به گزارش پایگاه خبری تحلیلی لاهیگ به نقل از خبرگزاری فارس از رشت ، بالغ‌بر چهار هزار دانشجوی ایرانی در کشور روسیه در رشته‌های مختلف در حال تحصیل هستند و بر اساس سوابق موجود بسیاری از دانشجویان ایرانی پس از اتمام تحصیل در روسیه به کار اقتصادی مشغول می‌شوند و تحقیقات میدانی نشان می‌دهد بخش بزرگی از صادرات کشورمان به روسیه را همان دانشجویان قدیمی و تجار امروزی بر عهده دارند.

دانشجویان تحصیل‌کرده ایرانی مقیم روسیه که اکنون از تجار موفق در همسایگی ایران هستند از ظرفیت‌های برون‌مرزی کشور محسوب می‌شوند و بدون تردید به علت عدم توجه و اقدامات هدایتی و حمایتی توسط دولت از این ظرفیت ارزشمند، به ‌خوبی بهره‌مند نشدیم.

شاید در برخی مواقع به علت عدم نقش‌آفرینی سازمان‌های متولی همچون توسعه و تجارت در سازمان‌دهی و طراحی راهبردی جهت استفاده از این ظرفیت، اقتصاد کشور دچار زیان‌هایی نیز شده است.

با مشاهدات و بررسی انجام‌شده، همه کشورهای جهان از ظرفیت‌های منابع انسانی جوان خود در کشور روسیه که به تحصیل مشغول بوده، به نحو شایسته‌ای از آن استفاده کرده و بهره‌مند هستند اما متأسفانه کشور ایران تاکنون نتوانسته آن‌طور که باید از این ظرفیت گران‌بها و ارزشمند به نفع توسعه و منافع ملی کشور استفاده کند.

ظرفیت‌های دانشجویان ایرانی در بزرگ‌ترین بازار هدف کشور روسیه

ساختار اقتصادی روسیه متأثر از جریان سازمانی قبل و بعد از فروپاشی بوده و در هر استان روسیه نیز هم‌اکنون دارای ظرفیت‌ها و فرصت‌های خاصی هست و می‌توان گفت در طی دو دهه اخیر توسط نسل جوان با ورود تکنولوژی در عرصه‌های مختلف شاهد تغییر و تحول، رشد و توسعه اقتصادی در عرصه‌های صنعتی و کشاورزی در این کشور هستیم.

 این تغییر و تحول اقتصادی بر پایه راهبرد توسعه تولید و کاهش وابستگی و توسعه صادرات و ترانزیت تنظیم و اجرایی می‌شود و جمهوری اسلامی ایران به دلیل داشتن موقعیت خاص ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی در همسایگی این کشور به‌شرط داشتن هوشمندی و شناختن فرصت‌های بازار آن می‌تواند از فرصت‌های موجود نیز در جهت منافع ملی کشور بهره‌مند شود.

بهره‌مندی از فرصت‌ها نیازمند به داشتن برنامه و راهبرد استفاده از ظرفیت‌های موجود در داخل و خارج از کشور بوده و ظرفیت‌های دانشجویان ایرانی مقیم روسیه یکی از آن ظرفیت‌های مهم و شتاب‌دهنده در توسعه عملکرد صادرات و مبادلات تجاری با روسیه خواهد بود.

سید جلال جلالی فر، عضو هیئت‌رئیسه اتاق مشترک ایران ـ روسیه، نشستی را اخیراً با دانشجویان ایرانی مقیم جمهوری روسیه داشته و در خصوص ظرفیت‌های دانشجویان و به‌کارگیری آن در راستای توسعه عملکرد صادرات و گردشگری گفتگو کرده است.

در نشست عضو هیئت‌رئیسه اتاق ایران با روسیه با دانشجویان ایرانی در روسیه، راه‌های بهره‌مندی از ظرفیت‌های منابع انسانی جوانان دانشجوی کشورمان در عرصه اقدامات شتاب‌دهنده توسعه عملکرد صادرات و پیوند صنعتی و علمی و گردشگری در نشست با دانشجویان ایرانی مقیم روسیه موردبررسی قرارگرفته است.

