كدخبر: ۱۰۲۳۰
تاريخ انتشار: ۰۵ آبان ۱۳۹۸ - ۱۲:۱۷
ارسال به دوستان
نسخه چاپي20 سئوال از طراحان طرح انتقال آب دریای کاسپین به سمنان
در حسرت آب دریای کاسپین
دكتر مرتضی طالع ماسوله
1. طراح و اندیشمندان این طرح چه کسی یا کسانی بودند تا مقدار توانایی علمی و عقلی آن‌ها را ارزیابی کنیم، و ببینیم در رتبه‌ای هستند که ارزش توجه مسئولان عالی رتبه را داشته باشد؟!
2. درجه نمك آب درياى خزر ١.٢ درصد است، يعنى حدود ٢.٤ ميليون تن نمك در سال تولید می‌شود. کجا می‌خواهند انبار کنند؟
3. آیا می‌دانید فقط هزينه حمل و نقل این مقدار نمک حداقل حدود ٢٤٠ میلیارد تومان در سال و هزینه سرمایه‌گذاری آن ٢ ميليارد دلار مى‌شود؟
4. آیا می‌دانید هزینه حمل نمک و سرمایه اولیه آن معادل ١٤٤٠ ميليارد تومان در سال مى‌شود؟
5. آیا می‌دانید فرضاً سالى ٢٠٠ ميليون مترمكعب آب نمك زدايى شده به سمنان برسد و در بهترين شرايط قيمت اقتصادى آب را مترمكعبى ٥٠٠٠ تومان درنظر بگيريم، فايده پروژه سالانه هزار ميليارد تومان مى‌شود كه همان دو رقم هزينه را نيز پوشش نمى‌دهد؟!
6. تبعات زیست محیطی دریای خزر با توجه به سدها و آب بندان‌های موجود بر روی رودخانه‌هاي کوچک و بزرگي که به این دریا وارد می‌شوند، چگونه خواهد بود؟
7. آیا می‌دانید در صورت اجرای اين طرح، خلیج گرگان که در حال حاضر به‌طور کامل خشک شده است، به یک شوره زار مطلق تبدیل شده و موجبات بیکاری هزاران نفر مردم بومی که از طریق این جزیره درآمد كسب مي‌كنند را فراهم خواهد ساخت؟
8. آيا هزینه اولیه طرح با حفر تونل به طول حداقل 100 کیلومتر با شیب به بالا ـ نه پایین ـ که باز طرح را دچار مشکل خواهد کرد و هزینه اجرای به‌روز آن 100 هزار میلیارد تومان خواهد شد، اقتصادی است؟!
9. هزینه حفاظت و نگهداری مسیر و در صورت استفاده از پمپ‌ها برای انتقال آب و هزینه انتقال سالانه سر به میلیاردها تومان خواهد زد. هزینه کردن در مورد این طرح هدر دادن بیت المال و حیف و میل کردن آن نيست؟!
10. آیا می‌دانید به گزارش اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، در سال ۲۰۱۱، كشورهاي آذربایجان ۵۶۲ میلیارد، روسیه ۱۷ میلیارد و ترکمنستان ۱ میلیارد فوت مکعب گاز از دریای خزر استخراج کردند، درحالی که ایران در دریای خزر گاز استخراج نکرد؟! همچنين در سال ۲۰۱۲، آذربایجان روزانه ۸۹۰ هزار بشکه، ترکمنستان ۴۶ هزار بشکه، روسیه ۶ هزار بشکه و قزاقستان ۳ هزار بشکه نفت در دریای خزر استخراج کردند، درحالی که سهم جمهوری اسلامی در استخراج نفت صفر بوده است؟! به‌جای انتقال آب دریای خزر و نابود کردن این دریا، با سرمایه‌گذاری برای استخراج نفت و گاز از منابع مشترک فکری بکنیم!
