باشد و برخورد وی با مردم مناطق گردشگری نباید همراه با بی‌حرمتی، فخر فروشی، لاابالی‌گری و یا تمسخر باشد.
مسلم است مردم مناطق گردشگری نسبت به سخره گرفتن گویش و یا بی‌حرمتی به خود عکس‌العمل نشان می‌دهند.
بی‌توجهی نسبت به پوشش، خیابان خوابی، اجابت مزاج در کنار خیابان و غیره نه تنها بسیار زشت و زننده است، بلکه بهداشت محیط زیست را نیز برهم می‌زند.
بیتوته کردن در کنار خیابان، پخت و پز، شست و شو و خوردن و خوابیدن در کنار خیابان نه تنها به چهره شهرهای گردشگرپذیر، بلکه به حرمت و بهداشت این شهرها لطمه می‌زند.
این شیوه گردشگری می‌تواند منجر به آسیب‌های اجتماعی، نظیر درگیری‌های خیابانی، دزدی، مسائل ناموسی و غیره نیز بشود.
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان در این‌باره به خبرگزاری ایرنا، گفت: حضور گردشگر در مناطق، حالت دو سویه به خود می‌گیرد. به عبارتی، باید در این مسأله به جامعه میزبان و میهمان توجه شود.
رضا علیزاده، اظهار داشت: جامعه میهمان باید الگوها و هنجارهای منطقه را رعایت کند و در مسیری حرکت نکند که فضا و هنجارهای جامعه میزبان شکسته شود.
وی، افزود: از طرفی جامعه میزبان هم باید متوجه باشد که ورود گردشگر منجر به چه اتفاقاتی می‌شود و به رشد اقتصادی، اشتغالزایی و پویایی منطقه کمک می‌کند.
علیزاده، متذکر شد: واکنش‌های منفی میزبانان و مردم محلی و رفتارهای نابهنجار گردشگران هر دو اثرات و تبعات سوئی دارد.
وی، تصریح کرد: برخورد نامناسب مردم مناطق گردشگری، علاوه بر ایجاد ذهنیت بد نسبت به مردم آن ناحیه، به گردشگری لطمه زده و از شمار مسافران به آن بخش خواهد کاست.
اثرات ورود گردشگر به محیط‌های طبیعی
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان با اشاره به اهمیت و شکنندگی طبیعت گیلان، خاطرنشان کرد: گردشگر اگر با نحوه اقامت و یا گردش در محیط‌های طبیعی آشنا نباشد و به شکل نامناسب وارد نوار ساحلی، مناطق جنگلی، بوستان‌ها و غیره شود، می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی به محیط زیست شده و به طبیعت و سیمای شهری لطمه بزند.
علیزاده جلوگیری از پدیده چادر خوابی، رعایت استانداردها و اقامت در اماکن دارای مجوز را، نه تنها برای مردم محلی و طبیعت منطقه، بلکه برای ایمنی و بهداشت روانی و جسمی مسافران الزامی دانست.
گردشگری، صنعت فرابخشی
معاون گردشگری سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان، گفت: گردشگری یک صنعت فرابخشی است که برای مثال از 100 سهم تنها یکی دو سهم مربوط به این سازمان است.
وی، تصریح کرد: برای توسعه و ارتقاء کمی و کیفی گردشگری باید نگاه منطقی‌تر به گردشگری داشته باشیم.
بخش‌های تأثیرگذار بر ارتقاء گردشگری
علیزاده، گفت: رسانه‌های گروهی، به‌ویژه صدا و سیما، سازمان حفاظت محیط زیست و توجیهات و هشدارهای محیط زیستی، شهرداری‌ها از طریق ایجاد امکانات و شرایط مناسب جامعه شهری، اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی، نیروی انتظامی از طریق پیشگیری و سایر دستگاه‌ها به فراخور وظایف خود می‌توانند در غنی‌سازی فرهنگ گردشگری مؤثر باشند.
وی، افزود: در کنار گردشگری باید به استانداردها، قوانین و تعهدات گردشگری سالم، مسئولیت‌پذیر و پایدار از طریق آموزش، فرهنگ‌سازی و ایجاد امکانات و شرایط مناسب آن توجه داشت.
گردشگری برای خود رسوم و آداب و فرهنگی دارد
گردشگری مسئولیت‌پذیر به ما می‌آموزد، چگونه از شهرها و مناطق دیدار کنیم و از سفر لذت ببریم، بدون این‌که به فرهنگ و محیط زیست و جامعه میزبان لطمه بزنیم.
به عبارتی، فردی که تصمیم به سفر می‌گیرد، در وهله نخست باید توجه داشته باشد همان‌گونه که شهر خود را مانند خانه‌اش دانسته و حرمت خود و اهل خانه را نگه می‌دارد، شهرهای دیگر نیز برای شهروندان‌شان به مثابه خانه به‌شمار می‌رود و باید حرمت مناطق دیگر و مردمش را نیز نگاه داشت.
مسأله گردشگری به عنوان یک صنعت و یک فعالیت مهم در کشور باید از سوی مسئولان، نهادها و سازمان‌های ذیربط جدی گرفته شود.
استان گیلان با داشتن جاذبه‌های گردشگری بسیار، مانند دریای خزر و سواحل ماسه‌ای، جنگل‌های سرسبز، تالاب‌های کم‌نظیر چون تالاب انزلی، مناطق تاریخی همچون ماسوله و قلعه رودخان و مناظر جذاب نظیر لاهیجان از مراکز مهم گردشگری در کشور به‌شمار می‌رود و سالانه به‌طور متوسط حدود 10 میلیون گردشگر به این استان سفر می‌کنند.