راه‌اندازی تجارت الکترونیک در بازار هدف روسیه

امروز ضرورت راه‌اندازی تجارت الکترونیک برای هر کشور هدف با زبان همان کشور یکی از الزامات تجارت است. در روسیه از سال ۲۰۱۳ فعالیت تجارت الکترونیک و فروشگاه‌های مجازی راه‌اندازی شد. تجارت الکترونیک در روسیه تا سال ۲۰۱۹ رشد صعودی فروش را تجربه کرد و پس از وقوع شیوع ویروس کووید ۱۹ همگان شاهد بودیم که همه مردم به‌راحتی با خریده‌ای آنلاین عادت و وابسته شدند.

راه‌اندازی و ایجاد تجارت الکترونیک، گردآوری فروشگاه‌های اینستاگرامی در خوشه‌های مختلف و برقراری جلسات و دیدارهایی با مدیران این فروشگاه‌های مجازی در بازار هدف با راهبرد جلب مشارکت آن‌ها می‌تواند نقش بسیار مهم شتاب‌دهنده‌ای در عرصه توسعه عملکرد صادرات و تأمین نیازمندی‌های کشورمان را داشته باشد لذا ظرفیت دانشجویان کشورمان در روسیه که با فرهنگ و زبان و قوانین کشور هدف آشنایی دارند، خود یک مزیت بزرگ برای کشورمان بوده که باید این ظرفیت در جهت اهداف راهبردی اقتصادی کشور هدایت و مدیریت شود. با استفاده از این ظرفیت مهم منابع ارزشمند منابع انسانی جوان، راه‌اندازی تجارت الکترونیک و مجازی با کمک و مشارکت جوانان ایرانی مقیم در روسیه به‌سرعت قابل اجرایی و عملی است.

توسعه روابط فرهنگی و گردشگری

دو کشور ایران و روسیه دارای ظرفیت‌های فراوان گردشگری و فرهنگی هستند که تاکنون از این ظرفیت‌ها به‌خوبی استفاده نشده و همچنین روسیه کشوری هست که از تمام نقاط مختلف کشورهای دنیا دارای دانشجو است.

گفته‌شده بالغ‌بر چهار هزار دانشجو ایرانی در روسیه مشغول هستند و بدون تردید هر دانشجوی ایرانی در دانشگاه محل تحصیل خود با چندین دانشجوی خارجی دوست و همکلاس و یا هم خوابگاهی هستند. با توجه به فرهنگ غنی ایرانی دانشجویان ما می‌توانند هم‌زمان در چندین دانشجوی خارجی اثرگذار بوده و با برقراری نمایشگاه‌های فرهنگی و هنرهای ایرانی در دانشگاه‌ها که شدیداً توسط روسای دانشگاه‌های روسیه موردحمایت قرار می‌گیرد را برگزار کنند.

همچنین اگر هر دانشجوی ایرانی در سال اول فقط موفق شود یک دانشجوی خارجی همکلاسی خود را به ایران دعوت تا از جاذبه‌های گردشگری ایران بازدید کنند یعنی موفق شدیم چهار هزار دانشجوی خارجی را به ایران دعوت و برای چند روز میزبان این گردشگران جوان باشیم.

قطعاً در طی سال‌های آینده شاهد رشد گردشگران دانشجویان خارجی از ملیت‌های مختلف از کشور روسیه به ایران خواهیم بود و این دانشجویان به‌نوعی سفیران اجتماعی کشورشان به‌حساب می‌آیند و در درازمدت خواهیم دید توسط همین گردشگران جوان دانشجویی، تصویر جدیدی از کشور عزیزمان ایران ساخته خواهد شد و سال‌های آینده میزبان گردشگران فراوانی از کشورهای جهان خواهیم بود.

البته باید دولت و وزارت گردشگری و سازمان‌های ذی‌ربط، شرکت‌های هوایی، هتل‌ها و امثالهم ملاحظات ویژه و سوبسید و تخفیفات قابل‌توجه ای را حداقل برای یک دوره پنج‌ساله قائل شوند تا با کمک دانشجویان شاهد توسعه صنعت گردشگری کشور شویم.