خليج خشكيده گرگان
11. آیا می‌دانید براي دویست میلیون مترمکعب انتقال آب خزر به سمنان حدود 2 دلار هزینه شیرین کردن آب دریا برای یک متر آب است؟!
12. آیا مدل‌های پیروز و موفق کشورهای کویری مانند عربستان، آمریکا، استرالیا، شیلی، آفریقای مرکزی، مغولستان و ... را بررسی کرده‌ايد که چگونه با این پدیده مبارزه کرده‌اند؟!
13. آیا می‌دانید که از پنج سد تهران، به اندازه دو سد برای مصرف کولرهای آبی می‌شود و اگر این کولرهای آبی را به کولرهای خورشیدی تبدیل کنند، آب یک سد لار در شرق استان تهران، یعنی در 170 کیلومتری مسیر تهران به سمنان، برای نیاز سمنان کافی می‌باشد؟!
14. آیا می‌دانید سالانه 9.5 میلیارد آب از طریق رودخانه‌ها و باران وارد استان گیلان، بیش از این اندازه وارد مازندران، نصف همین مقدار وارد استان گلستان و در مجموع حدود 25 میلیارد مترمکعب آب که فقط یک سوم آن در این سه استان مصرف می‌شود و باقی آن یعنی 17 میلیارد مترمکعب هدر می‌رود و یا به دریا می‌ریزد؟! اگر فقط 1.5 درصد (200 میلیون مترمکعب) مقدار فوق کنترل و هدایت شود، کل آب مورد نیاز سمنان را می‌توانند تأمین کنند و نیازی به شیرین کردن آن نیست؟! آیا هیچ وقت روی این موضوع مطالعه کرده‌ايد؟!
15. آیا می‌دانید با یک سرمایه‌گذاری مناسب برای فرهنگ سازی مصرف درست آب و تعویض تجهیزات فرسوده زیرساخت‌های عمومی و خانگی، بیش از 200 میلیون مترمکعب ذخیره و آب سمنان به‌طور کامل تأمین خواهد شد؟! با ضوابط بسیار مقتدرانه‌ای که در ایالت کالیفرنیاي آمریکا انجام و مقدار 41 درصد کاهش مصرف حاصل شد، خطر خشکسالی در اين منطقه هفت سال به عقب انداخته شد.
16. آیا می‌دانید درصد هوای شرجی شمال کشور گاهی تا 100 درصد می‌رسد که با فنآوري جدید و دستگاه‌های آب ساز، امکان استحصال از این هوای شرجی و تأمین 200 میلیون مترمکعب از این طریق وجود دارد؟!
17. آیا برای آلوده زدایی آب دریای خزر فکری شده تا مانع انواع بیماری‌های موجود در این آب آلوده برای مردم سمنان شويد؟! آیا اگر مردم سمنان از حجم آلودگی این آب خبردار شوند، باز هم آماده‌اند چنین آبی را برای آشامیدن بپذیرند؟!
18. آیا به‌جای انتقال آب دریای کاسپین، هیچ وقت انتقال آب پاكیزه دریای عمان را بررسی کرده‌ايد؟!
19. آیا هزینه 100 هزار میلیارد تومان انتقال آب از شیب پایین شمال ایران به طرف شیب بالای جنوب ایران توجیه اقتصادی دارد؟!
20. آیا اگر این نسل با این طرح کنار بیاید، می‌دانید که فرزندان آینده شمال ایران همه کسانی را که در این مسیر قدم برداشتند و همه کسانی که اجرای بیهوده این طرح را دیدند و تماشا کردند و سکوت کردند، تا تاریخ ایران زنده است، هم مجریان طرح و هم تماشاگران طرح را توبیخ خواهند کرد؟!
منابع:
1- آمار بندهاي 2، 3، 4 و 5 برگرفته از کانال دكتر محمد طبیبیان
2- آمار بند 11 برگرفته از یاداشت حمزه جلالی
• مشاور وزير ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري