كدخبر: ۱۳۳۸
تاريخ انتشار: ۱۲ فروردين ۱۳۸۸ - ۱۹:۳۳
send ارسال به دوستان
print نسخه چاپي
"موزه پدر چای ایران"، میزبان گردشگران نوروزی
لاهیجان یکی از قدیمی‌‌ترین و زیباترین شهرهای استان گیلان است که به "شهر چای" شهرت دارد؛ زیرا چایکاری در ایران برای نخستین ‌بار به همت حاج محمد میرزا کاشف‌السلطنه چایکار در سال 1319 هـ.ق در لاهیجان آغاز شد و به‌ سرعت در این شهر و دیگر مناطق سواحل جنوبی دریای مازندران توسعه یافت.
موزه تاریخی چای ایران یکی از مکان‌های دیدنی شهر لاهیجان است که همه ‌روزه پذیرای بسیاری از علاقه‌مندان محلی و گردشگران است.
به گزارش خبرگزاری مهر، لاهیجان یکی از قدیمی‌‌ترین و زیباترین شهرهای استان گیلان است که به "شهر چای" شهرت دارد؛ زیرا چایکاری در ایران برای نخستین ‌بار به همت حاج محمد میرزا کاشف‌السلطنه چایکار در سال 1319 هـ.ق در لاهیجان آغاز شد و به‌ سرعت در این شهر و دیگر مناطق سواحل جنوبی دریای مازندران توسعه یافت.
مزار کاشف‌‌‌السلطنه روی تپه‌ای از چای که توسط وی در سال 1307 شمسی خریداری شده بود جای دارد. ابتدا بنا به وصیت کاشف‌السلطنه، مزار وی که از مرمر سیاه بود بدون سقف و حفاظ و در میان بوته‌های چای قرار داشت، اما اندکی بعد مقرر شد که دو درصد درآمد چای به ساخت مقبره‌‌ای درخور شأن او اختصاص یابد.
بدین ترتیب از سال 1335 شمسی بنای فعلی به سبک معماری غربی تهیه و به همت "انجمن آثار ملی" به شکل کنونی با اسکلتی از بتن مسلح و نمای سنگ تیشه‌ای طوسی ‌رنگ با زیربنای 512 مترمربع ساخته شد.
همچنین از سال 1371 شمسی کل مجموعه به سازمان میراث فرهنگی کشور واگذار شد و سالن مستطیل ‌شکل نسبتاً وسیعی در جوار برج آرامگاه برای احداث "موزه تاریخ چای ایران" درنظر گرفته شد.
این طرح با پیشنهاد، نظارت و اجرای سازمان میراث فرهنگی و با غرفه‌‌بندی و بهره‌‌گیری از تزئینات سنتی چوبی بسیار زیبا در دو طبقه پلکانی ‌شکل در شهریور 1375 شمسی به پایان رسید.
این مجموعه هم‌اکنون با داشتن ادوات و وسایل سنتی و تخصصی مربوط به چای و مدارکی مربوط به چگونگی فعالیت‌های پدر چای ایران، همه ‌روزه پذیرای بسیاری از علاقه‌مندان محلی و نیز گردشگران است.
موزه چای دارای سه قسمت همچون آرامگاه که با برجی مرتفع و چهارگوش در غرب و سالن اصلی که با دو اتاق به ابعاد حدود 14 مترمربع در شرق جای دارند.
ورودی اصلی بنا در سمت شرق، ابتدا به دو فضای جانبی تالار اصلی گشوده و با پرده‌‌ای از نمایش تعزیه آراسته شده است.
در سمت راست، اسناد و مدارک تاریخی مربوط به کشف و امتیاز و عکس‌های اولیه کاشف‌السلطنه به دیوار آویخته شده است. همین‌طور اتاق سمت چپ، محل اسکان مدیر و اتاق نگهبانان موزه است.
تالار اصلی توسط یک طبقه چوبی به دو بخش فوقانی و تحتانی تقسیم و در ابتدای تالار دو پلکان چوبی با حالتی نیمه ‌دوار به طبقه دوم منتهی می‌شود.