توسعه پیوند صنعتی از طریق پیوند و همکاری پارک‌های علم و فن‌آوری و دانش‌بنیان دو کشور

طی سال‌های اخیر در کشورمان در پی تلاش‌های فراوان پارک‌های علم و فن‌آوری و استارت آپ ها، شاهد خلقیات و اختراعات فراوانی توسط فعالان دانش‌بنیانی بودیم و خوشبختانه هرروز شاهد رشد بیشتری در این بخش نیز هستیم.

ضرورت دارد امروز برای صادرات، واردات و تولید مشترک محصولات دانش‌بنیانی پیوند بین واحدهای پارک و علم و فن‌آوری دو کشور تلاش کنیم و از آنجائی که بسیاری از گروه‌های دانش‌بنیانی جوان و مرتبط با دانشگاه‌ها هستند، قطعاً دانشجویان ایرانی مقیم روسیه می‌توانند در ایجاد کارگروه‌ها و یا کمیته‌های مشترک پارک و علم و فن‌آوری بین دو کشور ایران – روسیه نقش مهمی را ایفاء کنند لذا باید از ظرفیت‌های دانشجویی کشورمان در این عرصه بهره بُرد.

راه‌اندازی خوشه خدمات در حوزه ( خدمات حقوقی _ خدمات فنی بازاریابی )

خدمات حقوقی: یکی از چالش‌های بزرگ تجار عدم آشنایی با قوانین و مقررات حقوقی در کشورهای هدف است و لذا بسیاری از تجار از روش‌های نادرست و یا سنتی استفاده کرده که متأسفانه شاهد چالش‌ها و درگیری‌های مالی و نهایت مالباختگی تجار ایرانی در کشور هدف هستیم.

بسیاری از دانشجویان کشورمان در حوزه‌های حقوق بین‌الملل در روسیه مشغول به تحصیل هستند و هم‌اکنون می‌توان مدل و راهبردی را در این بخش با کمک انجمن دانشجویان ایرانی مقیم روسیه طراحی و با هدایت و نظارت رایزن بازرگانی و رایزن اقتصادی سفارت آن راهبردها را عملیاتی کرد و به شرکت‌ها و تجار ایرانی در قبل و حین و بعد از تنظیم قراردادهای تجاری خدمات ارائه کرد.

خدمات فنی بازاریابی: قبل از صادرات کالا و خدمات به بازار هدف روسیه باید با توجه به مقررات این کشور الزاماتی ازجمله استانداردهای انطباقی محصول و تا مراحل معرفی و تبلیغ و شناساندن محصول به مشتریان و مصرف‌کنندگان رعایت شود لذا دانشجویان مشغول به تحصیل رشته‌های بازاریابی در این بخش می‌توانند مؤثر باشند.

با برنامه‌ریزی و هدایت و حمایت از انجمن دانشجویان ایرانی مقیم روسیه کشور قادر خواهد بود چالش‌های حقوقی تجار را به حداقل رسانده و در منطبق کردن محصول با استانداردهای کشور هدف و تأمین انتظارات سلیقه مشتریان توسط تولیدکنندگان و تأمین‌کنندگان کالاهای ایرانی کمک کند.

دولت و سازمان‌های دولتی باید به این ظرفیت ارزشمند منابع انسانی جوان کشورمان توجه کرده و تدوین برنامه‌ریزی و اعمال مدیریت و هدایت و حمایت، ضمن کمک به اقدامات شتاب‌دهنده توسعه عملکرد صادرت، می‌تواند بستر کسب درآمد حین تحصیل را برای دانشجویان فراهم و قدری از بار مالی سنگین هزینه تحصیل دانشجویان را از دوش خانواده‌های آنان کاهش و از خروج ارز کشور نیز جلوگیری کند.

دو ظرفیت ارزشمند منابع انسانی یعنی تجار خوش‌نام و باتجربه ایرانی فعال در بازار هدف روسیه و دانشجویان ایرانی در روسیه می‌تواند در توسعه عملکرد صادرات، توسعه پیوند صنعتی و توسعه گردشگری و فرهنگی و اجتماعی مؤثر واقع شوند که متأسفانه به نظر می‌رسد دولت در آن غفلت داشته است.