در جانب دیگر تالار در طبقه همکف، پلکانی سنگی به مقبره کاشف‌السلطنه راه می‌یابد. طبقه‌‌بندی تالار با نمایی چوبی به موازات ستون‌های شش‌گانه داخلی انجام شده است.
غرفه‌های این تالار در دیوارهای جانبی و به ‌صورت جعبه آیینه‌ای سراسری ایجاد شده است. در طبقه همکف در داخل ویترین‌ها دو سماور روسی، سینی نقره، انگاره ساخت اصفهان، پیمانه و جعبه چای، چپق کیسه توتون، قهوه‌خوری چینی، مشربه و دست‌نوشته‌های کاشف‌السلطنه در معرض دید قرار گرفته‌اند.
در ویترین‌های طبقه فوقانی وسایلی مانند ظروف سفالی و زیورآلات و اشیایی دیگر از عصر اشکانی و سلجوقی و نیز اسناد و قباله، تسبیح، جاجیم، پیمانه شیر، هاون چوبی، تغار کوچک چوبی، تنگ و ... به نمایش گذارده شده‌اند.
در فضای داخلی قسمت مقبره، کف آرامگاه با مرمر سفید فرش شده و دیوارهای جانبی به ‌صورت مدور و با ستون‌هایی مرتفع که تا سقف امتداد یافته جلب‌ نظر می‌کند.
بر شکاف‌های نیمه ‌مدور دیوارهای داخلی، عکس‌ها و اسناد مربوط به شخص کاشف‌السلطنه به دیوار آویخته شده است.
سنگ مزار کاشف به رنگ قهوه‌ای در ابعاد 78 در 172 سانتی‌‌متر و با خط نستعلیق دارای چنین نوشته‌ای است: "هوالباقی ـ جایگاه و مزار شاهزاده حاجی محمد میرزا کاشف‌السلطنه چایکار است که پس از اتمام تحصیلات در اروپا در سنه 1314 هجری در سن 35 سالگی به سمت ژنرال قنسولی هندوستان رفت و در ضمن اقامت در آن سرزمین، فن زراعت چای را آموخته و این محصول گرانبها را با هزاران مشقت به رسم ارمغان به وطن عزیز خود آورد. کاشف ‌السلطنه اول کسی بود که چایکاری را در ایران، وظیفه همت خود دانسته و تمام عمر علاوه بر خدمات عمده که بر دولت و ملت نموده با نهایت سعی در این راه کوشیده و مجدداً برای توسعه کشت چای در سن 65 سالگی مأمور به هند و چین و ژاپن شده و در مراجعت از راه بوشهر در روز شنبه 31 فروردین 1308 شمسی دو ساعت بعدازظهر در کتل ملوب با اتومبیل پرت و این جهان را با جهانی آرزو به جهانیان واگذار و شهید راه وطن شد."
نمای بیرونی موزه به‌‌طور کامل با سنگ تیشه‌ای خاکستری پوشیده و کف سالن اصلی و محوطه مقبره نیز با سنگ مرمر فرش شده است.
آرامگاه کاشف‌السلطنه و موزه تاریخ چای ایران، متعلق به دوره معاصر بوده و دارای شماره ثبت ملی 1769 سازمان میراث فرهنگی کشور است.
رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری گیلان در این ارتباط، گفت: در موزه تاریخ چای ایران، 532 قلم اشیای تاریخی ثبت شده است.
محمدحسین مهدی‌پور، افزود: از این تعداد اشیای موزه، 89 قلم مربوط به اسناد متعلق به مرحوم کاشف‌السلطنه ـ پدر چای ایران ـ و دیگر تجار محلی است.
وی با اعلام این‌که گنجینه تاریخ چای ایران از سال 1375 در کنار مقبره کاشف‌السلطنه در لاهیجان افتتاح شده است، یادآور شد: این موزه با امتیاز تخصصی بودن، مجموعه‌ای از ابزار و ادوات تهیه و مصرف چای را در خود دارد.
نام:
ايميل:
* نظر:
طراحی و تولید: "ایران سامانه"